Arama
Aileyi oluşturan kavram: Evlilik
Toplumun temelini oluşturan aile, evlilik yoluyla kurulur. Evliliğin en güzel tecellisi olan çocuklar, gelecek nesillerin inşasında önemli rol oynar. Düzenli ve huzurlu bir ailede yaşayan çocuklar güzel bir eğitimin ardından nitelikli birer fert olarak topluma katkı sağlarlar. Peki evlilik yaparken nelere dikkat etmeliyiz? Nişanlılık döneminde dikkat edilecek hususlar nelerdir?
Fıtrat nedir?
🔶 Fıtrat kelimesi "yarmak, ikiye ayırmak; yaratmak, icat etmek" anlamlarına gelen fatr kökünden olup "yaratılış, belli yetenek ve yatkınlığa sahip oluş" manasında kullanılır.
🔶 İlk yaratılış, bir bakıma mutlak yokluğun yarılarak içinden varlığın çıkması şeklinde telakki edildiğinden fıtrat kelimesiyle ifade edilir. Buna göre fıtrat ilk yaratılış anında varlık türlerinin temel yapısının, karakterinin ve henüz dış tesirlerden etkilenmemiş olan ilk durumlarını belirtir.
"İnsanız ve muhtacız. Bu bilgelikle yola çıkmamız lazım. Kızlar son 50 yıldır özellikle şu söyleme maruz kalıyor. Dimdik ayakta dur, hiç kimseye muhtaç olma! Ya kadının da erkeğinde birbirine ihtiyacı var. Çünkü fıtrat böyle yaratılmış. Toprağın suya nasıl ihtiyacı var? Aynı şekilde birbirimize ihtiyacımız var. Ama ben tek başıma kalacağım deyip bu şekilde hayatı götüreceğim diyince kimyam bozulur. Kimyamın bozulması ne demek, biyolojim bozulur ve organlarım bozulur. Yani hastalanıyorum. Bu bozuk kimya ilişkimi de bozuyor. Onun için "Fıtrata uygun davranmayı önemsemeliyiz, öncelemeliyiz." diyen Op. Dr. Ayşe Duman, "Bununla ilgili kendimizi geliştirmeliyiz, okumalar yapmalıyız." dedi ve şu ayeti örnek verdi:
"Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de O'nun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır."
(Rum Suresi, 21. ayet)
Rûm suresi 21. ayet tesfiri:
İnsanlar için kendi nefislerinden eşler yaratılmış olması değişik şekillerde açıklanmıştır. Bunlar arasında, insanın eşinin kendi özünden ve kendi türünden yani kadın ve erkeğin aynı özden yaratılmış olduğu mânası, Kur'an'ın diğer açıklamalarına en uygun görünenidir (bilgi ve değerlendirme için bk. Nisâ 4/1). Burada, cinsiyeti belirlemede erkek spermindeki kromozomların etkili olduğu gerçeğine işaret bulunduğu yorumu da yapılmıştır (bk. Ateş, VII, 17); tabii ki bu yorum, âyette erkeğe hitap edildiği ve "eşler"le kadınların kastedildiği anlayışına dayalıdır. Âyetin "Onlara ısınıp kaynaşasınız" şeklinde çevirdiğimiz kısmı eşlerin yaratılış amacını açıklamakta, dolayısıyla insanın eşini kendisiyle huzur ve mutluluk bulacağı varlık olarak görmesini telkin etmektedir.
Nişanlılık döneminde nelere dikkat edilmeli?
"Dijital dünya ile birlikte öyle bir boyuta geldi ki bu gösteriş merakı ile enerjimizi çok yanlış alanlarda harcıyoruz. Birilerinin özenmesi var, kıskanması var. O alanda egomuzu tatmin etmekle meşgul olmak, kendimizden uzaklaşmak o zaman ilişkiyi de bozuyor. Görmemiz gereken şeyleri, görmeyi de engelliyor. Tuzağa da düşmemek lazım. Ben evlenme çağına yakın çevreme şunu diyorum: İki de bir fotoğraflarını paylaşmayacaksın değil mi? Bir anne-baba, hekim nasihatıyla söyleme ihtiyacı hissediyorum. Gerçekten özeli, mahremi paylaşmamak lazım."
Bir şikayet dili memnuniyetsizlik
Kıskançlık nedir?
🔶 Kıskançlık bir kişinin veya bir ilişkinin yitirilmesinden korkulan, karmaşık bir ruhsal yaşantı ve olumsuz tutumdur. Bunun dışında başkasının sahip olduğuna kendisinin de sahip olma gerekliliğini hissettiren bir duygudur.
🔶 Kıskanç insanlar, birisi bir üstünlük gösterdiğinde ya da sevilen birisi, başkası ile ilgilenildiği kanısına varıldığında takınılan olumsuz tutum takınırlar.
İlişkide kıskançlık nasıl yönetilir?
"Kıskançlık, çocuk aklımızın erişkin ilişkilerde devam ediyor olması. Ama biz büyüdük dediğimiz zaman hala bu tavrı sergiliyorsak büyümemişizdir. Gerçekten abartılı bir kıskançlık varsa o kişide muhakkak başka başka korkular, kaygılar vardır. Mesela aşırı kıskançlığı varsa yalnız kalma korkusu, aldatılma korkusu da vardır. Gerçekten bir işe başlamakla ilgili kaygıları, başarısızlık korkusu da vardır. Kendini beğenmiyordur. Yani salt bir kıskançlık korkusu, çok seviyorum canım, o yüzden kıskanıyorum diye bir şey olmaz. Bu korkunun muhakkak alt basamakları vardır. Onu besleyen başka korkular vardır. Bu da ilişkinin bütününe, kişinin kendisine zarar verir. Yaşam içinde duruşuna zarar verir. Benim tavsiyem kişi bununla ilgili kendisi halledemiyorsa destek almalı, ilişkiye yansıyacak bir sıkıntıysa gerekirse çift olarak destek almalılar. Çünkü bazen dışarıdan birisinin basit bir tavsiyesi ile de sorun çözülebiliyor."
Öfke kontrol bozukluğu nedir?
🔶 Öfke, insanın temel duyguları olan üzüntü, sevinç, korku, nefret gibi duygulardan biridir ve günlük hayatımızda sıkça yaşadığımız bir duygudur. Bütün duygular gibi bu durumda fizyolojik ve biyolojik değişimlere sebep olur. Ayrıca, öfke yalnızca insanlara özgü bir duygu değil, her canlının tehdit ya da başka bir durum karşısında olaylara gösterdiği olağan bir tepkidir.
🔶 Günlük hayatta mevcut ruh halimizi bozan ya da değiştiren birçok olayla karşılaşabiliriz. Olaylara uygun tepkiler verildiğinde, öfke oldukça normal ve sağlıklı bir duygudur. İnsanların çoğu bu durumlarda tepkisini anında gösterir. Ya sesini yükseltir ya kavga eder ya da etrafı kırıp döker. Bu tepkiler kontrol edilemediğinde kişi kendisine, etrafa zarar verebilir ve bunun sonucunda sosyal ilişkileri bozulabilir. Bu noktada kişinin öfkesini kontrol edememesi durumuna öfke kontrol bozukluğu denir.
Op. Dr. Ayşe Duman, eş seçerken dikkat etmemiz gereken detaylara dair şu ipucularını verdi:
"Öfke kontrol bozukluğu, yalan anlaşılabilir. Kişinin kendisini çok abartarak anlatması bir, iki görüşmeden sonra anlaşılabilir diye düşünüyorum ve ailesine bağlı bağımlı bir kişilik anlaşılabilir. Mesela evlilik çağına gelmiş kız ya da erkek her davranışı için onay almamalı. Bir kıyafet alırken bile hâlâ annesinin onayını bekliyorsa orada bir sıkıntı olduğunu düşünebiliriz."