Arama
Dünyanın en eski çarşılı köprüsü
Dünyada sadece üç örneği bulunan "çarşılı köprünün" en eski örneği, Bursa'daki Irgandı Köprüsü'dür. Zaman içinde pek çok doğal afete ve savaşa direnerek Bursa'nın tarihine tanıklık eden köprüye dair bilmeniz gerekenleri sizler için anlattık.
İHYA VE İNŞA: KÖPRÜLER
◾ İhya ve inşa faaliyetlerin ilk sırasında "köprü yapımını" örnek gösterebiliriz. Yapımdaki amaç ise geçiş yerlerini ve ulaşımı daha güvenilir hale getirmektir.
◾ Osmanlı dönemine ait olmayan eski köprüler de aynı yüzyıllarda elden geçirilmiş, gerekli görülen restorasyonlar yapılmıştır. Devlet-i Aliyye'de yaygın olarak inşa edilen köprüler, sıra kemerlilerdir.
BURSA'NIN TARİHİ KÖPRÜSÜ
◾ Köprü denilince akıllara iki yeri birbirine kavuşturan yapılar gelmektedir. Tarih içinde de daima köprülerin birleştiriciliğinden, bağlayıcılığından bahsedilmiştir.
◾ Fakat ülkemizde bulunan bir köprü vardır ki bu yapı iki noktayı birbirine bağlamaktan öte bir özelliğe sahiptir. Bursa'da yer alan Irgandı Köprüsü, ulaşım yolu olmasından ziyade varılmak istenen bir yerdir.
GÖKDERE ÜZERİNDE BULUNUYOR
◾ Tarihi Irgandı Köprüsü, dünyada sadece dört örneği bulunan arastalı köprüden yalnızca biridir. Köprü, Bursa'nın önemli derelerinden biri olan "Gökdere"nin üzerine kuruludur. Aynı zamanda bu dere, Yıldırım ve Osmangazi ilçelerinin sınırını oluşturmaktadır.
◾ Bursa'da çekilen ilk fotoğrafın, Irgandı Köprüsü olması hasebiyle tarih boyunca başta seyyahların ve tarih meraklıların ilgi odağında olmuştur.
Arasta ne demek?
Arasta, Farsça kökenli bir kelimedir ve "çarşı" manasına gelmektedir. İslam mimarisinin en önemli yapı çeşitlerinden biri olan külliyelerde sıklıkla yer alan arastalar Osmanlı döneminin en önemli ögelerindendir.
Dünyadaki diğer çarşılı köprüler
Bulgaristan- Klearchos Köprüsü, İtalya'daki Floransa kentindeki Ponte Vecchio Köprüsü ve Venedik'teki Rialto Köprüsü.
SEYAHATNAME'DE GEÇEN KÖPRÜ
◾ Tarihi köprünün kaç yılında yapıldığı tam olarak bilinmemektedir. Bu bilinmezlikle birlikte doğan, köprünün yapımıyla ilgili birbirinden farklı rivayetler mevcuttur. Bunlardan en meşhuru Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nde geçen hikayedir.
◾ Hikaye şöyledir; Osmanlı'nın ikinci padişahı Orhan Gazi'nin Bursa fethi sırasında, cenk eden askerlerinden biri köprünün bulunduğu mevkide, "çıkayım mı? geleyim mi?" diye bir ses işitir.
Evliya Çelebi kimdir?
17. yüzyılın en önemli seyhhalarından biri olan Evliya Çelebi; Avrupa, Asya gibi kıtaları gezmiş ve bunun sonucunda 10 ciltlik Seyahatname adlı eserini kaleme almıştır.
Orhan Gazi
Orhan Orhan Bey, 1324- 1362 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahı olmuş isimdir.
KÖPRÜNÜN İSMİ NEREDEN GELİYOR?
◾ Asker o an, kılıcını çekip "çık bakalım, ne yapabilirsin?" diyerek sesin geldiği yere kılıcını vurur. Tam o yerden, büyük bir hazine ortaya çıkar.
◾ Hazinenin çıktığı esnada yer, ırgalanıp sallanır. Asker sarsıntıdan sonra büyük bir hayrete kapılır ve olanları Orhan Gazi'ye anlatır. Orhan Bey ise askere, "ne hayır işledin ki Allah sana nasip etti, git bu altınları Bursa'da hayrat için harca" diye buyruk verir.
◾ İlginç hadiseyi yaşayan asker, bulduklarının bir kısmını devlet hazinesine verip kalanıyla da Irgandı Köprüsü'nü inşa ettirir. İşte, köprünün ismi de buradan gelmektedir.
Tarihi güzellikleriyle kendisine hayran bırakan Osmanlı şehri: Mostar