Abdülhamid'in İstanbul'a armağan ettiği saat kuleleri
II. Abdülhamid dünyanın en buhranlı döneminde tahta çıkmasına karşın Osmanlı Devleti'nin yükselmesi için eğitimden bilime, sanattan sanayi ve teknolojiye dair pek çok atılımda bulundu. Okul, cami, hastane ve fabrika gibi pek çok farklı alanda sayısız eser yaptırmıştı. Bu eserlerden bazıları da Sultan II. Abdülhamid'in inşa ettirdiği saat kuleleriydi. Abdülhamid'in İstanbul'a armağan ettiği, günümüze kadar ulaşmayı başaran saat kulelerini derledik.
Giriş Tarihi: 21.01.2020
09:53
Güncelleme Tarihi: 21.01.2020
09:56
DÖRT CEPHESİNDE DE SAAT KADRANI BULUNUR
Birinci kat ile kıyas edildiğinde daha sade olan 6 x 5 metre boyutundaki ikinci katta ise pencerelerin yanında yer alan çifte sütunların kalktığı sadece başlıkların süs unsuru olarak kullanıldığı cepheye kuvvetli dikey silmelerle hareket kazandırıldığı görülür.
Üçüncü kata geçiş, köşeleri yuvarlatılmış parmaklıklı bir balkonla sağlanmıştır. Parmaklığın üzerinde belirli aralıklarla vazocuklar yer almıştır. Dört cephede bulunan saat kadranının üst kısımları perde kıvrımı şeklinde bezenmiş, alt kısmı ise kesik alınlıklı, iki ucu yuvarlatılmış "C" kıvrımı ve istiridye kabuğu motifi süslü, birer küçük pencere ile dışarı açılmıştır.
ELEKTRONİK SİSTEME ÇEVRİLEREK BOZULMASI ÖNLENDİ
Üçüncü katına bakıldığında, dört cephesinde C kıvrımlı kesik alanlarla tepeliğe geçişin sağlandığı görülür. İçeriden asma kat şeklindeki bölüme, saat mekanizması ve çan yerleştirilmiştir. Saatçibaşı Johann Meyer tarafından takılan Paul Garnier markalı saat, 1979 yılında elektronik sisteme çevrilerek bozulması önlenmiştir.
1895 yılında tamamlanan saat kulesinde, 1898 yılında Sultan II. Abdülhamid'in emriyle bazı değişiklikler yapılmıştır.
TERMOMETRE GÜNÜMÜZE ULAŞAMADI
Üst kısımda yer alan sütun kaldırılarak yerine termometre konulmuştur. Gerçekleştirilen restorasyonlar sonucu termometre günümüze ulaşamamış ve maalesef yeri hakkında da bilgi sahibi olunamamıştır.
Günümüzde TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na bağlı olan Dolmabahçe Saat Kulesi, 19'uncu yüzyıl sanat akımlarından eklektik üslubun örneklerinden biri olarak karşımıza çıkar.
HAMİDİYE ETFAL SAAT KULESİ
Şişli'de bulunan Hamidiye Etfal Hastanesi Saat Kulesi, Sultan II. Abdülhamid Han tarafından Hamidiye Etfal Hastanesi'nin giriş kısmındaki bahçede yaptırılmıştır.
1899 yılında yaptırılan Hamidiye Etfal Hastanesi'ne 1907 yılında ilave olarak yapılan saat kulesi, İstanbul'daki dört saat kulesinden birisidir. Saat kulesi ile birlikte bir de mescid inşa edilmiştir.
MİMARİSİNDE TÜRK ÜSLUBU KULLANILDI
Saat kulesinin mimarı olarak kayıtlarda birçok isim geçmektedir. Son araştırmalarla birlikte, kulenin projesinin D'Aranco'ya ait olduğu, uygulamanın büyük olasılıkla F. Pellini tarafından yapıldığı, Mahmud Şükrü Bey'in ise resmi düzeyde bir uygulama yürütücülüğü yaptığı ortaya çıkmıştır.
Raimondo D'Aranco'nun çizdiği projelerde bazı oryantalist uygulamalar görülse de yapı Türk Üslubu olarak nitelendirilmiştir.