Arama
357 yıllık Kavak İskele Camii’nin hikayesi
Sultan IV. Mehmed'in Hazinedarı Lala Beşir Ağa tarafından 1666 yılında yaptırılan Kavak İskelesi Camii, Üsküdar Haydarpaşa Limanı'ndadır. Tarihi süreçte çeşitli badireler atlatan yapı, II. Abdülhamid döneminde ihya edilir ancak ömrü uzun olmaz. İşte, kalıntılarına dahi rastlanamayan ecdad yadigarının yeniden yapılış hikayesi...
KIRIM SAVAŞI'NDA CAMİNİN DURUMU
🔸 1853 ile 1856 yıllarında Osmanlı Devleti ve Rusya arasında Kırım Savaşı gerçekleşir. Bu esnada İstanbul'da bulunan İngiliz askerleri, Üsküdar'daki Kavak İskelesi Camii'ni depo olarak kullanır.
🔸 Osmanlı arşivlerinde yer alan bilgilere göre tarihler 1855'i gösterdiğinde İngiliz askerleri, camiyi yakarak kullanılamaz hale getirir.
II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİNDE KAVAK İSKELESİ CAMİİ
🔸 Minaresi dışında kendisinden eser kalmayan cami, yakıldıktan 30 yıl sonra Sultan II. Abdülhamid Han tarafından yeniden ihya ettirilir.
🔸 1887 senesinde yeniden inşa çalışmaların başladığı yapı, 1895'de tamamlanır. Kaynaklarda yer alan bilgilere göre cami, 1895 ya da 1896 senesinde ibadete açılır.
II. ABDÜLHAMİD DÖNEMİ'NDE YAPILAN CAMİNİN ÖZELLİKLERİ
🔸 Fevkani yani yüksek girişi olan cami, taş ve tuğla ile yapılır. Minare külahında boğum ve soğan başı üslubunda kule kubbeleri bulunur. Bu, II. Abdülhamid Dönemi mimarisinin bir özelliğidir.
🔸 Sekiz penceresi olan caminin minberi ahşaptır. Son cemaat yerinin üstü, müezzin mahfelidir. 22 taş basamaklı merdiveni ile caminin kapı sahanlığına çıkılır.
KAVAK İSKELESİ CAMİİ'NİN YIKILMASI
🔸 II. Abdülhamid Dönemi'nden sonra askeri bölge içinde kalan ve zamanla yıpranan yapı, 1935'te kapatılmasıyla acı sonuna terk edilir.
🔸 1939'da önce minaresi, ardından müştemilatı kullanılamaz hale gelir. 1959 yılında ise "tarihi vasfını kaybettiği" gerekçesiyle tamamen yıkılır.
KAVAK İSKELESİ CAMİİ'NİN YENİDEN İHYA SÜRECİ
🔸 Yıkılan camiyi yeniden inşa etmek üzere "kayıp tarihi eserlerin ihyası için çalışan bir dernek" harekete geçer. Bu amaçla tüm arşivleri tarayan ekip, hiçbir kalıntısı bulunmayan Kavak İskele Camii'nin yerinin tespit etmek için oldukça kapsamlı bir çalışma gerçekleştirir.
🔸 Yapılan araştırmalar sonucu caminin Osmanlı Dönemi'ne ait fotoğrafları bulunur. Osmanlı'ya ajanlık faaliyeti için gelen Rus, Fransız ve İngiliz gemilerindeki askerlerin İstanbul Boğazı'na girerken çektikleri fotoğraflarda caminin göründüğü tespit edilir.