Arama
Depremde zarar görmeyen 5 bin yıllık Harput Mahallesi
Ülkemizde meydana gelen ve "asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş depremleri 11 ili etkiledi. Afetin yıkıcı etkilerini hisseden şehirlerden biri olan Elazığ'da pek çok bina yıkılıp hasar görürken, şehirde hiç hasar almadan ayakta kalan bir bölge vardı. Burası Türkiye'nin antik kentlerinden biri olan tarihi Harput Mahallesi'ydi. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan bölgede; camiler, türbeler, hamamlar, çeşmeler ve kale içinde herhangi bir hasar gözlemlenmedi...
HARPUT ADI
◾ Harput'un tarihi Paleotik Dönemi'ne (Yontma Taş Devri'ne) uzanmaktadır. Bu dönemden sonra Bizans'a ev sahipliği yapmıştır. Bizans kaynaklarında Kharpote ve Frank tarihçilerin eserlerinde Quartapiert şeklinde geçmektedir.
◾ Osmanlı döneminde ise Evliya Çelebi'nin Al-i Osman Defterhanesi'nde "Hasan Ziyad Ülkesi" diye yazılı olduğu görülmektedir. Osmanlı dönemine ait diğer kaynaklarda ve belgelerde Hartabird, daha yaygın olarak da Harpurt veya Harpurd şeklinde bilinir.
HARPUT'A EV SAHİPLİĞİ YAPAN MEDENİYETLER
◾ Harput; Hititler, Urartular, Roma İmparatorluğu, Sasaniler, Bizans, Çubukoğulları, Artukoğulları, Selçuklu, Moğol İmparatorluğu, Dulkadiroğulları, Akkoyunlular, Safevililer, Osmanlı Devletlerine ev sahipliği yapmıştır. Geçmişi çok eskilere uzanan bu toprakların, Osmanlı hakimiyetine girmesi ise 1516 yıllarına tekabül etmektedir.
📍TARİHİ HARPUT SÜT KALESİ
◾ Tarihi Harput Kalesi bir diğer ismi ile "Süt Kalesi" MÖ 6. yüzyılda Urartular tarafından inşa edilmiştir. Günümüzde tarihi Harput Mahallesi'ni içine alan bu kale, iç ve dış bölümlerden oluşmaktadır.
◾ Bir rivayete göre Harput Kalesi inşa edilirken su kıtlığı yaşanır. O dönem Harput'a hakim olan Urartu Hükümdarı'nın emri ile harcın hazırlanmasında su yerine süt kullanıldığı bilinmektedir.
📍HARPUT SÜT KALESİ'NİN GÜNÜNMÜZDEKİ HALİ
◾ MÖ 6. yüzyıldan itibaren kaleye, Persler hakim olmuş ve bu kale, 11. yüzyıl arasında; Roma, Sasani, Bizans ve Abbasiler arasında büyük mücadelelerine şahitlik etmiştir.
◾ 11. yüzyılın sonuna kadar Bizans hakimiyeti altında kalan kale, daha sonra Selçuklu, Anadolu Beylikleri ve en sonunda ise 1515 yılında Yavuz Sultan Selim'in Osmanlı topraklarına katması ile günümüze ulaşmıştır.
📍 HARPUT ULU CAMİİ / EĞRİ MİNARE
◾ Tarihi Harput Mahallesi'nde, ülkemizde yaşanan büyük depremde hasar almayan tarihi yapılarından biri de belki ismini en çok duyduğumuz, "Eğri Minare"si ile adını duyuran Ulu Camii'dir.
◾ Ulu Camii'nin inşa yılı net olarak bilinmese de kitabesinde 1156-1157 yıllarında Harput Hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından inşa edildiği tahmin edilmektedir.
◾ Anadolu'daki en eski Türk camiilerinden biri olan Harput Ulu Camii'nin "Eğri Minare"si, İtalya'nın Pisa şehrindeki meşhur Pisa Kulesi'nden daha eğik olduğu bilinmektedir.