Arama
Yenilikten kaçınma: Neofobi
Bir korku hali olarak tarif edilen fobi, bir durum yahut nesne karşısında aldığımız tavırdır. Günlük yaşantımızı olumsuz etkileyen bu vaziyetin pek çok hali bulunur. İnsanoğlu tarihin her devrinde değişim, yenilik karşısında afallar, neofobi de insanın bu durumlara karşı olan korkusunu ifade eder. Sizin için neofobinin ne olduğunu ve nasıl kontrol altına alınabileceğini araştırdık.
🔶Neofobi, 1-2 yaşlarında çocuklarda dahil olmak üzere her yaşta görülebilir. Çeşitli sebeplere veya ani bir olaya bağlı olarak ortaya çıkabilir. Yapılan araştırmalar sonucunda bu korkunun erken yaşlanmaya neden olduğu ve ömrü kısalttığı görülür.
🔶 Neofobik kişilerde sinir ve stres üst düzeyde seyreder. Bu konuyla ilgili fareler üzerinde yapılan bir araştırmada, neofobisi olan farelerin yerleri değiştirilir ve tepkileri gözlenir. Yer değişimi yaşadıklarında, insanlarda da depresyon ve stres halinde artan glikokortikoid hormonun yükseldiği görülür. Yeniliğe kaygı duyan farelerin diğerlerine göre daha çabuk yaşlandığı ve az yaşadıkları görülür.
🔶 Neofobi, psikoterapi ile uygun şekilde tedavi edilebilir. Özellikle bilişsel davranışçı tedavi, en fazla fayda gösteren psikolojik müdahaledir. Bu müdahaleler fobiden etkilenen üç bileşenin tedavisine dayanır; davranışsal, fiziksel ve bilişsel bileşendir.
🔶 Davranışsal bileşen maruz kalma yoluyla tedavi edilir. Birey, alışmak ve korkuyu yenmek için korktuğu şeylere kontrollü bir şekilde maruz kalır. Fiziksel bileşen anksiyete düzeyini indiren gevşeme teknikleri ile tedavi edilir. Bilişsel bileşen ise yeni şeyler hakkındaki işlevsiz düşüncelerin normale döndürülmesi ile düzeltilir.
İletişimin Temel Ögesi: Beden Dili
🔶 Gıda neofobisi, insanların yeni veya alışılmadık yiyecekleri yeme korkusu olarak tanımlanır. Çoğu yeme bozukluğundan farklıdır. Özellikle yürümeye yeni başlayan ve küçük çocuklarda yaygındır. Yemek deneyimi sırasında ya da öncesinde oluşabilir.
🔶 Sadece yeni yiyecekleri denemeye direnmekle kalmaz, aynı zamanda tadlarını kötü olarak değerlendirir. İnsanların genellikle bildikleri tatları seçmeleri çok normaldir. Çoğu insan bir dereceye kadar bu kaygıyı yaşar. Kişinin gerçekten gıda neofobisinden muzdarip olup olmadığını anlamak için testler yapılır.
🔶 Genetik, hem gıda hem de genel neofobi de önemli bir faktör olarak öne çıkar. Araştırmalar, yaklaşık üçte ikisinin genetikten kaynaklandığını gösterir.
🔶 Bazen gıda neofobisi doğrudan çevresel bir olaydan kaynaklanır. Mesela, gıda zehirlenmesi yaşayan bir kişi bu olaydan sonra yeni şeyler yemekten kaçınır. Bu, beynin yeni ve riskli yiyeceklerin vücuda girmesini engelleme girişimi olarak görülebilir.
🔶 Çocuğa sevmediği yemeği yemesi için baskı yapmak ya da cezalandırmakla tehdit etmek gibi durumlar çözümden ziyade kötü sonuçlara neden olur. Bunların aksine çocuklara sevmedikleri, istemedikleri bir şeyin tadına baktıklarında ödül verilmesi ya da yeni yiyecekleri ebeveynler çocukların önünde neşeyle yemesi çözüm önerisidir.