10 soruda Osmanlı'da ticaret hayatı hakkında bilinmesi gerekenler
Yaygın yanlış kanaatlerden birisi, Osmanlılar döneminde Türklerin uğraşmadığı, bu sahanın gayrimüslim Osmanlı tebaasının elinde olduğuydu. Bu yanlış düşüncenin aksine Osmanlılar, çeşitli ülkelerde büyük miktarda ticaret faaliyetinde bulunmuş, farklı ülkelerde ticaret merkezleri kurmuştu. Sizler için 10 soruda Osmanlı'da ticaret hayatı hakkında bilinmesi gerekenleri derledik.
Giriş Tarihi: 07.02.2019
14:17
Güncelleme Tarihi: 11.04.2020
14:21
Osmanlı ahlak kitaplarında ticaret kötülenmiş midir?
Osmanlı döneminde bazı teorik kitaplarda, ticaret yapılacak en son meslek olarak gösterilir. Ancak bu genel bir kanaat değildir. Birçok kitapta da tam tersi bir durum olarak tüccarlığın Hz. Peygamberin mesleği olması dolayısıyla en şerefli meslek olarak zikredilir. Osmanlı İmparatorluğu'nda faaliyet gösteren her esnaf birliğinin bir piri vardı. Hazreti İdris terzilerin, Hazreti Yusuf saatçilerin, Hazreti Davud demirci ve zırhçıların, Hz. Âdem çiftçilerin, Hazreti Muhammed ise tüccarların piri sayılırdı
Venedik’te Türk ticaret merkezi nasıl kuruldu?
Osmanlı İmparatorluğu ilk dönemlerinden itibaren Venedik'le ticari ilişkilere girmiş, Çelebi Mehmet zamanında yapılan ticaret anlaşmasıyla Türkler, Venedik'le ticaret yapma hakkı kazanmışlardı. İki devlet arasında meydana gelen savaşlar, Türk tüccarların Venedik'te düzenli bir ticaret yapmasına engel oldu. Ancak Kıbrıs'ın fethi ve İnebahtı Savaşı'nın ardından 1573'te Osmanlılarla Venedikliler arasında imzalanan antlaşma ile güvenlik sağlayınca Venedik, Türk tüccarların yoğunluğu arttı. Bu yoğunluk daha sonraki dönemlerde artarak devam etti.
Venediklilerin aldıkları uyarı
Venedik'te bulunan Türk tüccarları ile şehir halkı arasında zaman zaman kavgalar meydana geliyordu. Kavgalarda Türk taraflarından ölenin olması durumunda iki devlet arasında diplomatik kriz oluyordu. Osmanlı yönetiminden "Türk tüccarına iyi davranılması" yönünde sık sık ihtarlar alan Venedikliler, şehirlerinde bulunan Türk tüccarlarını bir merkezde toplamak istediler. Böylece Türklerin şehir halkı ile münasebetiyle azalacak ve Osmanlı tüccarları da kontrol altında bulundurulacaktı.
Osmanlı tüccarlarına tahsis edilen saray
11 Mart 1621 tarihinde Venedik Senatosu kararıyla, Canal Grande kıyısında bulunan saray , Venedik'e ticaret için gelen Türk tüccarları ile Venedik'te devamlı surette kalarak ticaret yapan Osmanlılara tahsis edildi. 13 yüzyılda tüccar Palmieri tarafından yaptırılan bu saray "Fondaco dei Turchi" yani "Türk Ticaret Merkezi" diye anıldı.
Venedikli idareciler, 120 kişinin ikametine elverişli olan bu sarayda, abdest alınması için çeşmeler yaparak ve sarayın bir odasını mescide dönüştürerek Müslüman yaşantısına uygun düzenlemeler yapmışlardı. Daha önceleri Venedik'e gelen Avrupalı devlet adamlarının kalması için kullanılan bu saray, sadece Osmanlı tebaası olan Müslüman tüccarlara tahsis edilmişti.