Arama
Ayşe Osmanoğlu'nun kaleminden Abdülhamid’in özel yaşamı
Sultan Abdülhamid, dünyanın en buhranlı olduğu bir dönemde 33 yıl boyunca Osmanlı Devleti'nde hükümdarlık yaptı. Yönetimi, gerçekleştirdiği yenilikler, inşa ettirdiği yapılar, döneminde yaşanan siyasi olaylar ile II. Abdülhamid, tarihte belki de en çok tartışılan padişahlardan biri oldu. Peki, Sultan Abdülhamid özel yaşamında nasıldı? Abdülhamid'in bir günü nasıl geçerdi? Uyumadan önce neden kitap okuturdu? Memlekette bir hastalık olduğu zaman hangi eserin okunmasını isterdi? Abdülhamid'in çocuklarıyla ve saray ahalisiyle ilişkisi nasıldı? Kızı Ayşe Osmanoğlu'nun kaleminden Abdülhamid'in özel yaşamına dair bilinmeyenleri derledik.
"Babamın çocukluğunda güzel bir midillisi varmış. Ona binip sarayın bahçesinde dolaşır, İbrahim Efendi de arkasından koşarmış. Anasının ölüm gününe kadar bu böyle devam etmiş. Nihayet felaket günü gelip çatmış. Anasının öldüğünü biraz saklamışlar ise de yavaş yavaş hisseden babam bu ilk acıyı bütün derinliği ile anlamış.
Sultan Abdülmecid, babamı yanına getirtip bağrına basmış: "Ağlama oğlum! Allah'ın emrine karşı gelinmez. Senin hem anan, hem de baban benim" diyerek gözlerinden, yanağından öpüp teselli etmeye gayret etmiştir. Büyükbabamın babama "İçli evladım" demesi bundan dolayı imiş."
"Babamın malını mülkünü idare edecek bir yaşta olmadığını anlayan büyükbabam, onun bakımsız ve başıboş kalmaması için bir analığa ihtiyacı olacağını nazar-ı dikkate alarak kadınlarının arasında en değerlisi olan dindarlığı, ağırbaşlılığı ve gün görmüşlüğü ile sarayda şöhreti bulunan Perestû Kadınefendi'yi seçmiştir. Perestû Kadınefendi'nin hiç evlat sahibi olmaması da buna ayrıca bir sebeptir.
Büyükbabam bir gün babamı odasına getirtip karşısına oturtmuş, birçok nasihatler ettikten sonra giydiği harmanisinin altına alarak Perestû Kadınefendi'nin dairesine götürmüş, odasına girince "Bak kadınım! Sana ne güzel bir evlat getirdim" diyerek babamı harmaninin altından çıkarmış ve babama "Bugünden sonra senin anan budur. Öp elini evladım" demiş. Kadınefendiye de "Allah'tan sonra sana emanet" diyerek ona da oğulluğunu öptürmüş. Annesine itaatli olmasını tavsiye etmiş. Babamı kucaklayıp bağrına basan Kadınefendi o günden sonra kendisini hakiki bir anne şefkati ile bakıp ihtimamla büyütmüştür. Babam da anneliğine daima hakiki bir anneye olan sevgiyle bağlı kalmış, ölünceye kadar hürmette kusur etmemiştir. Anneliğinden bahsederken "Annem ölmemiş olsaydı o da bana ancak bu kadar bakabilirdi" derdi."
"Mutadı erken yatıp erken kalkmaktı. Sabahları güneşten evvel kalkıp hamama gider, banyosunu alırdı. Hamamın dış katında oturmak için bir sedir yaptırmıştı. Orada oturup giyinir, sabah namazını oracıkta kılar, sonra kahvaltısını ederdi. Sabah kahvaltısını çok hafif yapardı. Yarım bardak sütü maden suyu ile karıştırıp içerdi.
Bu maden sulu sütten biraz sonra kahve ve sigarasını içer, sonra doğruca Harem dairesine geçer, oradan Selamlığa çıkar, masasının başına oturup Başkâtip Paşa'yı isterdi. Burada tahminen saat 11'e kadar resmi işlerle uğraşırdı. Yemek hazır olunca Harem'e geçer, annemle beraber yemeğe otururdu. Yemekten sonra yatak odasındaki şezlonga uzanıp 15-20 dakika dinlenir, yine kalkıp sabahtan kalan işlerini görmek üzere Selamlık dairesine geçer, çalışmaya başlardı. Bu çalışma akşamlara kadar devam ederdi."
"Babam saate, vakte pek bağlı idi. Diyebilirim ki her işini bir saate bağlamış, düzgün ve yeknesak bir ömür geçirmiştir. Babam istirahate geçince sarayda bir sükûnet başlardı. Sarayın bahçesindeki kahkaha sesleri işitilmez, piyanolar ve gramofonlar çalınmaz, gürültü patırtı yapılmazdı. Babamın dairesine gürültü aksetmesin diye herkes ses çıkarmaktan çekinirdi.
Harem kapısının önündeki İkinci Hazinedar ile onun maiyetinde iki hazinedar yatardı. Selamlık kapısında da bir musahip nöbetçi ile Seccadecibaşı İzzet Efendi ve Söğütlü Alayı Kumandanı Mehmed Efendi yatarlardı."
"Gece yatak odasında kitap okuturdu. Ayakucuna bir paravan konur, Esvapçıbaşı İsmet Bey kitap okurdu. Sonraları Hacı Mahmud Efendi ve Şifre Kâtibi Asım Bey de okumuşlardır. Babam uykuya dalıncaya kadar okurlar, uyuduğunu hissedince yavaşça kalkıp çıkarlardı. İkinci Hazinedar kapıyı kilitlerdi.
Babam "Başlıca eğlencem musiki dinlemekten ve marangozhanemde çalışmaktan ibarettir. Ancak bunlarla uğraşırken yorgunluğumu hissetmiyorum. Gençliğimde faal bir hayat geçirdiğim halde şimdi muattal yaşıyorum. Uykuyu bile rahat uyuyamadığımdan kitap okutmak bana ninni gibi geliyor. Yarısını dinliyor, yarısını dinlemeden uyuyakalıyorum. Aklım takılıp da uykumu kaçırmasın diye ciddi eserler okutmuyorum" derdi."