Arama
Ölümü de sevdaya dâhil olan şairin hayat defteri
Türkiye'nin yaşadığı siyasi oluşumları ekonomik değişimlerle bağlantılı gören Attila İlhan, 80 yıllık ömrüne 56 kitap ve 6 senaryo sığdırdı. Bir dönem müstear isimlerle edebiyat hayatını sürdürdüğü için Türk edebiyatında "Kaptan" lakabıyla anılan İlhan, vefatının on üçüncü yılında sevenleri ve okurları tarafından yâd ediliyor.
"Yeni Ortam", "Dünya", "Milliyet", "Söz" gazetelerinde köşe yazıları yazan İlhan, "Yelken" ve "Sanat Olayı" isimli dergilerin de yöneticiliğini üstlendi. Attila İlhan'ı edebiyat çevrelerinde tanıtan ve sevilmesini sağlayan "Bir başına Mehemmed yedi düşman öldürür / Mavzerinin namlusu hâlâ sıcak / tutulmaz / Ölümün derdi büyük yiğenim / çâre bulunmaz" mısralarından oluşan "Cebbar Oğlu Mehemmed" isimli şiiriyle ikincilik ödülü kazanarak, daha çok edebiyat ve şiir dostlarına ulaştı.
"Genç", "Yeni Nesil", "Varlık", "Aile", "Yirminci Asır", "Seçilmiş Hikâyeler", "Kaynak", "Ufuklar", "Mavi", "Yeditepe", "Dost", "Yelken", "Ataç", "Yön", "Milliyet Sanat", "Sanat Olayı" gibi dergilerde şiirleri, deneme ve eleştirileri yayınlanan İlhan, böylece Türk edebiyatının önemli isimleri arasına dâhil oldu.
beni bir kere dövdüler çok gözlüklüydüm
daha bere giyiyordum bıyıklarım da duruyor
büyükdere'de dövdüler emirgân ve birileri
geceleyin dövdüler dişlerimi tükürdüm
Beni Bir Kere Dövdüler
Attila İlhan, edebiyat serüveninde "Garip Akımı" ve "İkinci Yeni" şiirine karşı çıkıp, 1952-1956 yılları arasında çıkardığı "Mavi" isimli derginin etrafında toplanan yazar Orhan Duru ve Ferit Edgü gibi isimlerden oluşan edebi topluluğun çalışmalarıyla, "Mavi" ya da "Maviciler" adıyla tanınan toplumcu, gerçekçi şiir akımını başlattı.
Şairane bir sanat anlayışının temsilcisi olan bu topluluktan sonra "Mavi" dergisi, yazar ve tiyatrocu Özdemir Nutku'nun yönetimine geçerek Atilla İlhan'ın savunduğu toplumsal gerçekçiliğin (sosyal realizm) sözcüsü oldu ve dergi, Nisan 1956'da, 36. sayısından sonra (Son Mavi) kapatıldı.
Attila İlhan, şiire yeni bir ses düzeni, taşkın, coşkulu bir anlatım ve kendisine özgü bir duyarlılık getirerek "Sisler Bulvarı", "Yağmur Kaçağı", "Ben Sana Mecburum" isimli şiir kitaplarındaki şiirleriyle genç şair kuşağını etkiledi. "Yasak Sevişmek", "Elde Var Hüzün" adlı kitaplarındaki şiirlerinde ise divan şiiri ve şarkılarından yararlanan İlhan, "Duvar" adlı eseriyle, toplumcu dönemin en bariz örneği olarak tanımlandı.
İlk iki romanı olan "Sokaktaki Adam" ve "Zenciler Birbirine Benzemez"den sonraki romanlarında tarihi konulara ağırlık vermeye başlayan, imge dünyası oldukça zengin olan usta yazar, bu tür romanlarında da öz Türkçe akımına karşı çıktı.
elimden tut yoksa düşeceğim
yoksa bir bir yıldızlar düşecek
eğer şairsem beni tanırsan
yağmurdan korktuğumu bilirsen
gözlerim aklına gelirse
elimden tut yoksa düşeceğim
Yağmur Kaçağı