İstanbul'un fethinden sonra inşa edilen ilk hamam
Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa ettirilen Eyüpsultan Türbeler Hamamı, çifte hamamın en güzel örneklerinden biridir. Evliya Çelebi'ye göre, İstanbul'un fethinden sonra yapılan ilk hamam olma özelliği de taşır. Yaşanan doğal afetler sonucu hasarlar görse de günümüze kadar ulaşan nadir eserler arasında yerini almıştır.
Giriş Tarihi: 17.01.2023
12:00
Güncelleme Tarihi: 17.01.2023
19:32
Hamamlarda ısıtma sistemi
🔸 Antik dönemden itibaren hamamlar, yapı zemininin altından ya da suyun dolaşımını sağlayan bir sistem sayesinde ısıtılır.
🔸 Kesme veya moloz taşla inşa edildikten sonra duvar içlerine ya da zemin altına döşenen borular, hamam yapılarının ısıtılmasını sağlamaktadır.
Batılı seyyahların gözüyle Osmanlı'da temizlik
Hamamların bölümleri
🔸 Soyunmalık, aralık, soğukluk, sıcaklık, külhan (ocak) ve depo bölümleri bulunan Türk hamamları, "çifte hamam" ya da "tek hamam" olarak inşa edilir.
🔸 Eyüpsultan'da yer alan Türbeler Hamamı, en güzel örneklerinden biridir. Eyüp Camii'nin hemen yanında bulunan bu yapı, Hz. Eyüp (AS) vakfiyesinde yer almaktadır.
↪ Osmanlı döneminde her merkezi caminin yanına mutlaka bir tane hamam inşa edilmekteydi.
Ilıklık (Soğukluk)
🔸 Hamamlarda bir geçiş mekanı olan ılıklık; sıcaklık ve soyunmalık arasında yer alır. Soğukluk diye de anılan bu mekan, Roma hamamlarında "tepidarium " olarak bilinir.
🔸 Ilıklık, genellikle enine uzanan dikdörtgen biçiminde bir mekandır. Bu kısımda dinlenmek için mermer setler, traşlık (usturalık) adı verilen temizlik hücreleri ile bir kenarda bazen dehliz gibi geçişi olan tuvaletler bulunmaktadır.
Temizlik hakkında merak edilen 20 dini soru
Sıcaklık bölümü
🔸 Hamamda yıkanma işleminin gerçekleştiği mekana, sıcaklık adı verilir. Bu bölüme ılıklık mekanından geçiş sağlanır. Genelde bir merkezi kubbe ve etrafında simetrik olarak düzenlenir, halvet veya eyvanlardan oluşan küçük yıkanma mekanları bulunur.
*Halvet hücreleri/odaları Halvet sıcaklık mekanın köşelerinde ayrı ayrı küçük yıkanma hücreleri verilen isimdir.
Cehennemlik
🔸 Antik dönem hamamlarından gelen cehennemlik bölümü, her devirde yapının zeminden ısıtılması için kullanılan bir sistemdir. Sıcak havanın binada dolaşımı için döşemenin altına kanallar yapılır.
🔸 Soyunmalık ve karşılama mahali hariç sıcak hava, hamamın diğer mekanlarının döşemesi altında bırakılan boşluklarda dolaşır.