Arama
Balkan Harbi zamanında Kurban Bayramı
İslam dininin iki bayramından biri olan Kurban Bayramı, Osmanlı'nın dini ve kültürel hayatında önemli bir yer tutardı. Bayram sevinci, gerek halk gerekse saray çevresinde coşkuyla kutlanırdı. Fakat Balkan Harbi sırasında devletin içine düştüğü zor koşullar bayram sevinci yerine, ülkenin selameti için birtakım kararlar alınmasını zorunlu kıldı. Bu kararlar toplumda kurban kesmenin mi yoksa kurban bedelinin orduya bağışlanmasının mı daha doğru olacağına dair tartışmaların bir sonucuydu. İşte Osmanlı'nın zor dönemlerden geçtiği yıllarda milletin ince ve nazik düşüncesini gösteren Kurban Bayramı örneği…
💠 Bulgarların Edirne'yi işgal edip Çatalca önlerine kadar geldiğinde ve bütün kaynakların orduya seferber edildiği dönemde kamuoyunda bu tartışmalar dönüyordu.
💠 Kıbrıslı Kamil Paşa'nın sadrazamlığı ve Cemaleddin Efendi'nin şeyhülislamlığı döneminde bu tartışmalara son vermek amacıyla birtakım kararlar alındı.
💠 Hükümet tarafından alınan karara göre; halk tarafından bağışlanan kurban etlerinin nasıl toplanıp orduya dağıtılacağı, bütün bu faaliyetlerin nasıl gerçekleştirileceği açık bir şekilde detaylıca anlatılmıştı.
💠 Fakat bu kararda kurbanların orduya bağışlanmasının ibadet yerine geçip geçmeyeceği hususuna hiçbir şekilde temas edilmemiştir.
💠 Bayramdan iki gün evvel gazetelerde yayımlanan bir konu ise bu duruma bir açıklık kazandırır. İslam'a göre kurban ibadetinin yerine gelmesi için kan akıtılması gerekir.
💠 Orduya kurban bedeli bağışlandığında kan akıtılmadığı için kurban ibadeti yerine getirilmiş olmuyordu. Bununla beraber verilen bedel sadaka yerine de geçiyordu. Bu durum dinen caizdi.
💠 Hükümet bu açıklamayı yaptıktan sonra halk tarafından bağışlanan kurban deri ve etlerinin nasıl toplanacağı konusuna açıklık getirdi.
💠 Açıklamaya göre kurban derileri İstanbul Şehremini tarafından toplandı ve karşılığında elde edilen gelir Balkan Savaşları sırasında İstanbul'a gelen göçmenlerin, savaşta yaralanan askerlerin tedavisinde kullanıldı.
💠 Osmanlı halkının ince düşüncesini gösteren bir diğer husus da halk tarafından toplanan etlerdi. Kurban etleri yardım komisyonları tarafından "çiğ" olarak toplandı.
💠 Bu erzağın İstanbul'un muhtelif imarethanelerinde pişirilip kavurma haline getirildikten sonra cephedeki askerlere erzak olarak gönderilmesine karar verildi.
💠 Balkan Savaşları sırasında hükümetin yaptığı bu yardım çağrısına büyük destek veren halk, kestiği kurbanların etlerini, derilerini ve gerekse kurban bedellerini sadaka olarak bağışladı.
💠 Osmanlı halkı Balkan Savaşları'nın getirdiği zor günlerde Allah'a yakınlık sağlamak amacıyla yapılan kurban ibadetini böylece iki yönlü düşünerek idrak etmişti…
Kaynak: Ali Şükrü Çoruk- İstanbul Yazıları (Derlenmiştir)