Tüm heybetiyle Gotik Mimari sanatı
Başlangıcı ve ana damarı mimari olan; 12. yüzyılın ortalarında, Fransa'da Romaneskin içinden doğmuş, yerini Rönesans'a devreden bir Ortaçağ Sanatı olan Gotik mimari tarzını siz Fikriyat okuyucuları için anlattık.
Giriş Tarihi: 08.05.2018
10:42
Güncelleme Tarihi: 08.05.2018
13:43
Saint Pierre Kilisesi - Caen
GOTİK MİMARİ SANATINDA VİTRAY KULLANIMI
Vitray hakkında en eski bilgiler M.S 4. yüzyıla ait fakat o zaman anlamı çok farklıdır ve "süslü pencere" anlamındadır, resim değildir.
İlk vitray 9. yüzyıla ait ve bu tarihlerden sonra gerek Roman ve gerekse Gotik kiliselerde, önce Fransa, sonra Almanya ve İngiltere'de kullanıldı.
GOTİK SANAT, VİTRAY FİGÜRLERİNİN YÜZLERİNDE İFADECİLİĞE AĞIRLIK VERİP DUYGULARI YANSITIR
Gotik mimarlığın bir özelliği duvar yüzeylerini azaltıp cam görünümünü maksimize etmek olduğundan, kilisede kendine yer bulamayan duvar resmi kilise dışında başka yerlere taşınır ve kiliseleri süsleme işi ise vitraya kalır.
Vitray ise zamanla, duvar resminde ve minyatürlerde olduğu gibi, doğalcılığa eğilim artar ve figürlerin, betimlenmesinde gerçekçilik ön plana çıkar.
Notre Dame de Paris Katedrali
GOTİK MİMARİYİ OLUŞTURAN UNSURLAR
Uçan Payanda: 1170lerde görülmeye başlamış dış destek yapısı olarak kullanılır. Uçan payandalar çatının ve duvarların ağırlığını doğrudan zemine dağıtır. Duvarların ağırlığı ve çok geniş çatıalanını bu dış yapılara aktarılır.
Sivri Kemer : Gotik mimaride tonoz çatının ağırlığına destek olması için kullanılmıştır. Gotik mimariden önce İslam öncesi ve İslam mimarisinde de kullanılmış olan sivri kemer, stil olarak Romanesk olan Autun Katedrali'nde kullanılmış ve buradan ilham alındığı tahmin edilmektedir.
GOTİK MİMARİYİ OLUŞTURAN UNSURLAR
Kaburgalı Tonoz : Kaburgalı tonoz gotik mimaride binalara çatı ve duvarlarda esneklik kazandırmak için kullanılmıştır.
Gül Pencere : Catherine Pencere de denilen gül pencere, yuvarlak olan pencerelerin genel adıdır, ancak Gotik mimaride özellikle kullanılmış, taş tiriz ve yaprak motifleriyle bölümlere ayrılmıştır. Romanesk mimaride kullanılan "oculus" (duvarlardaki yuvarlak oyuklar) gül pencerenin atası kabul edilir.
Vitray : Romanesk mimaride taşıyıcı olarak kullanılan kalın duvarlar, uçan payandalarla birlikte incelince, Gotik mimaride duvarların dekoratif amaçlı olarak süslenmesi devreye girmiştir. Vitray aynı zamanda gotik kiliselerdeki yüksek pencerelerden ışığın az gelmesi için bulunmuş olan bir formül; böylece dini atmosfere uygun olarak ışık problemi de halledilmiş oluyor.