Arama
Asıl sebebi 'düşünmek' olan hastalık
Haberlerde, gazetelerde birçok kez kulağımıza çalınan bir tabir var. Zihin yorgunluğu. Çalıştığımız ortam, öğrencilikte derslerde alınan bilgi yoğunluğu, yaşam standardını daha güzel bir seviyeye çekme çabası, teknolojik araçların üzerimizdeki etkiler gibi birçok etken bu hastalığı tetikliyor. Ancak yorgunluk olarak basite alınabilecek bir hastalık değil. Sonuçları oldukça ciddi sonuçlar getiriyor. Hastalığın keşfediliş süreci 60'lı yıllara dayanıyor ve hikayesi de oldukça ilginç. İşte, 'zihin yorgunluğu' hakkında bilinmeyenler…
2015 yılında O. A Ayonrinde ve arkadaşları tarafından Nijerya'da tekrarlanan araştırma bulgularına göre psikiyatrist başına düşen yıllık klinik vaka yükünün yaklaşık % 0.78'ini beyin yorgunluğu tanısı almış hastaların oluşturduğu, benzer semptomlarla başvuran hastaların daha çok anksiyete ve somatik semptom bozukluğu tanılarını aldığı tespit edilmiş. Bu durum, günümüzde hâlâ var olan bir hastalık olduğunu gösteriyor.
Serebropati, kişinin yoğun zihinsel aktivite sonucu hiçbir uyarana odaklanamaz, algılayamaz ve tepki veremez hale gelmesidir. Türkçe literatüre 'beyin yorgunluğu' olarak çevrilmiş ancak bu durum tükenmişlik sendromuna benzetilmesine yol açmıştır.
Serebropati durumunda hasta zihninin çok fazla dolu olduğunu hisseder, düşünmesi gereken konular üzerine yoğunlaşamaz ve kaygı, bulantı, ağrı gibi belirtilere rastlanabilir. Zihinsel enerji son seviyesine kadar kullanılmıştır. En ufak ayrıntıyı bile hatırlayamayacak hale gelen hastanın beyin dalgalarında da farklılaşma gözlenir. Tükenmişlik sendromuna oranla yaşamsal işlevleri çok daha fazla etkiler ve hasta hemen hemen hiçbir şey yapamaz hâle gelir.
Belirtileri ve 'Beyin Yorgunluğu' ismiyle yazılmış haberlerini okuduğumuzda hepimizin muhakkak yaşadığı bir durum gibi görülse de aslında nadir görülen ve çok ağır sonuçları olan bir hastalıktır. Öyle ki serebropatiye sahip bir birey için okuduğu yazıdaki cümleleri takip etmek bile imkansızdır.
Aşırı zihinsel yorgunluktan kaynaklanan zihinsel stres, uyku kalitesi ve süresinin yetersiz olması, diğer insanlara çok fazla maruz kalma, kişinin kendisine ya da sevdiklerine uzun süre vakit ayıramaması, çalışma ortamının ergonomik koşullar açısından yetersiz olması, elektronik cihazlara çok fazla maruz kalmak bunlardan bazılarıdır.
Hastalık en çok haftada 80 saatten fazla mesai yapan Japon büro çalışanları ve Batı eğitim sistemine uyum sağlamaya çalışan Nijeryalı öğrencilerde daha sık görülüyor.
Serebropatinin tedavisinde ilk adım diğer psikolojik hastalıklarda da olduğu gibi fark etmektir. İçinde bulunduğu durumun nedeninin ailesi aracılığıyla veya tek başına farkına varan hasta bu koşulları devam ettirdiği müddetçe şikayetlerinin devam edeceğini kabul etmeli ve zihinsel stres yaratan durumlardan uzaklaşmalıdır. Bu 1-2 haftalık 'resetlenme' süreci sonrası hastanın algı, bellek, çağrışım ve yürütme işlevlerinin tekrar normal seviyeye dönmesi beklenir. Ancak hastanın zihinsel stres yaratan ortamdan kaçamadığı durumlarda psikoterapi alması şarttır. Kendine vakit ayırabilen, sık sık toprakla temas eden, iş koşulları konforlu ve çalışma saatleri esnek olan kişilerde serebropatinin daha seyrek görüldüğü uzmanlar tarafından belirtiliyor.
(Derlenmiştir.)