Arama
Osmanlı hanedanından baba-oğul ressamlar: Sultan Abdülaziz ve Abdülmecid Efendi
Osmanlı hanedanından Sultan Abdülaziz ve oğlu Abdülmecid Efendi, sanatla oldukça yakından ilgilendiler. Sultan Abdülaziz sarayında ressamlara yer vermiş, onlarla birbirinden güzel eserler ortaya çıkarmıştır. Hatta saray ressamı Chlebowski, sarayda çok çalıştırılmaktan şikayet etmiş, Sultan Abdülaziz'in istediği kompozisyonları çok hızla çalışarak belirli bir şemada yapmıştır. Bu tablolar, sanat açısından değil, daha çok Sultan Abdülaziz'in çizdiği ya da istediği kompozisyonlardan hareketle yapılmış olmaları ve konuları bakımından değerlidir. Bu sanat deryasının içerisinde doğan Abdülmecid de çocuk yaşlarından itibaren resimler yaparak bir albüm oluşturmuştur.
Abdülmecid Efendi, Sultan Abdülaziz'in saray ressamı Stanislaus Chlebowski, Sanâyi-i Nefîse Müdürü Osman Hamdi Bey, okulun yağlıboya resim öğretmeni Salvatore Valéri ve Sultan İkinci Abdülhamid'in saray ressamı Fausto Zonaro'dan resim dersleri aldı.
Şehzâdegân Mektebi'nde eğitim gören Abdülme cid Efendi'yle Şeker Ahmed Paşa da ilgilenmişti. Ayrıca Abdülmecid Efendi'nin Mekteb-i Os mânî mezunu bir asker ressamdan ve 1914 Kuşağı ressamlarından İbrahim Çallı, Hikmet Onat, Hüseyin Avni Lifij, Namık İsmail, Nazmi Ziya ve Şevket Dağ'dan resim dersleri aldığı bilinmektedir.
Abdülmecid Efendi, babası Sultan Abdülaziz'in resme olan ilgi ve yeteneğinin bir tanığıdır. Bu yüzden, eğer Sultan Abdülaziz'in desenleri dışında yağlıboya tabloları olsaydı Osmanlı Ressamlar Cemiyeti Gazetesi 'nde mutlaka yayınlanırdı. Oysa bu gazetede desenlerden bahsedilmesine rağmen tabloları olduğu belirtilmedi.
Abdülmecid Efendi, saray yaşantısını kendisinin ve aile bireylerinin portreleri ile aktardı. Figüratif çalışmalarının önemli bir kısmını, at ve insan figürlerinin işlendiği tablolar oluşturuyordu. Tablolarını yaparken modelden faydalandığı gibi, resim dosyalarında bulunan karelenmiş baskı resimler, karelenmiş fotoğraflar ve eskizlerden anlaşıldığı üzere, fotoğraf ve gravürlerden de yardımcı unsur olarak faydalanmıştı. Doğu-Batı kültürünü tablolarında birleştiren sanatçı, Gérôme ve Osman Hamdi Bey'i örnek aldığı oryantalist anlayışta tablolar da yaptı.
Abdülmecid Efendi'nin 1899 tarihli "Avluda Kadınlar" isimli erken dönem eseri, ilginç konusu bakımından özel bir önem kazanmıştır. Ortadaki küçük beyaz bir bez parçası ile örtülmeye ve ayağını havuza sokmaya çalışan kadın figürü, Fransız heykeltıraş Etienne-Maurice Falconet'in Louvre Müzesi'ndeki 1757 tarihli "Banyo Yapan Kadın" heykelinden alınmış.
Bu tablo aynı zamanda Jean-Auguste Dominique Ingres'in 1862 tarihli "Türk Hamamı", Jean-Léon Gérôme'un 1886 tarihli "Saray Terası" ve 1870 tarihli "Fas Hamamı" adlı eserlerinin yanı sıra, Gustave-Clarence Rudolphe Boulanger'nin Milli Saraylar Tablo Koleksiyonu'ndaki 1875 tarihli "Pompei'den İç Görünüm" adlı eseriyle figür ve kompozisyon bakımından bazı benzerlikler taşır. "Pompei'den İç Görünüm", Sultan Abdülaziz döneminde Paris'teki Goupil Galerisi'nden satın alınmıştır. Dolmabahçe Sarayı Halife Abdülmecid Efendi Kütüphanesi'nde bu eserin bir baskısı da bulunmaktadır.