Depremde zarar görmeyen 5 bin yıllık Harput Mahallesi
Ülkemizde meydana gelen ve "asrın felaketi" olarak nitelenen Kahramanmaraş depremleri 11 ili etkiledi. Afetin yıkıcı etkilerini hisseden şehirlerden biri olan Elazığ'da pek çok bina yıkılıp hasar görürken, şehirde hiç hasar almadan ayakta kalan bir bölge vardı. Burası Türkiye'nin antik kentlerinden biri olan tarihi Harput Mahallesi'ydi. Birçok medeniyete ev sahipliği yapan bölgede; camiler, türbeler, hamamlar, çeşmeler ve kale içinde herhangi bir hasar gözlemlenmedi...
Giriş Tarihi: 19.02.2023
13:42
Güncelleme Tarihi: 19.02.2023
14:59
HARPUT'A EV SAHİPLİĞİ YAPAN MEDENİYETLER
HARPUT'A EV SAHİPLİĞİ YAPAN MEDENİYETLER
◾ Harput; Hititler, Urartular, Roma İmparatorluğu, Sasaniler, Bizans, Çubukoğulları, Artukoğulları, Selçuklu, Moğol İmparatorluğu, Dulkadiroğulları, Akkoyunlular, Safevililer, Osmanlı Devletlerine ev sahipliği yapmıştır. Geçmişi çok eskilere uzanan bu toprakların, Osmanlı hakimiyetine girmesi ise 1516 yıllarına tekabül etmektedir.
📍TARİHİ HARPUT SÜT KALESİ
◾ Tarihi Harput Kalesi bir diğer ismi ile "Süt Kalesi" MÖ 6. yüzyılda Urartular tarafından inşa edilmiştir. Günümüzde tarihi Harput Mahallesi'ni içine alan bu kale, iç ve dış bölümlerden oluşmaktadır.
◾ Bir rivayete göre Harput Kalesi inşa edilirken su kıtlığı yaşanır. O dönem Harput'a hakim olan Urartu Hükümdarı'nın emri ile harcın hazırlanmasında su yerine süt kullanıldığı bilinmektedir.
📍 HARPUT SÜT KALESİ'NİN GÜNÜNMÜZDEKİ HALİ
◾ MÖ 6. yüzyıldan itibaren kaleye, Persler hakim olmuş ve bu kale, 11. yüzyıl arasında; Roma, Sasani, Bizans ve Abbasiler arasında büyük mücadelelerine şahitlik etmiştir.
◾ 11. yüzyılın sonuna kadar Bizans hakimiyeti altında kalan kale, daha sonra Selçuklu, Anadolu Beylikleri ve en sonunda ise 1515 yılında Yavuz Sultan Selim'in Osmanlı topraklarına katması ile günümüze ulaşmıştır.
Depremde yıkılan tarihi Gaziantep Kalesi
📍 HARPUT ULU CAMİİ / EĞRİ MİNARE
◾ Tarihi Harput Mahallesi'nde, ülkemizde yaşanan büyük depremde hasar almayan tarihi yapılarından biri de belki ismini en çok duyduğumuz, "Eğri Minare"si ile adını duyuran Ulu Camii'dir.
◾ Ulu Camii'nin inşa yılı net olarak bilinmese de kitabesinde 1156-1157 yıllarında Harput Hükümdarı Fahrettin Karaaslan tarafından inşa edildiği tahmin edilmektedir.
◾ Anadolu'daki en eski Türk camiilerinden biri olan Harput Ulu Camii'nin "Eğri Minare"si, İtalya'nın Pisa şehrindeki meşhur Pisa Kulesi'nden daha eğik olduğu bilinmektedir.
📍 HARPUT ULU CAMİİ
◾ Asırlara meydana okuyan ve Elazığ şehrinin sembolik yapılarından olan Harput Ulu Camii'nin kitabesi bir tarihi kaynak olarak kabul edilmekte ve kullanılmaktadır.
Harput Ulu Camii'nin kitabe metni:
"Besmeleden sonra, Allah'ın (CC) rızasını tahsil ve Allah'a (CC) yakınlaşmak kasdiyle bu binayı yaptıran ol bir kişidir ki, büyük Baş Buğ ve Emir'dir. Alemlerin Efendisi, Cenab-ı Hak tarafından yardım görmüş, kuvvetlenmiş, dünyadaki bütün mücahitlerin muzafferi, Dinin medar-ı iftiharı Müslümanların en güzeli, İmamların zahiri, halkın ve devletin yardımcısı, halk arasında şan şeref sahibi, ümmetin tacı, mülk sahiplerinin güneşi, sultanların aziz ve şerifi, İslam askerlerinin şerefi, mücahitlerin yardımcısı, Allah'ı (CC) tanımayan ve şirk koşanların katili, şerefi göklerden alıcı, sultanların kılıcı, emirlerin efendisi, çiftçilerin babası sıfatında olan Artuk oğlu Sokmanın oğlu, Davud'un oğlu Karaarslan'dır. Halifenin de yardımcısıdır. Allah (CC) onun saltanatını, tac-ü tahtını ve halkını daim ve baki etsin. Allah'ın (CC) laneti, Allah (CC) yolundan ve emrinden ayrılanların ve dönenlerin üzerine olsun."