Dünyayı geziyoruz: Kütüphaneler📚
Farklı dillerde ve farklı coğrafyalarda üretilen insanlığın ortak kültürel mirası ve uygarlığın belleğini oluşturan dev kütüphaneler, dünyadaki önemli çekim merkezleri arasında yer alıyor. Kayıt ve arşivler teknolojinin imkanlarıyla dijital ortama kaymaya başlasa da kütüphaneler, hala ülkelerin uygarlık birikimi, bilgi ve kültür seviyesini gösteren insanlığın ortak hafızası olma işlevini sürdürüyor. "Dünyayı geziyoruz" adlı yeni serimizde 15 ihtişamlı kütüphane sizler için sıralandık.
Giriş Tarihi: 21.05.2020
13:37
Güncelleme Tarihi: 02.10.2021
17:36
Cami ve medreseden oluşan, yapımı 859 yılında tamamlanan, Karaviyyin Külliyesinin yanında yer alan kütüphane, yaklaşık 5 yüz yıl sonra yapılmasına rağmen ismini bu külliyeden alıyor. Kütüphane, Külliyede okuyan öğrenciler başta olmak üzere yaklaşık 7 yüz yıldan beri halka hizmet veriyor. Çeşitli bakım ve onarım çalışmaları haricinde devamlı açık kalan ve dünyada kullanımda olan en eski kütüphaneler arasındaki yerini koruyor.
İbni Tufeyl'in 7 bin 7 yüz beyitten oluşan "Urcuze fi't-tıb" adlı eserin tek nüshasının bulunduğu kütüphane, buna benzer onlarca tek ve yüzlerce nadir eser ile binlerce el yazması kitaba ev sahipliği yapıyor.
UNESCO'nun "Dünya Hafızası" listesine alınan kütüphanede, Fes'te yaşadığı ve eğitim aldığı süre içerisinde Karaviyyin Kütüphanesinin müdavimlerinden İbn Haldun'un "Mukaddime" adlı eserinin "en doğru" el yazmalarından biri, yine bu kütüphanede muhafaza ediliyor.
Kitap ve kitap rafı sayısı bakımından dünyanın en büyüğü kabul edilen ABD Kongre Kütüphanesi, 1800'de Kongre tarafından kuruldu.
Kongre Kütüphanesi, 164 milyon esere ev sahipliği yapıyor. Bunlar arasında 38 milyon kitap, 70 milyon el yazması, 3,6 milyon kayıt, 14 milyon fotoğraf, 5,5 milyon harita ve 8,1 milyon müzik notası bulunuyor. 122 milyon tasnif edilmemiş özel koleksiyon parçasının da yer aldığı Kongre Kütüphanesi, dünyadaki en değerli kültür hazinelerinden biri sayılıyor.
Günde ortalama 14 bin yeni parçanın eklendiği kütüphaneye, mevcut binaları yetmiyor. Bu nedenle Maryland ve Virginia eyaletlerindeki ek binalarda da sayısız kitap ve kayıt saklanıyor.
Edebiyat dünyasına dair en merak edilen sorular
Kanada Ulusal Kütüphanesi ve Arşivleri
Kuzey Amerika'nın mirası
Kanada'nın doğrudan Birleşik Krallık yönetiminde olduğu 1872'de Dominyon Arşivleri adıyla kurulan resmi arşiv dairesi 1912'de Kanada Kamu Arşivleri, 1987'de Kanada Ulusal Arşivleri adını aldı.
Arşiv dairesi 2004'te, 1953'te kurulan Kanada Ulusal Kütüphanesi ile birleştirildi. 54 milyon parçalık koleksiyona ev sahipliği yapan yeni kurumun misyonu "şimdiki ve gelecek kuşaklar için Kanada'nın belge mirasının korunması" olarak tarif ediliyor.
New York Halk Kütüphanesi
Dünya'nın en büyük kent kitaplığı
ABD'nin en büyük ikinci, dünyanın en büyük dördüncü kütüphanesine ise New York ev sahipliği yapıyor.
19. yüzyılda kentin su ihtiyacını karşılayan su deposunun bulunduğu 5. cadde ile 42. sokağın kesiştiği yerde 1911'de inşa edilen New York Halk Kütüphanesi, arşivinde 50 milyondan fazla kitap, DVD ve CD'den oluşan zengin bir koleksiyonu barındırıyor.
New York Halk Kütüphanesi dikkati çeken mimari yapısı, 16 metre yüksekliğindeki tavanları, duvar ve tavanlara yapılmış resimlerle de kentin önemli turistik merkezleri arasında yer alıyor.
Yıllık ortalama 18 milyon kişinin ziyaret ettiği New York Halk Kütüphanesi, ülkenin en fazla ziyaret edilen kütüphanesi olma özelliğini taşıyor.
Ünlü yazarların romanlarındaki ev imgesi
Asya'nın en büyüğü
Çin Milli Kütüphanesi, 35 milyonu aşkın kitap, yazıt ve tarihi koleksiyondan oluşan arşiviyle Asya'nın en büyük kütüphanesi kabul ediliyor. Çin Hanedanlığı (1644-1912) tarafından 1909-1912 yılları arasında başkent Pekin'in kent merkezinde kurulan kütüphane, her yıl 5 milyonu aşkın ziyaretçiyi ağırlıyor.
Dünyanın sayılı kütüphanelerinden biri olan Çin Milli Kütüphanesi, 140 bin metrekarelik alan üzerine kurulu. Klasik eserlerin bulunduğu bina ile okuma ve ders çalışma hizmeti veren kısımlar, birbirinden bağımsız. Ziyaretçilerin kullanımına sunulan kısım, fütüristik mimari tarzıyla dikkati çekiyor. Binanın iç tasarımı da katmanlı okuma salonları şeklinde yapılmış.
115 farklı dilde 35 milyonu aşkın eser
Çin Milli Kütüphanesi'nin arşivi, her yıl bünyesine eklenen binlerce eser ve kitapla sürekli büyüyor. 2016 kayıtlarına göre, kütüphanede 115 farklı dilde 35 milyonu aşkın eser bulunuyor.