Arama
Çizimleri kağıtta kalan mimar: Nazimi Yaver Yenal
Nazimi Yaver Yenal, mimarlıktaki yeteneğiyle ve çağdaşlarından önde olmasıyla kendini yıllar boyunca kabul ettirdi. Ancak mimarlık alanında emsallerinden çok farklıydı. Çünkü Yenal, üretken bir mimardı ama inşa etme anlamında değil çizim anlamında üretkendi. Çizimlerini sadece kendisi için yapıyordu. Tasarımlarında kendine özgü bir dünya kurmuştu. İşte, bir kağıt mimarının hayattaki yolculuğu…
Akademinin bu dönemdeki eğitim anlayışını yansıtan çizimler oldukça sınırlı sayıda günümüze ulaştı. Çünkü Sanayi-i Nefise Mektebi, zamanında büyük bir yangın geçirmiş ve arşivleri yok olmuş. Yenal'ın arşivinde 12 adet çizim kurtulmuş. Bu çizimler birincilik aldığı için okulun öğrencilerden beklentilerini çok güzel yansıtmaktadırlar.
Yenal'ın projeleri arasında 1925 senesinde Ankara Şehremaneti'nin düzenlediği Cumhuriyet döneminin ilk mimari proje yarışması öne çıkar. Yarışma konusu, Cumhuriyet'in ruhunu anlamak açısından ilginçtir. Nüfusu azalan bir İstanbul karşısında, yeni başkent Ankara'ya yoğun bir bürokrat göçü söz konusuydu.
Bozkırın ortasındaki şehre göçü özendirmek adına konforlu konutlar yapılması gerekiyordu. Cumhuriyet tarihinin ilk yarışması burjuvaya yönelik, müstakil konut tipolojisiydi. Cumhuriyet gazetesinin ilk sayfasında yarışma sonucunu açıklayan bir haber, Nazimî Yaver'in ulaşabildiğimiz ilk fotoğrafını da bize kazandırdı.
Yenal'ın ilk yarışmasını Cumhuriyet döneminde İstanbul için düzenlenen ilk mimari yarışma "Haydarpaşa Garı Tamiri" izledi. 1917'de dünya harbinde sabotaja uğrayarak hasar gören gar binası için bakanlık bir proje yarışması düzenledi. Yenal o yıllarda sadece 21 yaşında bir öğrenciydi. Akademideki hocası Kemalettin Bey ikinci olurken, Yenal birinci olmuştu. Ancak projesi uygulanmadı.
