Tarihe tanıklık etmiş 5 kütüphane
Kütüphaneler bilginin bulunmasını, tekrar üretilmesini ve edinilmesini sağlayan kurumlardır. İslam medeniyetiyle birlikte bilimsel bilginin yaygınlaşması ve üretilmesiyle en büyük kütüphaneler, medreselerde ortaya çıktı. Osmanlı, bu geleneği devam ettirdi ve geliştirdi. Bu dönemde en çok Fatih Sultan Mehmed, Kanuni Sultan Süleyman döneminde kütüphaneler kuruldu. Sonrasında Lale Devri'nde II. Mahmut ve II. Abdülhamit dönemlerinde kütüphaneler geliştirildi. Sizler için, tarihe tanıklık etmiş 5 kütüphaneyi derledik.
Giriş Tarihi: 01.04.2020
14:30
Güncelleme Tarihi: 01.04.2020
15:37
Cami ve kasırlarda kitap dolapları yerine başlı başına kütüphane binası kurmanın tercih edildiği Lale Devri'nde Sultan III. Ahmet, "Saray-ı Cedid-i Amire (Topkapı Sarayı)" denilen "Yenisaray"daki dağınık kitapları bir yerde toplamayı uygun bulmuş, II. Selim'in zaten bakımsız bir halde olan köşkünü yıktırıp yerine kendi adıyla anılan veya "Enderun Kütüphanesi" de denilen yeni bir kütüphane binası yaptırmıştır. Yapının inşaatına 17 Şubat 1719'da başlanmış, 23 Kasım 1719'da yapı törenle açılmıştır.
Yazma eserlere ev sahipliği yapan 8 kütüphane
III. Osman'ın Nuruosmaniye Külliyesi'nde kurduğu kütüphane.
Nuruosmaniye kütüphanesi İstanbul Eminönü Çemberlitaş'ta Kapalı Çarşı girişinde bulunan kütüphane. Yapımına 1749 yılında I. Mahmud döneminde başlandı, 1755'te III. Osman döneminde tamamlandı.[1] Barok üslupta yapılan binanın mimarı Sinan Kalfa'dır.
Kütüphane Nuruosmaniye Külliyesi'nin içinde bulunur. Alt katında neme karşı yapılmış bir bodrum, üst katı ise okuma salonu ve depodan oluşur. I. Mahmud ve III. Osman'a ait eserler ile birlikte Bayram Paşa'ya ait 79 adet yazma eserin olduğu koleksiyonlar yer alır. Kütüphanede 919 Türkçe, 3667 Arapça ve 466 Farsça olmak üzere 5053 yazma eser bulunur.
Tarihin en önemli kütüphaneleri
Selimiye Kütüphanesi; Osmanlı padişahlarından Sultan II. Selim'in Edirne'de Selimiye Külliyesi'nde, Selimiye Camii'nin içinde, sağ ön tarafta mahfil kısmında kurduğu kütüphanedir. Sultan II. Selim'in emriyle Hazine-i Amire den temin edilen kitaplar, kütüphanenin nüvesini oluşturmaktadır. Sultan III. Selim'in gönderdiği kitapların ilave edilmesiyle Selimiye Kütüphanesi bir hayli zenginleşmiştir. Bugün itibariyle Selimiye Kütüphanesi'nde 2600 ciltte (3384 adet) yazma, 5617 adet basma olmak üzere 8217 adet eser mevcut.
Sultan III. Selim'in gönderdiği kitapların ilave edilmesiyle Selimiye Kütüphanesi bir hayli zenginleşti. 1807 yılında Sadrazam Çelebi Mustafa Paşa kendi kütüphanesini Selimiye Kütüphanesine bağışlamakla kalmamış, kütüphaneyi camekanla camiden ayırarak bugünkü haline getirdi.
Sonraki yıllarda Edirne de bulunan Sultan II. Murat ve Sultan II. Bayezıt'a ait kütüphaneler ve medrese, zamii, tekke ve zaviyelerde bulunan kitapların Selimiye Kütüphanesinde toplanmasıyla daha da zenginleşmişti.