Arama
Sultan Abdülhamid'in ülkeyi ihya eden 3 okulu
Üç kıtanın hükümdarı olan Sultan II. Abdülhamid, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı Devleti'nin kaderini belirleyen hamlelere imza attı. Eğitime de büyük önem veren Sultan Abdülhamid, açtığı okullarla ülkeyi ihya etti. Ders programlarını bizzat hazırladığı bu okullarla zihinlerin dönüşümünü sağlayarak donanımlı bir neslin ortaya çıkmasını sağladı. Kuruldukları alanda döneminin ilkleri sayılan, Sultan Abdülhamid'in açtığı 3 mektebi sizler için derledik.
Müslim, gayrimüslim tüm Osmanlı tebaasına açık bulunan mektebe Türkçeyi, hesap ve coğrafyayı bilen, sağlıklı 15-20 yaşları arasındaki gençler başvurabilecekti. Başvuru yapan talebelerin, kayıt işlemlerini tamamlamadan önce Bahriye Merkez Hastanesince muayenelerini yaptırmaları, bedenen ve ruhen denizci olmaya elverişli bulunduklarına dair rapor almaları mecburiydi.
Ders programı bizzat Sultan II. Abdülhamid tarafından hazırlanan okulda gemi teknolojisi, kaptanlık ve uluslararası hukuk öğretiliyordu. 4 yılık eğitim verilen okul, 100 talebe kapasiteliydi. 4 yılın sonunda başarılı olan öğrencilere "Şehadetname" isimli belge veriliyordu. Daha sonra bu kişiler, gemilerde kaptan veya İdare-i Mahsusa olarak görev yapabiliyordu.
1908 yılı mezunlarını verdikten sonra kapanan mektep, 1909 yılımda Çarkçıbaşı Hamit Naci Özbaş tarafından Azapkapı'da Milli ve Hususi Ticaret-i bahriye Kaptan ve Çarkçı Mektebi adıyla yeniden açıldı. İstanbul Teknik Üniversitesi Denizcilik Fakültesinin temelini oluşturan bu okul, Sultan II. Abdülhamid'in eğitim ve deniz ticareti alanında yaptığı önemli bir uygulamaydı.
Topkapı Sarayı'nın Gülhane'ye inen yokuşu üzerinde yer alan bina, Sultan Abdülhamid tarafından güzel sanatlar eğitimi vermesi için yaptırıldı.
Sultan II. Abdülhamid saltanatının ilk yıllarında güzel sanatlar okulu açılması için bazı girişimlerde bulunsa da Osmanlı- Rus Savaşı'nın yol açtığı olumsuz ortam sebebiyle bu girişimler gerçekleşememişti. Açılaması istenen güzel sanatlar okullarının ders programları hazırlanmasına rağmen bilinmeyen sebeplerle faaliyete giremedi. Daha sonraki yıllarda Müze-i Hümayun Müdürü Osman Hamdi Bey tarafından bu fikir tekrar ele alındı.
Sultan II. Abdülhamid tarafından 1 Ocak 1882 yılında Osmanlı'nın ilk güzel sanatlar mektebi olan Sanâyi-i Nefîse Mektebi açılması için irade çıktı ve müdürlüğüne Osman Hamdi Bey getirildi.
Dönemin meşhur mimarı Alexandre Vallaury, mektep binasının mimarı ve ilk mimarlık hocasıdır. 20 öğrenci ile eğitime başlayan mektebe zamanla devlet memurlarının da iştirak etmesi ve birincilikle bitirenlere yurt dışına gönderileceğinin vaat edilmesi öğrenci sayısında artışı sağlamıştı.
Sanâyi-i Nefîse Mektebi eğitim ve öğretime başladıktan sonra mezunlar arasında seçilen üç kişi Avrupa'ya gönderilmesi kararı alınır. Bu karar doğrultusunda, ilk mezunlarından olan mimarlık bölümünden Feyzi ve Nizameddin ile heykel bölümünden İhsan Bey, 1891 yılında Avrupa'ya eğitime gönderildi. Resim, mimarlık eğitiminin yanı sıra 1906 yılında da mektepte musiki eğitimi verilmeye başlandı.