Destanlara konu olan ağacın hikayesi
Asırlar boyu mevcudiyetini koruyan sedir ağacı, Gılgamış Destanı'na konu olmuştur. Uğruna savaşlar verilmiş, pek çok zorluk sedir ağacı için göze alınmıştır. Sultan II. Abdülhamid'in en önemli projelerinden biri olan Hicaz Demir Yolu'nun da inşasında kullanılan sedir ağacını farklı ve özel kılan neydi? Sedir ağacına dair bilmeniz gerekenleri araştırdık.
Giriş Tarihi: 19.04.2024
08:20
Güncelleme Tarihi: 19.04.2024
08:54
UĞRUNA SAVAŞLAR VERİLEN AĞAÇ
◾ Gökyüzüyle barışık bir ağaç türü düşünün. Geniş ve yatay dallarıyla göğe uzanan; Türkiye, Suriye, Lübnan, Doğu Akdeniz 'de hayat bulan ağaç çeşidi, sedirler...
◾ Eski çağlarda devletlerin zenginlik göstergelerinden biri de sedir ağaçları olmuştur. Hatta bu ağaç türü uğruna devletler arası savaşlar bile çıkmıştır.
I. Dünya Savaşı'nın neden olduğu travma
GILGAMIŞ DESTANI'NA KONU OLDU
◾ Asırlar boyu pek çok toplumda hayranlık uyandıran sedirler, dillere destan olduğu kadar, MÖ 2000 yıllarında yazılmış olan Sümerlerin destanı Gılgamış'a da konu olmuştur.
◾ Bu destan, Kral Gılgamış 'ın hayatını ve mücadelelerini anlatır. Sedir ağacı önce Gılgamış'ın savaşlarında ön plana çıkar sonrasında ise deniz savaşları için gemi yapımında kullanıldığından bahsedilir.
Gılgamış Destanı
Sümerlere ait olan Gılgamış Destanı, antik Mezopotamya'dan günümüze ulaşan en eski edebiyat eseridir. Gılgamış'ın yazınsal tarihi, Üçüncü Ur Hanedanlığı'ndan kalma Uruk Kralı Bilgamış hakkında yazılan beş Sümer şiiriyle başlamaktadır.
SEDİR AĞACINDAN SAVAŞ GANİMETİ
◾ Destan 'da, devletlerin sedir ağacıyla dolu ormanlara sahip olabilmek için savaştıklarından bahsedilir. Asurlar döneminde ise sedir tomruğu ve reçinesi, savaş ganimeti olarak görülmüştür.
◾ Mısırlılar MÖ 2600 'lü yıllarda sedir tomruklarını kullanarak boyu 45 metreye ulaşan gemiler inşa etmişlerdir. Kayıtlara geçen ilk sedir kerestesi ithalatı ise yine Mısırlılar tarafından gerçekleşmiştir.
Asurlar kim?
Asur İmparatorluğu ya da Asur Devleti MÖ 2025 ile MÖ 612 yılları arasında var olmuş ve Sami halklardan oluşmuş bir Antik Çağ Mezopotamya imparatorluğudur.
Dünyanın ilk kütüphanelerinden Asurbanipal
FENİKELİLER VE MISIRLILAR SEDİR ODUNLARINI KULLANDI
◾ Tarihi serüvende sedir odunları, önemli bir ticaret malzemesi olarak görülmüştür. Örneğin Fenikeliler , sedir ağacını kullanarak büyük bir deniz gücüne sahip olmuşlardır.
◾ 13. yüzyılında en iyi deniz donanmasına sahip Fenikeliler , limanlarından Mısır'a; altın, buğday ve gümüş gibi değerli malzemelerin yanında sedir tomruklarını taşımışlardır.
Fenikeliler kimdir?
Fenikeliler, Antik Çağ'da yaşamış Sami dillerine mensup bir dil konuşan Akdenizli bir topluluktur.
HİCAZ DEMİRYOLU'NUN YAPIMINDA KULLANILDI
◾ Sedir, Osmanlı döneminde de önemini koruyan bir ağaç türü olmuştur. Kolay işlenebilmesi sedirin kullanım alanlarını genişletmiştir. Örneğin Hicaz Demir Yolu' nun inşaatında sedir tomrukları kullanılmıştır.
◾ Sedir ağacının odunu yumuşak ve sağlam olur. Kendine has rengi ve kokusuyla asırlar boyu gözde ağaç türleri arasında yerini almıştır.
Hicaz Demir Yolu nedir?
Hamidiye Hicaz Demir Yolu olarak bilinen Hicaz Demir Yolu, II. Abdülhamid tarafından 1900-1908 yılları arasında Şam ile Medine arasında inşa ettirilmiştir. 1322 km uzunluğundaki demiryolu hattı, 1908 yılından sonraki eklemelerle 1.900 km uzunluğuna erişmiştir.
Hicaz Demir Yolu'nun hüzünlü hikayesi