Arama
Osmanlı hanedanından baba-oğul ressamlar: Sultan Abdülaziz ve Abdülmecid Efendi
Osmanlı hanedanından Sultan Abdülaziz ve oğlu Abdülmecid Efendi, sanatla oldukça yakından ilgilendiler. Sultan Abdülaziz sarayında ressamlara yer vermiş, onlarla birbirinden güzel eserler ortaya çıkarmıştır. Hatta saray ressamı Chlebowski, sarayda çok çalıştırılmaktan şikayet etmiş, Sultan Abdülaziz'in istediği kompozisyonları çok hızla çalışarak belirli bir şemada yapmıştır. Bu tablolar, sanat açısından değil, daha çok Sultan Abdülaziz'in çizdiği ya da istediği kompozisyonlardan hareketle yapılmış olmaları ve konuları bakımından değerlidir. Bu sanat deryasının içerisinde doğan Abdülmecid de çocuk yaşlarından itibaren resimler yaparak bir albüm oluşturmuştur.
Abdülmecid Efendi, saray yaşantısını kendisinin ve aile bireylerinin portreleri ile aktardı. Figüratif çalışmalarının önemli bir kısmını, at ve insan figürlerinin işlendiği tablolar oluşturuyordu. Tablolarını yaparken modelden faydalandığı gibi, resim dosyalarında bulunan karelenmiş baskı resimler, karelenmiş fotoğraflar ve eskizlerden anlaşıldığı üzere, fotoğraf ve gravürlerden de yardımcı unsur olarak faydalanmıştı. Doğu-Batı kültürünü tablolarında birleştiren sanatçı, Gérôme ve Osman Hamdi Bey'i örnek aldığı oryantalist anlayışta tablolar da yaptı.
Abdülmecid Efendi'nin 1899 tarihli "Avluda Kadınlar" isimli erken dönem eseri, ilginç konusu bakımından özel bir önem kazanmıştır. Ortadaki küçük beyaz bir bez parçası ile örtülmeye ve ayağını havuza sokmaya çalışan kadın figürü, Fransız heykeltıraş Etienne-Maurice Falconet'in Louvre Müzesi'ndeki 1757 tarihli "Banyo Yapan Kadın" heykelinden alınmış.
Bu tablo aynı zamanda Jean-Auguste Dominique Ingres'in 1862 tarihli "Türk Hamamı", Jean-Léon Gérôme'un 1886 tarihli "Saray Terası" ve 1870 tarihli "Fas Hamamı" adlı eserlerinin yanı sıra, Gustave-Clarence Rudolphe Boulanger'nin Milli Saraylar Tablo Koleksiyonu'ndaki 1875 tarihli "Pompei'den İç Görünüm" adlı eseriyle figür ve kompozisyon bakımından bazı benzerlikler taşır. "Pompei'den İç Görünüm", Sultan Abdülaziz döneminde Paris'teki Goupil Galerisi'nden satın alınmıştır. Dolmabahçe Sarayı Halife Abdülmecid Efendi Kütüphanesi'nde bu eserin bir baskısı da bulunmaktadır.
Abdülaziz döneminde ülkemizin ilk tablo koleksiyonu Dolmabahçe Sarayı'nda oluşturuldu. Koleksiyonun Abdülmecid Efendi'nin çocukluk hatıralarında önemli bir yeri bulunduğu görülür. Abdülmecid'in 2011 yılında bir müzayedede satılan şehzadelik döneminde yaptığı 1883 tarihli eserinin alt kısmında "Souvenir de mon enfance" (Çocukluk Hatıralarım) yazması bunu kanıtlar niteliktedir.
Bu tablo, Milli Saraylar Tablo Koleksiyonu'ndaki Fromentin ve Washington'un "Arap Süvarileri" adlı tablolarının bir tekrarıdır. Sanatçının, son dönem Osmanlı Sarayı'nın beğenisini kazanmış Türk ve yabancı ressamların eserlerinden esinlenmesi doğal bir sonuç.
