Arama
Merhametin kuş evleriyle vücut bulduğu 8 mimari yapı
Uçsuz bucaksız göklerde özgürce salınan kuşların barınağı, hamiyet ve merhamet gibi yüce duyguların örneği kuş evleri, mimarimizin en güzel eserlerindendir. Köşk, saray, cami, mescid, türbe, han, çeşme gibi yapıların duvarlarına oturtulan maket görünümlü bu şirin evler, Osmanlı toplumundaki hayvan sevgisi ve merhametin de bir yansımasıdır. Çoğunlukla ahşap ev şeklinde olup bindirme çift katlı ve cumbalı oluşlarıyla dikkat çeken kuş evleri, Osmanlı Devleti'nin ömrü boyunca camilerde, medreselerde görüldü. İşte merhametin kuş evleriyle vücut bulduğu 8 mimari yapı örneği...
◾ Cami, Ayazma adıyla bilinen semtte, Ressam Ali Rıza Bey ve Mehmet Paşa Değirmeni sokakları arasındadır. Sultan 3. Mustafa tarafından yaptırılmıştır. Caminin Ressam Ali Rıza ve Mehmet Paşa Değirmeni sokaklarına açılan üç avlu kapısı vardır.
◾ Harpuştalı yüksek kapılar birer tak halinde olup, mabet gibi kesme taştandır. Arazi meyilli olduğundan cümle kapısına, Selimiye Camisi'nde olduğu gibi, kesmetaş korkuluklu ve iki taraşı bir rampa ile çıkılır. Bu kapıların iç ve dış alınlarına ayetler yazılmıştır. İki yan kapıların duvarlarına da birer kuş evi yapılmıştır.
◾ Mabedin önünde, sekiz ince mermer sütunun taşıdığı üç kubbeli bir revak vardır. Ortadaki beşik kubbedir. Son cemaat yerinin etrafı, som mermer bir korkulukla çevrilmiştir. Cümle kapı sının iki yanında ikişer pencere ve bu pencerelerin arasında, üzerinde ayet yazılı, mihrapçıklar vardır. Üstte ve kapının iki tarafında birer selâ köşkü yapılmıştır.
◾ Arazinin meylinden dolayı, son cemaat yerine, yarım daire şeklinde, oniki mermer basamakla çıkılır. Hünkâr mahfelinde mavi -beyaz renkte çinili duvar ve gayet sanatkârane bir kavukluk bulunmaktadır. Cami cephelerindeki kuş evleri birer sanat şaheseridir. Mezarlığında üsküflü iki taş yanında saray ricalinin kabirleri yer almaktadır. Yanda yangın havuzu da vardır.
◾ İstanbul Laleli semtindeki Laleli Cami'nin alt kapısının yanındaki III. Sultan Mustafa'nın türbesinde kuş evlerinin estetik güzelliği ve binanın köşesindeki konumu hayranlık uyandırır.
◾ Fatih'in Laleli semti Ordu Caddesi üzerinde bulunan türbe, Sultan 3. Mustafa tarafından 1763 yılında mimar Tahir Ağa'ya yaptırılan ve Laleli Camisi ismi ile tanınan imaret, sebil, muvakkithane, han, hamam ve dükkanlardan oluşan külliyenin bir bölümü.
"Osmanlı'da merhametin sembolü: Kuş evleri" ile ilgili videoyu izlemek için tıklayın
◾ Sultan 3. Mustafa (1757-1774), bu külliyenin yanına daha önce kendisi için de bir türbe ekledi. Bu nedenle 1774 yılında öldüğü zaman kendi yaptırdığı türbesine gömüldü.
◾ Sultan 3. Selim de (1761-1808) öldüğü zaman babası olan Sultan 3. Mustafa'nın bu türbesine defnedildi.
◾ İstanbul'da Sultan III. Selim tarafından yaptırılan Selimiye Camii'nin duvarlarında ve cami ayaklarında yer alan köşk biçiminde iki kuş evinin, geniş ve büyük kafeslerle çevrili olduğu görülür.
◾ Büyük Selimiye Camii; İstanbul Boğazı'nın Anadolu yakasında Üsküdar Selimiye Kışlası karşısında 1801 – 1805 tarihlerinde Sultan III. Selim tarafından inşa ettirilmiştir. Üsküdar, Selimiye kışlası yanında bulunan camii Sultan 3.Selim tarafından yaptırılmıştır.