Arama
Bağdatın bağrında açan gül
Fetihler yoluyla hızla yayılan İslam'da en önemli kavramlardan biri de eğitimdi. İlk ayetin "oku" olmasının yanında Resulullah (SAV) de ashabına ilmin faziletini daima övmüş ve onları bu hususta teşvik etmişti. Bu güzel düşüncenin en güzel yansımalarından birisi de Abbasi Halifesi Müstansır Billah'ın Bağdat'ta inşa ettiği ve dört mezhep fıkhını da merkeze alan Müstansıriyye Medresesi idi.
◾ Medresenin en önemli alanlarından biri kütüphanesiydi. Moğolların istilasından önce çok büyük ve değerliydi. Prof. Dr. Fuat Sezgin'in belirttiğine göre halife medreseyi her gün ziyaret eder, özel bir alandan dersleri ve âlimlerin tartışmalarını dinlerdi.
◾ Abbasi halifesi bazı dönemler burada devlet konukları için resmi törenler düzenliyordu. 1258 yılında Moğol istilasıyla büyük çapta hasar görse de ayakta kalmayı başardı. Medrese, on yıl sonra tekrar kullanıldı.
◾ Müstansıriyye Medresesi'nin nadir kitapları barındıran kütüphanesi vardı. Kitapları kopyalamak için kağıt, kalem, aydınlatma için zeytinyağı tahsis edilirdi.
◾ Halife Mustansır Billah'ın Bağdat'ta 1234 yılında kurduğu Müstansıriyye Kütüphanesine, 160 deve ile taşınan 80.000 cilt kitap bağışladı. Bu kütüphanede 10 dinar aylıkla hazinü'l-kütüb, 3 dinar maaş alan ve buranın denetiminden sorumlu olan müşrif ve 1 dinar maaş alan bir münavil çalışırdı.
◾ Seksen bin ciltten fazla kitap bulunan kütüphane Moğollar tarafından yakılıp yıkıldı. İbnü'l-Fuvatî, kütüphanenin dünyada eşi görülmemiş derecede zengin bir koleksiyona sahip olduğunu söyler.
◾ Bu kütüphanede görev yapan kişilerin çoğu dönemin önemli âlimleriydi. Tarihçiler, Moğol istilasının İslam dünyasındaki ilmi ve kültürel gelişmeyi sona erdirdiği ve Müslümanların kendi kabuklarına çekilmelerine neden olduğunu söyler.
◾ Üniversite, son yüzyıllarda oldukça ihmal edilse de 1945 ve 1962 yılları arasındaki restorasyon edildi. Yapı, İslam Kültür ve Sanatı Müzesi olarak kullanılıyor.