Arama
Kültürlere hoşgörü içeren bir bakış: Kültürel görecelik
İnsanoğlunun varlığından günümüze kadar farklı süreçlerden geçerek canlı bir varlık gibi yaşayan kültür, kişinin yaşadığı toplumda hangi değerlerle nasıl davranması gerektiğini belirleyen bir hayat kılavuzudur. Bu kavrama nasıl bakılması gerektiğini açıklayan kültürel görecelik teorisi ise bir kültürün değerlerinin o toplumun içinde yaşadığı coğrafya, din, hukuk, dil ve ekonomik unsurlar göz önünde bulundurarak incelenmesi gerektiğini savunur.
🔸 Kültür kümülatiftir, birikerek çoğalır. Zaman içinde değişikliğe uğrayabilir. Semboliktir ve paylaşılarak yayılır.
🔸 Coğrafyadan coğrafyaya değişen hatta zaman zaman şehirden şehire değişen kültürel değerler vardır. Bunların dışında tüm insanlığın ortak kültürel değerleri de vardır.
🔸 Kültür türleri maddi ve manevi kültür olarak gruplanır. Maddi kültür teknoloji, mimari ve giyim vb. somut unsurlarken manevi kültür ögeleri ise değerler, norm, dil vb. dir.
🔸 Kültürde genetik bir miras gibi nesilden nesile aktarılır. Bu öğrenme süreci kültürleme olarak adlandırılır.
🔸 İnsan farkında olmasa da çevresinde olup bitenlerden etkilenir. İnsanların evlilik yaşları, yemek yeme zamanları, kaç yaşında çalışmaları gerektiği farkında olmasa da geçmiş bilgilerden etkilenerek kültür çerçevesinde şekillenir.
🔸 Kültür birçok boyutta ele alınıp incelenebilir. Burada önemli olan nokta incelenen kültürel ortamın ya da topluluğun, bulunduğu bölge, coğrafi şartlar, ekonomik durum, din ve dil gibi unsurlarla ele alınmasıdır.
🔸 Kültürel araştırma yapan kişinin, incelenen bölgede bir süre kalması, oradaki insanlarla tanışıp sohbet etmesi ve mümkünse onların düğün vb. toplu etkinliklerine katılarak gözlem yapması önemlidir. Ancak bu şekilde doğruya en yakın bilimsel verilere ulaşabilir.
🔸 Yapılan şeyin neden ve nasıl yapıldığının anlaşılması için araştırmacının bölgenin havasını soluyarak o bölgenin şartları ile yüzleşmesi gerekir. Antropolog, Bronislaw Marinowski'ye göre kültür; nesneler, eylemler ve zihniyetler silsilesidir.
Bronislaw Marinowski kimdir?
Polonyalı antropologdur. Etnografik çalışmaları ile öne çıkar ve 20. yüzyılın en önemli antropologlarından biri sayılır.
Kültürel antropoloji anlamında da geniş çalışmaları bulunur.
🔸 Kültürel görecelik, farklı kültürlerde yaşayan insanların farklı değer, gelenek ve inançlarının o toplum çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiğini şiar edinir. O kültür dışında bir anlamı olmasa da değerlere saygı duyulması gerektiğini savunur.
🔸 Bu teori ilk kez 20. yüzyılın ortalarında Antropoloji disiplininin kurucularından Frans Boans tarafından ortaya atılmıştır. Sonrasında onun öğrencileri tarafından geliştirilmiştir. Boans'ın 1887 yılında teoriye dair yaptığı açıklama şu şekildedir:
"...Medeniyet mutlak bir şey değildir, ... göreceli... bizim fikir ve anlayışlarımız ancak medeniyetimizin izin verdiği kadarıyla doğrudur."