Arama

Duyguları özgürleştiren his: Affetmek

Affedememek, bir zehir tohumu gibi vücudumuzu sarar ve hastalanmamıza neden olur. Kendimize yapabileceğimiz en büyük iyilik ise affetmek olacaktır. Önemli olan bu sürecin üstesinden psikolojik ve fizyolojik olarak nasıl geleceğimizdir.

Esma-i Hüsna'da bağışlayıcılık

🔸 Rahmân ve Rahîm isimleri ile Allah, kullarına nimet veren, acıyan ve onları bağışlayandır.

🔸 Merhamet etmek, severek ve acıyarak korumak manalarındaki Rahman, rahmet kökünden türer.

🔸 Yaygın düşünceye göre rahman sıfatı dünya hayatında herkesi, rahim ise âhirette sadece müminleri kapsayan ilâhî rahmeti ifade eder. Nitekim Kur'an'da Allah, rahmetinin her şeyi kuşattığını beyan ettikten sonra onu son peygambere iman edip belli niteliklere sahip olan kimselere ileride ayrıca lütfedeceğini ifade etmiştir. (el-A'râf 7/156-157; Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, "rḥm" md.).

Hayati farkındalığımız: Algı

Affetmek ile ilgili ayetler

🔸 Kur'an-ı Kerim'de affetmek ile ilgili pek çok ayet bulunur. İşte o ayetlerden bazıları şu şekildedir:

"Sen af yolunu tut, iyiliği emret, cahillerden yüz çevir." (A'râf Suresi, 199. ayet)

A'râf Suresi 199. ayetin tefsiri: Af kelimesi ahlâk terimi olarak "kötülük ve haksızlık eden, suç veya günah işleyen birini bağışlamak, cezalandırmaktan vazgeçmek" demektir.

"Her kim de sabreder ve bağışlarsa, işte bu elbette azmedilecek işlerdendir."ûrâ Suresi, 43. ayet)

(Şûrâ Suresi, 43. ayetin tefsiri: Konu şahsî bir hakla ilgiliyse bağışlama ve düzeltme yolunun seçilmesi hak sahibini ziyana sokmaz, onun Allah katındaki mükâfatı mahfuzdur. Öte yandan haksız saldırıyı önlemeye çalışmak ve meşrû müdafaa ölçüleri içinde karşılık vermek, kınamayı ve cezayı gerektiren bir eylem değildir, hatta -yukarıda belirtildiği üzere- yerine göre bir erdemdir; fakat olabildiğince sabredip özveride bulunmak da büyük bir erdemdir.

🔸 Afüv ismi ile Allah (cc), Kur'an-ı Kerim'de "Böyledir; her kim kendisine yapılana misliyle karşılık verir, sonra yine haksız bir saldırıya uğrarsa Allah ona mutlaka yardım eder. Allah çok bağışlayıcı, çok yarlığayıcıdır." buyurmuştur.
(Hac Suresi, 60. ayet)

Hac Suresi 60. ayetin tefsiri: Bazı müfessirler bu âyetin iniş sebebi olarak şu olayı zikrederler: Bir grup müşrik Muharrem ayında bir Müslüman topluluğu ile karşılaşmış ve "Nasıl olsa Muhammed'in adamları haram aylarda savaşmazlar" deyip onlara saldırmaya yeltenmişlerdi. Müslümanlar onları uyardıkları halde niyetlerinden vazgeçmediler. Müslümanlar bu haksız saldırıya karşılık verip onları mağlûp ettiler. Olayın duyulması üzerine Medine'deki bazı müminler haram aylarda savaşmış olmaktan ötürü onları kınayan sözler sarfettiler, bunun üzerine âyet indi ve onların haklılığını tescil etti (Taberî, XVII, 195; Şevkânî, III, 526).

🔸 Ayetlerden de anlaşılacağı üzere affetmek, affedebilme eylemini en öfkeli anlarda bile gerçekleştirmek daha hayırlı bir mümin olma yolunda önemlidir. Afüv ismi ile bağışlayıcı olan Allah (cc),kendilerine yapılan kötülüğü affeden kullarını mükâfatlandıracaktır.

İnsan ilişkilerinde dikkat edilmesi gerekenler

  • 10
  • 18

Peygamber Efendimizin (sav) müminlere örnek olan affediciliği

🔸 Peygamber Efendimiz (sav), Mekke'yi fethettikten sonra Mescid-i Haram'a gider. Kâbe'yi tavaf edip iki rekât namaz kılar. Bu sırada Mekke halkı Kâbe'nin etrafında toplanır, endişe ve korkuyla Efendimizin (sav) kendilerine ne tür bir muamelede bulunacağını beklerler. Çünkü Mekkeliler, Peygamberimize (sav) İslâm'a davetin ilk gününden itibaren her türlü eziyeti yapmış, canı ve malına kastetmişlerdir.

🔸 Fetih ile birlikte Mekkelilerin hayatı Efendimizin (sav) iki sözüne bağlıdır. Herkes kendisine yapılan kötülüklerin hesabını sormasını ve intikam almasını bekler. Ancak Rahmet Elçisi (sav) kalabalıklara doğru yönelir ve: "Tıpkı Yusuf Peygamber gibi ben de "Bugün size kınama yok. Allah sizi bağışlasın. O, merhametlilerin en merhametlisidir." diyorum. Gidebilirsiniz, hepiniz serbestsiniz." buyurur.

Kur'an'ın yaşayan örneği olan Peygamberimiz (sav), bu olayla bizlere affetmenin en güzel örneğini gösterir. Kötülüğe iyilikle karşılık vermeyi, nefreti sevgiye dönüştürerek küfrü imana çevirmeyi gözler önüne serer.

  • 11
  • 18

"Affetmek bir süreç"

Uzman Klinik Psikolog Ayşenur Bayraktar, affetmenin insana faydası olan bir davranış değiştirme becerisi olduğunu ifade etti: "O insanı yakınında tutup tutmamak, ona bir şans verip vermemek affetmekten ayrıdır. Yapılan davranışı haklı görmemek, hissettiğimiz acıyı bastırmak ya da yok saymak olmaz. O duyguyu görüp kabullenip biraz da dönüştürmek gerekir."

🔸 Ancak bir anda affetmenin gerçekleşemeyeceğini de belirten Bayraktar, bunun bir süreç olduğunun altını çizer. Kimseden bir sabaha kalkıp da yapılan haksızlığı affedip hayatına devam etmesi beklenemez. Affetmek, zamanla gerçekleşecek bir eylemdir.

İnsanların en iyi duygusal silahı: Psikolojik işkence

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN