Arama
Çizimleri kağıtta kalan mimar: Nazimi Yaver Yenal
Nazimi Yaver Yenal, mimarlıktaki yeteneğiyle ve çağdaşlarından önde olmasıyla kendini yıllar boyunca kabul ettirdi. Ancak mimarlık alanında emsallerinden çok farklıydı. Çünkü Yenal, üretken bir mimardı ama inşa etme anlamında değil çizim anlamında üretkendi. Çizimlerini sadece kendisi için yapıyordu. Tasarımlarında kendine özgü bir dünya kurmuştu. İşte, bir kağıt mimarının hayattaki yolculuğu…
İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nde yer alan Nazimî Yaver Yenal sergisinin küratörü Büke Uras'a göre, Yenal'ın projelerinin gerçekleşmemesinin sebebi karakterinden kaynaklanıyor. Çünkü ünlü mimarı tanıyanların anlattıklarına göre, kendisi son derece içe kapanık ve mütevazi biriydi.
Yenal, bazı projelerinin gerçekleşmesi için çabaladı. Ancak bazı projelerinde inşa düşüncesi yoktu. Yarışmalara katıldı, dereceler aldı ama projeleri hayata geçirilmedi. Bunların dışında kendisi için çizimler de yaptı. Böylelikle yaptığı çizimlerle kendine alternatif bir üretme alanı yarattı. Yenal, üretken bir mimardı ama inşa etme anlamında değil çizim anlamında üretkendi.
Yapılan araştırmalara göre kağıt mimarlığı terimi, Sovyet kökenli olduğu ortaya çıktı. Bolşevik Devrimi sonrası avangart üretim dönemi kağıt üzerinde kalmış. Tatlin'in Kulesi de bu terimin mağdurlarından bir tanesi. Stalin önderliğindeki devlet mekanizması da bu avangart üretimi küçümsemek amacıyla kağıt mimarlığı terimini ilk kez kullanıyor. Barok terimi de ilk olarak benzer bir küçümseme amacıyla kullanılmış ancak zaman içerisinde dönüşüm geçirerek saygınlık kazanmıştı.
(Derlenmiştir.)