Arama
Tarihi evleriyle ünlü 5 şehir
Taşın dantel gibi işlendiği tarihi yapılarıyla, köklü bir kültüre sahip olan ülkemiz, evleriyle de oldukça zengin bir mirası bizlere bırakmıştır. Özellikle kültür turlarının vazgeçilmez adresleri arasında bulunan bu tarihi evler, kimi yerlerde yıkılmaya yüz tutmuş kimi yerlerde de hala dimdik ayaktadır. Tarihi evleri ve sokaklarıyla tanınmış, Türkiye'nin 5 şehrini derledik.
Evler, bodrum üzeri tek kat ya da iki katlı olarak düzenlenmişlerdir. Bazı uygulamalarda birinci kat üzerinde bazı uygulamalarda ise ikinci kat üzerinde köşk olarak bilinen şahniş yer almaktadır. Genellikle avlulu ve bahçelidir. Özellikle haremlik ve selamlık tarzda düzenlenmiş örneklerde bahçe ortada kalmakta ve konutlar dışa kapalı bir görünüm almaktadır. Bu dışa kapalılık diğer konutlarda bazen yüksek bir bahçe duvarı nedeniyle karşımıza çıkmaktadır.
Konutların ikinci kat uygulamaları genellikle dışa taşkın, cumbalı olarak yapılmakta ve bu sayede hem evin planında bir simetri oluşmakta hem de daha fazla yer kazanmak söz konusu olabilmektedir. Özellikle Yalı boyunda tarihi sur duvarı üzerine yapılmış olan konutlarda bu durumu çarpıcı bir şekilde görmemiz olasıdır.
Evlerin iç mekanları içerisinde yer alan birimler dışında bahçe ya da avlu içerisinde bulunmakta olan ve günlük hayatla bağlantılı başka birimlerde yer almaktadır. Bunlar arasında su kuyusu ve ocak ilk göze çarpan birimlerin başında gelmektedir. Hatta bazı örneklerde ekmek ihtiyacını karşılamak için fırın yapılmış olduğu da görülmektedir. Bu nedenle denilebilir ki; Amasya evlerinde gerek iç gerekse de dış mekanlarda yer alan bütün birimler arasında kesintisiz bir bağlantı söz konusu olup bu bağlantı birbirini tamamlayıcı niteliktedir.
Harran'la özdeşleşen Kümbet evlerin çoğunluğu hala mevcudiyetini korumaktadır. Harran'daki evlerinin kubbe kısımlarının tuğla ile örtülmesinin iki sebebi vardır. Biri, bölgenin çöl olmasından dolayı ağaç malzemenin bulunmayışı, diğeri ise, Harran'da bol miktarda bulunan tuğla malzemesidir.
Evlerin yüksekliği içerden en çok 5 metreye varan kubbeler, 30-40 tuğla dizisi ile örülmüştür. Örgüleri balçık sıva ile bağlanan kubbe ve duvarlar, içerden ve dışarıdan yine bu harçla sıvanmıştır. Harran evleri bölge iklimine uyumlu olarak yazın serin kışın sıcaktır.
Harran evleri bindirme tekniği denilen bir teknikle inşa edilmiştir. Kare ya da kareye yakın şekilde tuğlalar örülür ve yukarıya doğru daralan ve konik biçimli evler oluşturulur. İçeriden kemerlerle birbirine bağlanmış 4-5 adet konik kubbe sayesinde geniş mekanlar oluşturulur. Bu kubbelerin üst tarafları açık bırakılır, bunun nedeni hem aydınlanmayı sağlamak hem de dumanın bu delikten çıkmasını sağlamaktır.