Arama
1 Mayıs aslında ne?
İlk defa 1856'da Avustralya'nın Melbourne şehrinde taş ve inşaat işçilerinin günde sekiz saatlik çalışma hakkı için gerçekleştirdikleri yürüyüş tarihte ilk organize 1 Mayıs etkinliği olarak kabul ediliyor. Zamanla Amerika'da da kutlanmaya başlayan 1 Mayıs eylemleri, 1886'da Chicago'daki çatışmanın ardından siyasi bir düzleme kaydı. Peki, 1 Mayıs aslında ne?
Aslına bakarsanız, bu yaşıma kadar heybetli bir saray, bir katedral, bir piramit, bir kolezyum, bir bulvar, şıkır şıkır bir şehir görmedim ki temelinde sömürü, kan, cinayet, fuhuş, uyuşturucu, kara para yatmasın. Ne Londra, ne Paris, ne Roma, ne New York, ne de St. Petersburg (hele de St. Petersburg!) görkemli bir metropol olsun da insan kemikleri üzerine yükselmesin.
Alev Alatlı
▪ Alev Alatlı'nın sözleri bize Batılıların sömürgeciliği bazı kavimlere değil her millete uygulamaya çalıştığını ispatlar nitelikte. Üretimin devamı ve sermayenin öncelendiği Batı düzeni için yerlerinden edilen milyonlarca insan şehirlerde ufacık odalarda yaşamak zorunda bırakıldı.
▪ Henüz dört yaşında ağır sanayide çalışmaya başlayan çocukların yarısından fazlası otuzlu yaşlarını göremeden ağır sağlık sebeblerinden ölüyordu.
▪ Yüz yıldan fazla süren bu düzen içinde işçiler haklarını aramanın, daha insani koşullarda çalışmanın yollarını aradılar. Böylece dünya yeni bir kavramla tanıştı: 1 Mayıs...
▪ Haklı sebeplerle başlayan bir eylem olan 1 Mayıs etkinlikleri zamanla sosyalizm ve komünizm gibi ideolojilerin hareket sahası haline geldi.
▪ 1 Mayıs İşçi Bayramı'nın kökleri Avustralya'da var olan düzene karşı tepki koyan işçilere dayanır. 1856 yılında Avustralya'nın Melbourne şehrinde taş ve inşaat işçilerinin günde sekiz saatlik çalışma hakkı için gerçekleştirdikleri yürüyüş ilk organize 1 Mayıs etkinliği olarak kabul edildi.
▪ Bu eylemin popüler bir noktada durması her sene tekrarlanmasına ortam sağlar. Böylece Avustralya özelinde başlayan 1 Mayıs yürüyüşleri kısa süre içinde Amerika'ya ulaştı.
▪ Günlük on altı saat çalışma gibi ağır koşullar içinde yaşama tutunan işçilerin talepleri insancıl açıdan hak olarak kabul edilse de kapital düzen yeni yeni doğuyordu.
▪ Yayılması gereken topraklar, ulaşılması gereken bakir alanlar, işlenmesi gereken hammaddeler vardı dünya üzerinde. Bu sebeplerden dolayı 1 Mayıs eylemleri hakkında başlangıçta çok fazla tepki gösterilmedi. Hatta yer yer bu fikir ileride kullanılabilir görüldüğü için desteklendi.
▪ 1 Mayıs'ın sosyalist ve komünist düşüncenin merkezi olması ise 1886 yılındaki Chicago yürüyüşü ile başladı. On altı saatlik tempolarının yarı yarıya düşürülmesi için eylem yapan işçiler ve polisler arasında şiddetli bir çatışma yaşandı.
▪ Bu durum Sanayi Devrimi'nin insanlar üzerindeki olumsuz etkisini göstermesi açısından mühim olan hadise zamanla 1 Mayıs'ın direniş olarak algılanmasına vesile oldu.