Arama
İslam sanatında zirve: Selçuklu çinileri
1071 Malazgirt Zaferi ile birlikte Anadolu topraklarına hakim olan Selçuklular, bölgeyi mimari ve sanat alanında kalkındırdılar. Köklü bir geçmişe sahip olan Selçuklular, İslam'dan sonra asıl hüviyetine kavuşan çini sanatını eserleriyle zirveye taşıdılar. Peki, Selçuklu çini sanatında kullanılan motifler ve bu sanatı diğer dönemlerden ayıran hususlar nelerdi?
SELÇUKLU HANI KEYKAVUS'UN TÜRBESİ
📌 Çini sanatının Anadolu'daki ilk önemli yapılarından biri geometrik desenlerin hakim olduğu Sivas Keykâvus Dârüşşifâsı'ndaki türbedir.
📌 Selçuklu Sultanı I. İzzeddin Keykâvus'un medfun olduğu bu türbe, mozaik çini süslemelerindeki görkemiyle görenleri kendisine hayran bırakıyor.
📌 Konya, Anadolu Selçuklular için seçkin bir çini merkezi olmuş. Konya'daki yapıları süsleyen çinilere Selçuklu mimarisinin tamamlayıcı unsuru demek mümkün.
Keykâvus Dârüşşifâsı'nın türbe cephesi çinilerinden bir detay – Sivas
📍Nasıl gidilir?
ALAEDDİN CAMİ
📌 Mozaik çini tekniğinin kullanılması Selçuklular'ın bu sanattaki başarısını ve üstün bir düzeye taşımış. Selçuklular'ın bu sanattaki ortaya koyduğu en büyük yenilik; dini yapıdaki mozaik çini mihraplar olarak görülüyor.
📌Mor, lacivert ve firuze çini parçaları geometik ve bitkisel desenlerle süslenmiş. Konya'daki Alaaddin Camii'nin mihrabında bulunan Çiniler, sanatın en güzel örnekleri arasında sayılıyor.
Konya Alaeddin Cami mihrabı
📍 Nasıl gidilir?
KONYA KARATAY MEDRESESİ
📌 Konya Karatay Medresesi, Selçuklu çini sanatının ulaştığı üstün düzeyi göstermesi bakımından ayrıca bir öneme sahip. Yapının bütün bölümlerini kaplayan çinilerin büyük bir sanatın mahsulü olduğu anlaşılmakta.
Medresenin avluya bakan cephesinde, avlu kubbesinde ve ana eyvanda çini ve mozaik süslemeler bulunuyor. Medresedeki birçok bölüm bitkisel geometrik yazı örneklerinden oluşan süslemelerle yapılmış.
Karatay Medresesi'nin kubbe ve pandantifindeki çini süsleme – Konya
📍 Nasıl gidilir?
SİVAS GÖK MEDRESE
📌 Mihrap ve kubbe geçişlerindeki çinilerle dikkat çeken Gök Medrese, mozaik çini tekniğiyle oluşturulmuş. Medrese, 13. yüzyıl sanatının vardığı en son noktayı gözler önüne seriyor.
Gök Medrese Mescidi'nin mihrap ve kubbe geçişlerindeki çiniler – Sivas
📍 Nasıl gidilir?
BEYŞEHİR KUBADABAD SARAYI
📌 Beyşehir Kudabad Sarayı, Selçuklular'ın sanat tarihi yönünden en önemli yapılarından biridir. Alaeddin Keykubat tarafından yaptırılan Kubadabad Sarayı'nda da çeşitli insan ve hayvan çini figürlerine rastlanıyor.
📌 Bu figürlerde Selçuklular'ın sembolik olarak zenginleştirdikleri tasvirlerini yakından gözlemlemek mümkün. Kubadabad Sarayı, Karatay Medresesi'nde sergilenen çinileriyle de ünlü.
📍 Nasıl gidilir?
KAYSERİ KEYKUBADİYE SARAYI
📌 Ayrıca Alaeddin Keykubat tarafından yaptırılan Kayseri'deki Keykubadiye Sarayı'nın sekiz köşeli yıldız ve madeni parıltı veren perdah tekniğiyle hazırlanmış çinileri de göz dolduruyor. İç mekanda ve lahitlerde kullanılan tek renk çiniler turkuaz, mor ve kobalt mavisiyken en yaygın teknik olarak sır altıya rastlanıyor.
Beyşehir Kubâdâbâd Sarayı çinilerinden insan figürlü bir örnek (Konya Çini Eserleri Müzesi, Teşhir, nr. 1143)
📍 Nasıl gidilir?