Arama
Film analizi: "Baran"
Baran, Mecid Mecidi'nin 2001 yapımı filmidir. Ülkenin önemli sorunlarından Afgan mülteci meselesini konu edinen film, usta yönetmenin en toplumsal yapıtı olarak görülür. Göç, yoksulluk ve aşk üçgeni içerisinde gelişen olaylar, Mecidi'nin kendine has dili ile izleyenlere eşsiz bir seyir keyfi sunar. Sizin için "Baran" filminin analizini yaptık.
KİMLİK KAVRAMI
🔸 Film boyunca kimlik sahibi olmanın önemi vurgulanır. Öyle ki kimliksiz market alışverişi dahi yapılamaz.
🔸 Latif, yaşamı idame ettirme noktasında en mühim şey olan kimliğini, filmin sonlarına doğru satar. Burada karşımıza tasavvuftaki "zühd" kavramı çıkmaktadır. Zühd, dünya malına, dünyalığa düşkün olmamak anlamına gelir.
🔸 Kimlik demek benlik, var oluşun temsili demektir. İşte Latif, aşkı, yardım etme isteği uğruna dünyalığından, kendinden vazgeçer.
FİLMİN BÖLÜMLERİ
🔸 Filmi dört bölüme ayırabiliriz. İlk bölüm, serim kısmı olan Latif'i tanıdığımız, ikincisi ise Rahmet'in inşaatta çalışmaya başladığı ve Latif'in Rahmet'in sırrını öğrendiği zamandır.
🔸 Üçüncü kısım, Rahmet'in inşaat işinden ayrılışı ve son kısım ise Latif'in Rahmet'in peşinden giderek ona yardım edişinden filmin bitişine kadar olan bölümdür.
(X) Sinema sözlüğü
SİMGE DİLİ KULLANIMI
🔸 İran, İslam hükümeti tarafından yönetilen bir devlet olduğu için bu durum filmlere de yansır. İran filmlerinde anlatılmak istenen konu, teşhir edilmeden seyirciye aktarılır.
🔸 Sergileme, ortaya dökme anlamına gelen teşhir yerine simge dili kullanılır. Simge, nesneyi göstermek yerine onu imgelemde canlandırmayı sağlar.
🔸 Yönetmen Mecidi, simge dilini ustaca kullanan ve sansürü destekleyen isimlerdendir. Öyle ki, "Batılıların ve Batılı değerleri benimsemiş kişilerin gözünde sansür olan şeyler aslında bizim için birer değer" diyerek teşhir üzerine kurulu düşünce sistemini sanatında kullanmayı reddettiğini, filmlerine kendi kültürünü yansıtma gayretinde olduğunu açıkça belirtir.
🔸 Baran filminde simge kullanımına verilebilecek en naif örnek, Rahmet diye bildiğimiz Afganlı inşaat işçisinin aslında kız olduğunu öğrendiğimiz sahnedir. Burada yönetmen, Rahmet'in gerçekte kim olduğunu saçını tararken cama yansıyan silüeti ile anlatır.
🔸 Yönetmen böylece sanatsal bir görüntüyle kendine has film dilini ortaya koyar. Mecidi'yi Mecidi yapan, değerlerine sahip çıkması ve bunu sanata dönüştürmesidir.
BARAN FİLMİNİ NEDEN İZLEMELİSİNİZ?
🔸 Ülkenin sorunlarından biri olan Afgan mülteci meselesini merkeze alan film, Mecidi'nin toplumsal konulara derinlemesine değinmesi bakımından diğer yapımlarından ayrılır.
🔸 Profesyonel oyuncu yerine gerçek insanları tercih eden Mecidi'nin filmleri ayrı bir seyir deneyimi sunar. Karakterlerin samimi, içten tavırları, normal hayattaki gibi bazen iyi bazen kötü olması izleyenlerin filmde kendinden bir şeyler bulmasını sağlar.
🔸 Baran, ailece izlenebilecek filmler arasındadır. Çünkü İran filmleri ve özellikle Mecidi sinemasında teşhir kullanılmaz. Yönetmen, bir şeyi açıkça göstermek yerine simge dilini tercih eder. Bu da İran sinemasını sanata dönüştüren en önemli unsurdur.
İran sineması denince akla gelen ilk isimlerden olan Mecidi'nin naif ve bir o kadar içten şekilde toplumsal bir sorun olan göç meselesine değindiği bu filmi mutlaka izlemenizi tavsiye ederiz.
(X) Editör: Büşra Kılıç