Arama
Potemkin Zırhlısı ne anlatıyor?
Yedinci sanat olarak adlandırılan sinema, aynı zamanda bir kitle iletişim aracıdır. Bu yönüyle, iktidarlar tarafından bir araç olarak görülebildiği gibi toplumsal sorunların dile getirilmesinde de etkin rol oynar. Sovyet yönetmen Sergey Ayzenştayn'ın Potemkin Zırhlısı da tam olarak böyle bir filmdir. SSCB tarafından 1905 ayaklanmasını anlatması için sipariş edilse de Ayzenştayn, filmi yepyeni montaj teknikleri ile bir klasik haline getirir. Böylelikle adını tüm zamanların en etkileyici filmlerinden biri olarak sinema tarihine altın harflerle kazır.
ODESSA MERDİVENLERİ SAHNESİ
◼ Halk, Odessa merdivenlerinde toplanır ve burada isyanın kitleselleşmesi tasvir edilir. Bu sahne, Ayzenştayn'ın kurgu başarısının bir yansımasıdır.
◼ Sahnede, çarlık rejimi askerleri ellerindeki silahlarla merdivenlerden inerek, insanlara ateş açar. O an halk panikle merdivenden inmeye, sağa sola kaçışmaya başlar.
◼ Usta yönetmen bu sahneyi çekerken genellikle yakın plan ölçekler kullanır. Amacı, halkın üzerinde oluşan korku ve dehşeti daha belirgin şekilde izleyiciye aktarmaktır.
(x) *Odessa merdivenleri:
(x) Odessa'da bulunan dev merdiven, denize doğru şehre resmi bir giriş olarak kabul edilir. Odessa'nın en bilinen simgesidir.
◼ Askerlerin merdivenlerden inişi bir türlü bitmez. Gerilim giderek alevlenir. Halkın etrafa kaçışını görürüz. Elinde yavrusu olan kadının dramı, engelli vatandaşın can havliyle kaçışı, annenin vuruluşu ve bebek arabasının merdivenlerden aşağı inişi ustalıkla kameralara taşınır.
◼ Savaşın masumlarını gösterir yönetmen, adeta bu sahnede. Birbiri ardına gelen çekimler nefes kesici bir seyir zevki sunar. Öyle ki Ayzenştayn, montajdaki başarısıyla bir dakikalık sahneyi seyirciye her zerresini hissettirerek yaşatır.
ASLAN HEYKELİ SAHNESİ
◼ Odessa limanında üç aslan heykeli bulunur. Bunlardan biri yatar, diğeri doğrulur, üçüncüsü ise adeta şaha kalkmış durumdadır.
◼ Ayzenştayn, filminde bu üç heykelin görüntüsünü ayrı ayrı çeker ve kurguda art arda vererek aslanın ayaklandığı izlenimi uyandırır. Yönetmen, halkın ayaklanmasını bu aslan heykelinin ayaklanışıyla simgeselleştirir.
◼ Usta isim, kurgudaki başarısını bu sahneyle bir kez daha gözler önüne sererek sinema tarihine adını altın harflerle yazdırır.
