Arama
Kırgızların Boz Üyleri
Gelenek ve göreneklerimizi yansıtan çadırlar, tarih boyunca göçebe yaşam sürdüren Türklere yuva olmuştur. Kolayca taşınabilmesi, yazın serin, kışın ise sıcak kalması ile meşhurlardır. Kullanım açısından büyük kolaylık sağlaması, 21. yüzyılda bile tercih edilmesine neden olmuştur. Kırgız Türklerine ait olan Boz Üyler, Türklerin kullandığı çadırlardan sadece biridir. Peki, Boz Üyler hangi kısımlardan oluşuyor?
BOZ ÜYLERİN KISIMLARI
◾ Boz Üyler genel olarak ahşap malzemelerden inşa edilmektedir. Ağaç malzemeler ile oluşturulan iskeletin üzerine keçe, hasır ve nadir olsa da hayvan derileri ile kaplanır.
◾ Boz Üylerin üzerine kapladıkları bu malzemeler, çok sert geçen kış şartlarına karşı oldukça dayanıklıdır. Kışın ısıtırken yazın serin tutmaktadır.
KEREGE
◾ Kerege, "Boz Üylerin üst duvarını teşkil eden ağaçtan yapılan kafes" olarak karşımıza çıkmaktadır.
◾ Buz Üylerin iskeleti olan "kerege" kafes şeklindedir. Bunun nedeni çadıra yuvarlak bir görünüm katmaktadır. Keregeyi "kanat" ismini taşıyan kısım meydana getirmektedir.
◾ Keregeler kalitelerine göre; tor köz, cel köz, ara köz olarak üçe ayrılmaktadır. Özellikle boz üylerin güçlü ve kaliteli olmasını keregenin küçük olmasını sağlamaktadır. Buna da "tor köz kerege" adı verilmektedir.
KANAT
◾ Kanat, "Boz Üylerin keregesine gerilen bez" anlamına gelmektedir. Kerege ve kanat birlikte üylerin tavanını oluşturmaktadır.
◾ Boz Üylerin büyüklüğü kullanılan kanat sayısına göre değişkenlik göstermektedir.
BOSOGO
◾ Bosogo, Boz Üylerin kapı çerçevesi veyahut eşiğine verilen addır. Cer bosogo ise "kapı söğesinin alt kısmı" anlamına gelmektedir.
ÇİY
◾ Boz Üylerin bir parçası olan ve Kırgız geleneklerinde mühim bir yeri teşkil eden "Çiy", "üylerin etrafına dolanan hasır" anlamına gelmektedir.
◾ Çiyler, çok çeşitli şekillerde ve boyutlarda olabilmektedir.