Arama
Osmanlı eseri ilk Yunan parlamentosu: Anabolu Ağa Camii
Bir dönem dünyada hakimiyet sağlamış, üç kıtada adından söz ettirmiş Osmanlı, çeşitli parçalanmaların ve bölünmelerin ardından gücünü kaybederek Anadolu coğrafyasına kadar çekilmişti. Kaybedilen topraklarda kalan sayısız eser bir bir yıkıldı ve Osmanlı'nın izleri hafızalardan silinmeye çalışıldı. Yunanistan'ın Anabolu şehrinde bulunan, 1825 sonbaharından 1826 baharına kadar ilk Yunan Parlamentosu'na ev sahipliği yapan, minaresi yıkılmış Anabolu Ağa Camii bunlardan sadece birisiydi.
🔸 Anabolu, Evliya Çelebi'den on dokuz sene sonra Mora'yı elde etmek için Venedikliler tarafından kuşatılır. Kaledeki muhafızlar kısa bir süre dayansalar da sonunda teslim olmak zorunda kalırlar. Kuşatma sırasında şehirdeki Müslüman halktan sağ kalabilenler civar adalara ve Anadolu'ya kaçar.
🔸 Bundan sonra Anabolu, Mora'daki Venedik idaresinin merkezi olur, yeniden imar edilir ve bazı askeri tesisler yapılır . 1715'te Şehid Ali Paşa'nın Mora harekatı sırasında ikinci defa Osmanlı hakimiyetine alınır. Osmanlı 20 Temmuz 1715'te şehri kuşatarak ele geçirir ve kaledeki Venedikliler esir alınarak İstanbul'a gönderilir.
🔸 Mora'nın yeniden fethinin tamamlanmasından sonra fethedilen yerler arasında Anabolu da vardı. Bu sırada henüz şehirde sivil halk yoktu ve sadece askerler bulunuyordu. 1716'da tamamlanan rapora göre Anabolu'da beş mahalle (Sultan Ahmed Han Camii Mahallesi, Ali Paşa Camii Mahallesi, Yukarı Mahalle, Meydân-ı Harîk Mahallesi, Sahrınç Mahallesi) ve Palamuda tepesi altında uzanan çeşitli büyüklükte pek çok ev, dükkan, mahzen, hamam, medrese, kilise, fırın, değirmen ve salhane vardı.
🔸 Anabolu, 1790 tarihine kadar Mora'da önemli bir idari merkez vazifesini gördü. Bu tarihten sonra ise korunmaya daha elverişli bir yer olan Tripoliçe önem kazandı. Şehir 1823'te Yunan İhtilali'nde işgal edildi.
🔸 İşgalin ardından savaştan önce şehirde yaşayan ve çoğunluğu Türk 4.000 nüfustan geriye bir aile dahi kalmadı. Anabolu'nun tesliminden sonra isyancı lider Gribas kasabaya saldırılar düzenledi. Yunanların Türk mülklerine uyguladıkları aşırılıklara rağmen binaların bir çoğu ayakta kalmayı başardı.
🔸 Anabolu; İlk Yunan Milli Meclisi'nin toplandığı yer ve ardından kısa bir müddet için yeni Yunan Devleti'nin başşehri haline geldi. Bu sırada şehirdeki Müslüman halk katledildiği gibi tarihi eserler de tahribata uğradı.
Anabolu Ağa Camii'nin inşası
🔸 Şehrin 1715 yılındaki İkinci Osmanlı fethinden sonra bazı kilise ve ibadethaneler camiye çevrildi. Bunun sonucunda daha o sıralarda Anabolu'daki cami ve mescid sayısı dokuza ulaşmıştı. Bunlar: Sultan Ahmed Camii, Veziriazam Şehid Ali Paşa Camii, Sahrınçbaşı Mescidi, Bayraklı Mescidi, Bayezidiyye Mescidi, Elhac Mustafa Efendi Mescidi, Elhac Hüseyin Efendi Mescidi, Kastel-i Bahriyye Mescidi, Palamuda Kalesi Camii'ydi.
Anabolu Camii'nin mimarisi
🔸 Cami, ana kütlesi ve devasa kubbesi ile Osmanlı taşra cami mimarisinin önemli bir örneğidir. Yapının zemin katı on kare odadan oluşur, üst katı ise camidir. 20. yüzyılın başlarında bir deprem sırasında yıkıldığı iddia edilen kubbelerle örtülü bir son cemaat yeri vardı.
🔸 Caminin ana mekanı, sekizgen üzerine oturan büyük bir kubbeyle örtülü dikdörtgen bir mekandan oluşur. Caminin yapımında kullanılan kireçtaşı, Nafplio'nun kuzeydoğusundan 13 km uzaklıkta bulunan Karakala Manastırı'ndan temin edilir. 1990'lı yıllarda yapılan restorasyon çalışmaları sırasında mihraba kırmızı bir perde çizimi eklenir.