Çizimleri kağıtta kalan mimar: Nazimi Yaver Yenal
Nazimi Yaver Yenal, mimarlıktaki yeteneğiyle ve çağdaşlarından önde olmasıyla kendini yıllar boyunca kabul ettirdi. Ancak mimarlık alanında emsallerinden çok farklıydı. Çünkü Yenal, üretken bir mimardı ama inşa etme anlamında değil çizim anlamında üretkendi. Çizimlerini sadece kendisi için yapıyordu. Tasarımlarında kendine özgü bir dünya kurmuştu. İşte, bir kağıt mimarının hayattaki yolculuğu…
Giriş Tarihi: 10.05.2019
16:32
Güncelleme Tarihi: 10.05.2019
17:11
Yenal'ın ilk yarışmasını Cumhuriyet döneminde İstanbul için düzenlenen ilk mimari yarışma "Haydarpaşa Garı Tamiri" izledi. 1917'de dünya harbinde sabotaja uğrayarak hasar gören gar binası için bakanlık bir proje yarışması düzenledi. Yenal o yıllarda sadece 21 yaşında bir öğrenciydi. Akademideki hocası Kemalettin Bey ikinci olurken, Yenal birinci olmuştu. Ancak projesi uygulanmadı.
Öğrenciliği sırasında hocası Mongeri'nin bürosunda, özellikle Ziraat Bankası Ankara merkez şubesinin tasarım sürecine de dahil oldu.
Nazimî Yaver, 1927-1928 döneminde, Güzel Sanatlar Akademisi'nin düzenlediği ilk mimari Avrupa yarışmasında birincilik alarak Paris'e ve ardından Berlin'e gitti. Paris'te kaldığı süre boyunca, hem Laprade&Bazin, hem de Dudok'un güncel ve modern tasarımlarıyla yakından ilgilendi.
1931 senesinde burslu olarak yerleştiği Berlin'de, Almanya'nın en önemli mimarlarından Hans Poelzig'in "Meister Atelier" isimli "atölye-okul"una kabul edildi. Yenal, Berlin döneminde mimarlık anlayışıyla paralel şekilde, tasarım sorunlarını "eğitsel deneyler" olarak ele aldı.
Yenal'ın Berlin'de yaşadığı Weimar dönemi Almanya için oldukça sıkıntılı bir dönemdi, nitekim bu dönemin imkansızlıklarına tepki Hitler'i iktidara getirmişti. Ancak ekonomik sıkıntılara rağmen muazzam bir üretim vardı. Bu üretim ekonomik sebeplerle çoklukla kağıt üzerinde kalsa da, 1920'ler Almanya'sı bu çizimler üzerinden tüm dünyada etkin olabilmeyi başardı. Yenal Weimar Berlin'i tanıklığıyla, mimari çizimin önemine ikna olmuştu.