Arama
Kökbörü nedir, nasıl oynanır?
Van'ın Erciş ilçesinde yaşayan Kırgız Türkleri, ata sporları "kökbörü"yü gelecek kuşaklara aktarmak için çaba gösteriyor. Kırgız Türkleri, kulüp ve dernek çatısı altında çeşitli etkinlikler ve sportif faaliyetler gerçekleştiriyor. Kırgızistan'da milli spor olarak kabul edilen kökbörü (oğlak kapma) oyununu özel günlerde ve düğün törenlerinde oynayan Kırgızlar, yurt içinde ve dışında düzenlenen yarışmalarda da ata sporlarını yapmanın heyecanını yaşıyor. Peki Kökbörü nedir? Nasıl bir oyundur?
Timur, geçen yıllarda Türkiye'yi Kırgızistan ve Kazakistan'da düzenlenen yarışmalarda temsil ederek başarılı sonuçlar aldıklarını dile getirdi.
"KAYITLI 72 SPORCUMUZ VAR"
Timur, kökbörü oyununu Türkiye'de güzel noktalara taşımak istediklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Zaten yakın bir zamanda Unesco Kültür Mirası Listesi'ne alınmıştık. Türkiye'de bu spor için federasyon kurup büyük şehirlerde yarışmalar düzenlemek için çalışmalar yapılıyor. İnşallah istenilen sonuç elde edilir. Biz de bunun yanında günde üç dört saat antrenman yapıyoruz. Oyuncuların zinde, kondisyonlarının yerinde olması ve atları diri tutmak için sürekli çalışıyoruz. 34'ü derneğe kayıtlı 72 sporcumuz var. Gençlerimizi yetiştirerek bu sporu gelecek kuşaklara aktarıyoruz."
KÖKBÖRÜ NEDİR?
Kökböri'de atlılar, kesilmiş bir oğlağı veya başka bir hayvan yavrusunu birbirinin pençesinden almak için kurtlar gibi mücadele ederler. Orta Asya Türkleri'nde güvey ile gelin bir istikamette at yarışı yani beyge yapar, ok atar, güreş tutarlardı. Eski çağlarda Türkler kendi sembolleri olan kutsal kurda "Kök-böri" yani "Gök-kurt" demekteydiler. Türkistan'da çok bilinen ve oynanan bu oyuna "Gökböri", "Kökpari", "Oğlak/Ulak", Afganistan'da "Oğlak, Buz-Kaşi", Kazaklarda "Kökbar" gibi adlar verilmektedir. Anadolu'da ise "Öndül Kapmaca" "Pösteki" adını taşımaktadır.
"Kökpar" veya "Oğlak Tartış" olarak bilinen, Farslılarca "Buzkaşi" diye de adlandırılan "Kökbörü" Orta Asya'da oynanan "Türklerin en eski savaş oyunlarından" biridir. Savaş zamanlarında evde kalan gençlerin savaş yeteneklerini ve at üzerindeki hünerlerini kaybetmemesi için oynanan bir oyundur. Bu oyun ciritin atasıdır. Zamanla düğünlerde oynanmaya başladı ve sonrasında geleneksel hale geldi. Şu an en canlı olarak Kırgızistan, Kazakistan oynuyor.
"KÖKBÖRÜ" NASIL OYNANIR?
Oyun atlar üzerinde 6'şar kişiyle iki takım halinde oynanır. Oğlağın içini saman ve kum ile doldurularak ağırlığı 30-40 kilo olur. Post tek oyunda kullanılıyor. 12 adam ortada hakem komutuyla birlikte postu kapmaya çalışıyor ve ardından karşılıklı kalelere bırakmaya çalışır.