20 maddede cerrahinin atası El Zehravi
Tıp dünyasındaki ilklerinin neredeyse tamamına yakınını keşfeden ve geliştiren Zehravi'nin, günümüz tıp dünyasına büyük bir miras bıraktığını biliyor muydunuz? Ya da Avrupalılar tarafından ''Abulcasis'' lakabıyla tanındığını? Sizler için, cerrahinin atası kabul edilen Zehravi'yi 20 maddede derledik.
Giriş Tarihi: 03.04.2019
12:44
Güncelleme Tarihi: 16.05.2020
13:04
AVRUPA’DA EN ÇOK RAĞBET GÖREN ESERİ
Zehravi'nin günümüze ulaştığı bilinen tek çalışması olan Kitâbü't-Taşrîf li-men ʿaceze ʿani't-teʾlîf, Batı İslâm dünyasında tıp alanında yazılan en muhtevalı ve Avrupa'da en çok rağbet gören bir eserdir.
Endülüs'ün en büyük tıp doktoru olan Zehravi, 30 ciltten oluşan bu kitabı ile Orta Çağ'da, dünya cerrahi tarihine en büyük katkı yapan hekim olarak kabul edildi. Bunun yanında omurilikte meydana gelen zedelenme ve kırılmalardan dolayı oluşan felç ve kısmî felçleri de ilk defa Zehravi tedavi etmiş ve dünya tıbbının ayakta durması adına mühim bir miras bıraktı.
Eser, bir tıp ansiklopedisi niteliği taşımakta olup her biri çeşitli alt bölümlerden (bab) oluşan otuz kısımdan (makale) meydana gelir.
DÜNYA CERRAHİ TARİHİNE EN BÜYÜK KATKI YAPAN HEKİM
Endülüsün en büyük tıp doktoru olan Zehravi, 30 ciltten oluşan "Kitab el-Tasrif" adlı tıp kitabı ile dünya cerrahi tarihine en büyük katkı yapan hekim olarak kabul ediliyor. Yeni uygulamalarla birlikte 200'ü aşkın cerrahi alet geliştirerek cerrahide büyük bir gelişmeye imza atmış, dönemin dişçilik, eczacılık ve cerrahi uygulamalarına ilişkin ayrıntılı bilgiler verdi.
O dönemde ameliyat için özel aletler kullanmak cerrahide son derece yenilikçi bir yaklaşımdı; zira bu tutum, bilimin teorik alandan deneye dayalı çalışmalara geçmesine yardımcı olacaktı.
ÇİZDİĞİ ALETLER BİN YILDIR KULLANILIYOR
Zehravi'nin eserleri tıp tarihinde cerrahi aletlerin resimli olarak açıklandığı ilk eserlerdi. Aslında bu aletler o kadar iyi tasarlanmıştı ki, bin yıllık süre içerisinde bunlar üzerinde yalnızca ufak birkaç değişiklik yapılmış, Avrupa'da cerrahinin temeli bu cerrahi alet çizimleri sayesinde atıldı.
DAĞLAMA YÖNTEMİNE YOL GÖSTERDİ
Dağlama yöntemi ile ilgili olarak şu notu düşmüştü: "Eskilerin (eski hekimlerin) görüşüne göre, altınla yapılan dağlama demirle yapılan dağlamadan daha iyidir. Bizim görüşümüze göreyse, demir kullanılan operasyonlar daha çabuk ve daha doğru olmaktadır."