Arama
Potemkin Zırhlısı ne anlatıyor?
Yedinci sanat olarak adlandırılan sinema, aynı zamanda bir kitle iletişim aracıdır. Bu yönüyle, iktidarlar tarafından bir araç olarak görülebildiği gibi toplumsal sorunların dile getirilmesinde de etkin rol oynar. Sovyet yönetmen Sergey Ayzenştayn'ın Potemkin Zırhlısı da tam olarak böyle bir filmdir. SSCB tarafından 1905 ayaklanmasını anlatması için sipariş edilse de Ayzenştayn, filmi yepyeni montaj teknikleri ile bir klasik haline getirir. Böylelikle adını tüm zamanların en etkileyici filmlerinden biri olarak sinema tarihine altın harflerle kazır.
◼ Askerlerin merdivenlerden inişi bir türlü bitmez. Gerilim giderek alevlenir. Halkın etrafa kaçışını görürüz. Elinde yavrusu olan kadının dramı, engelli vatandaşın can havliyle kaçışı, annenin vuruluşu ve bebek arabasının merdivenlerden aşağı inişi ustalıkla kameralara taşınır.
◼ Savaşın masumlarını gösterir yönetmen, adeta bu sahnede. Birbiri ardına gelen çekimler nefes kesici bir seyir zevki sunar. Öyle ki Ayzenştayn, montajdaki başarısıyla bir dakikalık sahneyi seyirciye her zerresini hissettirerek yaşatır.
ASLAN HEYKELİ SAHNESİ
◼ Odessa limanında üç aslan heykeli bulunur. Bunlardan biri yatar, diğeri doğrulur, üçüncüsü ise adeta şaha kalkmış durumdadır.
◼ Ayzenştayn, filminde bu üç heykelin görüntüsünü ayrı ayrı çeker ve kurguda art arda vererek aslanın ayaklandığı izlenimi uyandırır. Yönetmen, halkın ayaklanmasını bu aslan heykelinin ayaklanışıyla simgeselleştirir.
◼ Usta isim, kurgudaki başarısını bu sahneyle bir kez daha gözler önüne sererek sinema tarihine adını altın harflerle yazdırır.
SERGEY AYZENŞTAYN KİMDİR?
◼ Filmin yönetmeni Sergey Ayzenştayn, 23 Ocak 1898 yılında Letonya'nın başkenti Riga'da doğar.
◼ Sanata ilgisi olan Ayzenştayn, meslek hayatına tiyatroda sahne yardımcılığı yaparak başlar.
AYZENŞTAYN FİLMLERİ
◼ Tiyatro deneyiminden sonra film yöneten Ayzenştayn, sinema tarihi açısından önemli bir isimdir. Özellikle Potemkin Zırhlısı, onun en önemli filmlerindendir.
◼ "Grev", "Yaşasın Meksika", "Bejin Bataklığı" ve "Korkunç Ivan" gibi birçok filmi bulunur.
AYZENŞTAYN 'IN FİLM DİLİ
◼ Sinemayı bir araç olarak gören yönetmen, Rus devrimine bağlılık hisseden bireyleri efsaneleştirip, idealize ederek bir sınıf bilinci oluşturur.
◼ Ayzenştayn, filmlerini bir başkahraman etrafında şekillendirmek yerine kitleleri ön plana çıkarır. Bu yönüyle "kitle yönetmeni" olarak kabul edilir.
◼ Seyirciyi pasif bir alıcı olarak görmez, tam tersine duyusal anlamda onları harekete geçirir.