Arama
Çizgi film izlerken dikkat edilmesi gerekenler
Çizgi film izlemek, özellikle okul öncesindeki çocukların en sık gerçekleştirdiği aktivitelerdendir. Hayata ve kültürlerine dair birçok şeyi çocuklar, izledikleri filmlerle öğrenirler. Bu nedenle de hem animasyonu çizen hem de çocuklarına izleten ebeveynlere büyük görevler düşmektedir.
ANİMASYONUN TARİHİ
🔸 Animasyon sanatının temelleri 1800'lü yılların başlarında atılır. O dönemlerde üretilen birçok cihaz, animasyonun icadında etkili olur.
🔸 1877 yılında ise günümüzdekine benzer animasyonun ilk örneği praksinoskop isimli cihaz üretilir. Charles Emile Reynoud'ın Fransa'da icat ettiği praksinoskop, çizgi film makinesi olarak da isimlendirilir.
🔸 Dönen silindir şeklindeki cihazın iç yüzeyinde resimler bulunur. Cihaz, tekerlekler tarafından döndürüldüğünde görüntüler birbirini takip eder ve böylece bir hareket dizisi oluşturulur.
↪ Animasyon, 20. yüzyılın başlarından itibaren yaygınlaşır. Bu dönemde animasyon stüdyoları kurulur ve böylece ilk çizgi filmler, sinema hayatına girmiş olur.
"ANİMASYON BİR KÜLTÜR ARACI"
🔸 Çeşitli mecralardan izlediğimiz animasyonlar, seyircisine bir şeyler anlatmak, bilgi aktarmak ister. Özellikle çocukların ilgisini çeken çizgi filmler, geleneksel kültürümüzün gelecek nesillere ulaştırılması noktasında kilit rol oynar.
🔸 Masal, destan ve efsaneler gibi çocuklara anlatılan sözlü kültür ürünleri, artık animasyonlara dönüşerek hem sözlü hem görüntülü şekilde izleyicisi ile buluşmaktadır.
🔸 Konu ile ilgili Ertan, "Küçüklüğümüzde annelerimizin bize anlattığı masallar, şu anda çocukların artık tabletlerden, cep telefonlarından ya da farklı sosyal medya kanallarından dinlediği sesli ve daha distopik hikayelere dönüşmeye başladı. Türk toplumunun geleneksel anlayışının, ananevi dediğimiz o kültürün gelecek kuşaklara aktarılmasını kesinlikle savunuyorum. Çünkü bu bizim kültürümüz ve bunun devamı gerekiyor. Türk toplumunun hikaye ve masalları, gölge oyunları gibi farklı disiplinlerin günümüze aktarımı gerçekten çok önem arz ediyor" şeklinde konuşur.
Ananevi ne demek?
Geleneksel.
ÇİZGİ FİLMLERDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
🔸 Çizgi film üretiminde dikkat edilmesi gereken belirli hususlar vardır. Bunların başında estetik kaygı yani sanat eserini en güzel, en özgün ve iz bırakacak şekilde üretmek gelir.
🔸 Çizgi filmler, yalnızca sanatsal boyuttan ibaret değildir. Hedef kitlesi çoğunlukla çocuklardan oluşan animasyonların üretiminde; sanat tarihi bilgisi, etik değerler, kültür, sosyoloji, mitoloji, felsefe, sanatın kendisine hakim olma ve okuyabilme yetisi önem arz eder.
🔸 Türk kültüründe animasyon üretmek için oldukça zengin hikayeler olduğuna dikkat çeken Ertan, animasyonun tamamen hayal kurmak ile ortaya çıktığını belirtir ve sözlerine şöyle devam eder "Bunu eğer siz kendi toplumunuzdan çıkartırsanız, işte Türk mitolojisi, sosyolojisi, masallar, hikayeler gibi oradan inanılmaz farklı animasyonlar çıkabiliyor. Hem kültür aktarımı yapıyorsunuz hem de çocuklarınızın eğitimine katkıda bulunuyorsunuz aslında."
ÇİZGİ FİLMLERDE YAŞ ARALIĞININ ÖNEMİ
🔸 Animasyonlardaki iyi ve kötü karakterler her dönem pedagojik açıdan tartışma konusu olmuştur. Bu noktada ebeveynlere büyük görevler düşmektedir. Çünkü her çizgi film her yaş grubuna hitap etmez. Animasyonlar, farklı hedef kitleleri için farklı dinamikler ile tasarlanır ve izleyicisi ile buluşur.
🔸 Bir tasarımcı olarak animasyonların içeriğini değerlendiren Ertan, "Kişinin kendi içerisinde hem iyi hem kötü yanları var. Bunu seçmek kişiye kalmış. Kötü şeyleri de güzel şeyleri de görmeli çocuk. Ancak burada yaş önemli. Pedagojik olarak yazılan senaryonun, sinopsisin tam anlamıyla ele alınması gerekiyor. Hangi yaş aralığında, hangi gruba izletilecek bu filmler? Siz 3-5 yaş aralığındaki çocuğa algılayamayacağı renkleri, sayıları veyahut da sözleri aktaran hikayeleri, zor kavrayacağı filmleri izletemezsiniz" diyerek animasyonu izleyecek çocukların yaş aralıklarının önemine dikkat çeker.
🔸 Çizgi film tasarımında yaş grubuna özel çizimler ortaya koyulduğunu anlatan Ertan, "Mesela ilkokul öncesi yaş grubuna kesinlikle çok basit çizgilerle, blok renkler ile anlatımı uygun görüyoruz. Kesinlikle bir pedagogla çalışmak gerekiyor. 'Hadi ben çizgi film yapıyorum' deyip bir çizgi film yapamazsınız siz çocuğa. Çünkü kesinlikle bilinçli bir bilim insanının sizi yönlendirmesi gerekiyor" diyerek çizgi film üretiminin oldukça kapsamlı bir çalışma sonucu gerçekleştirilebileceğinin altını çizer.