Müzikle tedavi eden ilk hastane: Amasya Darüşşifası
Kadim İslam uygarlığının temsilcisi olan Selçuklu, inşa ettiği darüşşifalar ile insanların dertlerine derman oldu. Din, dil, ırk, sınıf ayırt etmeksizin herkese ücretsiz hizmet eden bu hastanelerden en önemlilerinden biri Amasya Darüşşifası idi. İlk defa müzikle tedavinin uygulandığı bu şifahane, aynı zamanda Sabuncuoğlu Şerafeddin gibi önemli hekimleri yetiştirmesiyle bilinirdi.
Giriş Tarihi: 11.09.2020
17:49
Güncelleme Tarihi: 07.09.2022
10:22
📌 Amasya Darüşşifası'nın adı aynı zamanda 'Darüşşifa-i Merhum Alaaddin Ali' ve 'Darüşşifa-i Merhum Pervane Bey ' şeklinde kayıtlara geçti. Halk arasında ise 'Amasya Bimarhanesi ', 'Amasya Tımarhanesi' veya 'Amasya Şifahanesi' denilirdi.
📌 Medrese planında yapılan Amasya Darüşşifası medrese planında tek eyvanlı ve 10 odalıydı. 1435 yılından 1837 yılına kadarki bir zaman diliminde darüşşifa olarak varlığını muhafaza etti.
Selçuklu döneminden miras kalan 3 şifahane
HASTALARIN İLK DEFA MÜZİKLE TEDAVİ EDİLDİĞİ YER
📌 Hastalar hastaneye girmeden önce elbiselerini çıkarır, böylece hastalıkların yayılması engelleniyordu. Tam bir hastane fonksiyonuna sahip olan Amasya Darüşşifası'nda akıl hastaları da bulunuyordu ve psikolojik tedavi uygulanırdı. Dünyada ilk defa akıl hastalarının müzik ve su sesiyle tedavi edildiği yerdi.
📌 Darüşşifalardaki büyük kubbe altındaki şadırvanlardan fışkıran sular kubbeye kadar yükselirdi. O yükseklikten düşen suyun çıkardığı melodiler ise hastaları huzura kavuştururdu.
📌 Bu şifahanelerde musiki ile tedavi gelişmişti. Hangi makamın hangi hastalıklara iyi geldiği dahi tespit edildi. Hastalıkların tedavisinde kullanılan bu makamların, günün hangi saatlerinde dinlenildiği de önemliydi.
Osmanlı hastaneleri
📌 Hastanenin tavanında geometrik şekiller kullanıldı. Bunun nedeni, şekillerin hastaları hipnotize ederek telkine açık haline getirmekti.
📌 Hastanenin önemli başhekimlerinden Sabuncuoğlu Şerefeddin, baş ağrısı için Rehavi, ateşli hastalıklarda Irak , tehlikeli ağrı ve sancıda Hicaz, uykusuzluk için Uşşak makamının kullanıldığı söyler. Ayrıca Buselik baş ağrısının, Hüseyni iltihaplar ile mide rahatsızlıklarının, Rast felcin ve Irak makamı ise ateşli hastalıkların tedavisi için kullanıldı.
📌 Akıl hastalarının tedavi edildiği bimarhanede kemane, rebab, mızraplı tanbur, santur, kanun, ney gibi müzik aletleri bulunurdu. Fakat yapılan müzikler sözsüz, enstrümantel olurdu.
📌 Amasya Darüşşifası, yetiştirdiği önemli tıp hekimleriyle bilinir. Bunlardan biri de Sabuncuoğlu Şerefeddin idi. Sabuncuoğlu, Amasya Darüşşifası'nda 14 sene baştabiplik yaptı.
Sabuncuoğlu Şerefeddin'in hastalıkları tedavi yöntemleri