Arama
Akşemseddin'in Fatih Sultan Mehmet'e yazdığı mektuplar
Fatih Sultan Mehmet'in hocası ve İstanbul'un manevi fatihi Akşemseddin, Osmanlı döneminin en önemli alimlerinden biriydi. Fatih'in "O benim hocamdır. Şehrin manevi fatihidir." dediği büyük alim, İstanbul'un fethinde büyük rol oynadı. Fatih'e yazdığı mektuplarla özellikle de İstanbul kuşatmasında dönüm noktası oldu. Peki, Akşemseddin'in Fatih Sultan Mehmet'e gönderdiği mektupta ne yazıyordu?
Bir acayip hal oldu. Üzgün bir halde otururken, Sâdâtın büyüğü, Câfer-i Sâdık'ın işareti üzerine Kur'an'ı Kerim üzerinde mütalaada bulunurken şu âyete rastladım: "Allah münafıklara ve kâfirlere ebedi olarak cehennem ateşini vaat etti. O, onlara yeter. Allah onları rahmetinin sahasından uzaklaştırdı. Onlar için devamlı azap vardır."
Bu âyete göre, bu işte gayret sarf etmeyenler de, senin emrine uymayanlar da Müslüman değildir. Bunlar münafık hükmünde olup, kâfirlerle cehennemde beraber olacaklardır.
İşlerini daha sıkı tutmandan ve sert davranmandan başka çare olmadığı anlaşıldı. Sonuçta, Allah'ın yardımıyla biz buradan utanan ve gücenen değil, ferahlayan, mansur (yardım edilen) ve muzaffer olarak dönen oluruz.
İmdi, "kul tedbiri alır, takdiri Allah'a bırakır" hükmü her zaman geçerlidir. Neticede başarı Allah'tandır. Ama elden gelen bütün gayret sarf edilmelidir. Allah Resülü ve ashabının sünneti de budur.
Hüzünlü bir halde iken biraz Kur'an okuyup yattığımda, bir takım lütuflara, müjdelere mazhar oldum ve teselli buldum. Bu söylediklerim sana boş söz gibi gelmesin. Gereğini yapasın.
Söylediklerim tamamen sizi sevdiğimizdendir."
29 Mayıs 1453'te İstanbul'un fethinden sonra Akşemseddin, bir müddet daha burada şehirde kalıp medresede ders verdi. Fatih Sultan Mehmet'in, İstanbul'un fethinden sonra taç ve tahtını terk edip derviş olup ondan tarikat ahkâmını öğrenmek istemesi üzerine Akşemseddin dirayet göstererek buna engel oldu.
Akşemseddin, Fatih Sultan Mehmet'in tüm ısrarlarına rağmen Göynük'e döndü. Ölümüne kadar geçen süre zarfında İstanbul ve Edirne'de padişahı ziyaret eden Akşemseddin, Göynük'ten Fatih'e gönderdiği bir mektup da kayıtlarda yer alır.
Akşemseddin İstanbul'un fethinden sonra Göynük'ten Fatih'e gönderdiği ikinci mektupta devletle ilgili görüşlerini şöyle açıkladı:
Bir dünyevi rahat ve cismani lezzete, bir de uhrevi rahat ve ruhani lezzete dayanan iki türlü hayat tarzı vardır. Birinci ikinciye bakarak değersiz ve geçicidir. Şu halde ona iltifat etme. Esasen Peygamberlere, velilere, halifelere rahat değil, cefalar ve müşkiller layıktır. Sen de onların yolundasın. Nasibinden elem değil, zevk duy. Sen her hangi bir insan gibi değilsin; memleketin durumu, senin durumuna bağlıdır. Bedende görünen her şey ruhun eseri olduğu gibi, memlekette meydana gelen şeyler de, Fatih'in eseri olacaktır. Çünkü bedene oranla ruh ne ise, memlekete oranla sultanlar da aynı şeydir…