İsrail işgali altında olan Golan Tepeleri neden bu kadar önemli?
Orta Doğu'daki jeopolitik ve stratejik önemiyle öne çıkan Golan Tepeleri, yaklaşık 60 yıldır İsrail ve Suriye arasındaki sürekli tansiyonun odak noktasıdır. İlk olarak işgal edilen ve ardından 1971'de ilhak edilen bölge, uluslararası alanda İsrail'in işgalci olarak kontrol altında tuttuğu bir bölgedir. Golan Tepeleri ve çevresi hakkında detaylı bir rehberi sizler için hazırladık.
Giriş Tarihi: 14.12.2023
17:35
Güncelleme Tarihi: 15.12.2023
10:48
Osmanlı Devleti'nin yıkılmasıyla dengeler değişti
🔹 Birinci Dünya Savaşı sonrasında Osmanlı'nın da içinde bulunduğu İttifak Devletler 'i mağlup olmuş, birçok cephede ağır kayıplar yaşamıştır. İngiltere ve Fransa , özellikle Osmanlı topraklarını yaptıkları pek çok gizli antlaşmayla paylaşmışlardır. Golan bölgesini de kapsayan Sykes-Picot Anlaşması ile bölge Fransız mandası haline gelmiştir.
🔹 İkinci Dünya Savaşı sırasında Suriye yönetimine geçen Golan'da, Osmanlı Devleti'nin yıkılmasıyla bölgeden çekilmesi nden sonra bir türlü huzur sağlanamamış, Suriye-İsrail arasında tansiyonu yüksek bir bölge konumuna gelmiştir.
İsrail, 1967'de işgal 1981'de ilhak etti
🔹 Bölgedeki tansiyon sürekli bir gerginliğe ve her an patlak verecek bir savaşa gebe halde 1967'ye kadar sürmüştür. "Altı Gün Savaşları" olarak bilinen İsrail- Arap devletleri arasında yaşanan savaşı İsrail , Golan Tepeleri 'ne saldırarak başlatmıştır.
🔹 Altı Gün Savaşları 'ndan İsrail avatajlı çıkmış ve Golan Tepeleri bölgesini işgal edip ele geçirmiştir. Daha sonra 1971'de Suriye, bölgeyi ele geçirmek için bir hareket başlatmışsa da başarılı olamadı. 1974'te Barış Gücü bölgeyi İsrail ve Suriye askerlerinden arındırdı ve tarafsız hale getirdi; ancak İsrail bu kısa süren barış yıllarını 1981'de Golan'ı tek taraflı ilhak ettiğini açıklamasıyla Golan bir kez daha İsrail hakimiyetine girmiştir. Uluslararası alandan bu ilhak tanınmamış olsa da bölge artık İsrail'in kontrolündedir.
Golan Tepeleri İsrail için neden önemli?
🔹 Sahip olduğu zengin tatlı su kaynakları ve jeopolitik konumu nedeniyle İsrail için hayati öneme sahip bir yerdir. Zira, İsrail'in su ihtiyacının 3/1'ini karşılayan su kaynağı Golan'dan karşılanmaktadır.
🔹 Golan Tepeleri stratejik bir konuma sahiptir; en yüksek noktasından Şam'a sadece 60 km mesafe dedir. Bu sebeple, Golan'ın kontrolü bölgede önemli bir avantaj sağlamaktadır. İsrail, olası bir Suriye savaşında bu bölgeyi tampon olarak kullanmayı amaçlamaktadır.
TÜRKİYE İLE SAN MARİNO ARASINDA RESMEN DEVAM EDEN I. DÜNYA SAVAŞI'NIN İLGİNÇ HİKAYESİ
🔹 Golan'ın Lübnan ve Ürdü n'e sınırı olması, olası Arap birliğini engellemesi açısından jeopolitik açıdan önemlidir.
🔹 Yahudilere ait kutsal metin lerde Golan bölgesine sıkça atıfta bulunulması, bölgeyi dindar Yahudiler için daha çekici hale getirmiştir.
Eli Cohen'in Golan Tepeleri ile olan ilişkisi
🔹 Eli Cohen , Mossad'ın yetiştirdiği bir casustur. Tarihte eşine az rastlanan bir ajanlık sürevini onu Suriye Savunma Bakan Yardımcılığı na kadar yükseltmişti.
🔹 Suriye bürokrasi sinin kalbine kadar sızan bu Mossad ajanı , Suriye'de bulunduğu süre boyunca her şeyi gün gün İsrail'e raporlamıştı. Özellikle Golan Tepeleri'nin stratejik önemi nedeniyle Mossad'ın birinci önceliğiydi.
SURİYE'NİN KALBİNDE BİR MOSSAD AJANI: ELİ COHEN'İN CASUSLUK HİKAYESİ