Arama
Abdülhamid'in İstanbul'a armağan ettiği 50 eser
Abdülhamid'in siyasi yönü ile birlikte, Osmanlı vatanına kazandırdığı eserleri konuşmak, onun çağın gerekliliklerini ve ilerisini düşündüğünün bir kanıtıdır. Peki, Abdülhamid'in başkent olan İstanbul'u, marka şehir haline getirmek için dünyanın önde gelen mimarlarına ve şehir plancılarına İstanbul ile ilgili projeler çizdirdiğini biliyor muydunuz?
Beykoz'da Hünkâr İskelesi yanında, temeli 19 Haziran 1890'da dualarla atılan ve resmi açılışı 24 Ocak 1893 yılında yapılan fabrikadır. Sultan II. Abdülhamid, 1887 yılında Başmabeyn Osman Bey'e 50 yıl süreyle Osmanlı'da kâğıt imali imtiyazını vermişti. Bunun üzerine Osman Bey tarafından 300.000 Osmanlı altını sermayeli bir şirket kuruldu.
Şirkete bir İngiliz sermayedar grubu ortaktı, Türkçe adı Hamidiye Kâğıt Fabrikası İngilizce adı ise Ottoman Paper Manifacturing Company Limited idi. Fabrikanın kurucusu Osman Bey ölünce yerini oğulları Ali Cevad beyler aldı. Fabrika alanı olarak Ali Cevad Bey'in Hünkâr İskelesi yanındaki 42 dönümlük arazisi seçildi. İngiltere'den dört kâğıt makinesi getirildi. Fabrika 24 Ocak 1893'ten itibaren üretime geçti.
Osmanlı'da, havagazı ile aydınlatılma ilk olarak Dolmabahçe Gazhanesi vasıtasıyla Beyoğlu ve çevresi için yapılmıştı. Sultan II. Abdülhamid is Suriçi'ni aydınlatmak için 1880 yılında Yedikule Gazhanesini, Kadıköy- Üsküdar ve civarı için 1891'de Kadıköy Hasanpaşa Gazhanesini kurdurdu.
Topkapı Sarayı'nda, Selam Kapısı girişinin sağındaki süs havuzunun yanında yer almaktadır. 1889 yılında yaptırılan Hamidiye Çeşmesi, sonradan bu bölgeye getirilmiş olup orijinal yeri hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır.
Alman İmparatoru II. Wilhem'in 1898 tarihinde İstanbul'a gerçekleştirdiği ziyaretin Topkapı Sarayı programında günümüzde Hamidiye Çeşmesi'nin bulunduğu yerdeki Cellat Çeşmesi'ni görüp de olumsuz bir kamuoyu oluşturmasın düşüncesiyle bu bölgeye Hamidiye Çeşmesi yerleştirilmiştir.
Çeşmenin üst kısmında motiflerle süslü madalyonunun içinde Sultan II. Abdülhamid Han'ın tuğrası bulunmaktadır. Hamidiye Çeşmesi, cellat tarafından kafası vurulan kişinin başının sergilendiği Seng-i İbret yanında, Sultan II. Abdülhamid Han'ın Topkapı Sarayı'na armağanı olarak yer almaktadır.
Beşiktaş'ta yıldız Sarayı bahçesinde yer alan fabrika, Sultan II. Abdülhamid tarafından 1891 yılında, Türk çini sanatını canlandırmak, yeni bir yön ve hız vermek amacıyla kurduruldu.
1891 yılında üretime başlayan fabrika, 1894 depreminde zarar görmüş, aynı yıl İtalya Mimar Raimondo D'Aronco'ya adeta yeniden yaptırıldı. Aslında saray atölyesi olan Çini Fabrika-i Hümayununda 1894 yılından itibaren vazo, duvar tabağı gibi dekoratif amaçlı eserler yanı sıra, yazı ve sofra takımları, kartvizit tabakları, kapaklı kâseler, sahanlar, aşure testileri, karpuz şekerlikler, çay ve fincan takımları gibi günlük kullanım eşyaları da üretilmişti.
Yıldız Çini Fabrika-i Hümayunu'nda üretilen eserlerin tümünde, fabrikanın orijinal amblemi olan ay-yıldız damgası yer alırdı.
Türbe, Eyüpsultan'da Sokullu Mehmed Paşa Türbesi'nin karşısında yer almaktadır. Sultan Abdülhamid tarafından 1998 yılında Siyavuş Paşa Türbesi avlusuna yaptırılan türbenin mimarı Fossati'dir. Şeyhülislam Üryanizade Ahmed Efendi'nin Kuzguncuk'ta kendi ismini taşıyan bir yalı camisi vardır ki, cami olması bakımından mutlaka ziyaret edilmelidir.