Arama
Barbaros Hayreddin Paşa’nın vasiyeti neydi?
Osmanlı donanmasında "deniz" denilince akla gelen ilk isimdi Barbaros Hayreddin Paşa. Gerçekleştirdiği fetihlerle Osmanlı'nın Akdeniz'deki hakimiyetini sağladı, "kaptan-ı derya" rütbesine yükselerek hizmetlerini sürdürdü. İspanya'da baskı ve zulüm altındaki Müslümanların Cezayir'e yerleşmelerini sağlayarak, bu beldenin zenginleşmesini ve "Türklerin Hindistan'ı" olarak şöhret kazanmasını sağladı. Peki, Barbaros Hayreddin Paşa'nın vasiyeti neydi? Barbaros Hayreddin Paşa'nın hayatını derledik.
Barbaros Hayreddin 1520-1529 yılları arasında İspanyolların elinde bulunan küçük bir adanın dışında bütün yörenin hâkimi oldu. Cicelli'den sonra Kol Limanı ile Bone ve Konstantin'i de ele geçirdi.
Tunus Sultanı Muhammed'in saldırısı ve Ahmed b. Kadî'nin isyanı üzerine 1524'te Cezayir'i terk etmek zorunda kaldı. Ancak üç yıl sonra şehre yeniden hâkim olabildi. Başta Sinan ve Aydın Reisler olmak üzere Akdeniz'deki Türk denizcileriyle civardaki adalar halkı onun hizmetine girdiler.
Cezayir'de bir silâh atölyesi kuruldu. Barbaros mevcudu otuz beş gemiye yükselen filosu ile İtalya'dan sonra İspanya sahillerini de tehdide başladı.
Çeşitli baskı ve zulümlere uğrayan Gırnata Müslümanları Barbaros'un şahsında büyük bir destek buldular. Yurtlarından ayrılmak zorunda kalan bu Müslümanlar Türk gemileriyle Afrika sahillerine taşındı.
Cezayir'e getirilen Endülüs Müslümanlarının sayısı 70 bini buldu. Ayrıca ele geçirilen ganimetlerle Cezayir şehri zenginleşti ve "Türklerin Hindistan'ı" diye şöhret kazandı.
1530 yılına gelindiğinde Barbaros, İspanyolların elindeki Adakale'yi de alarak buraya bir dalgakıran yaptırdı.
Öte yandan 1531'de Şerşel'e saldıran İspanyol filosu bir sonuç elde edemedi. Fakat ertesi yıl Osmanlılara ait Koron ve Patras'ı ele geçirdi. Bunun üzerine Kanûnî Sultan Süleyman, donanma kumandanlığına getirmek için Barbaros'u İstanbul'a çağırdı.
Yerine evlâtlığı Kara Hasan'ı bırakan Barbaros yirmi tekne ile Cezayir'den yola çıkarak İstanbul'a vardıktan bir gün sonra, 11 Cemâziyelâhir 940 (28 Aralık 1533) günü padişah tarafından kabul edildi.
Ardından Kanûnî'nin isteğiyle, Irakeyn Seferi'nde bulunan Vezîriâzam İbrâhim Paşa'nın yanına Halep'e giden Barbaros, Cezâyir-i Bahr-i Sefîd beylerbeyliği pâyesiyle Kemankeş Ahmed Paşa'nın yerine kaptan-ı deryâlığa tayin edildi.
Böylece o zamana kadar Gelibolu sancak beyliği pâyesiyle verilen kaptan-ı deryâlık beylerbeylik derecesine yükseltilmiş oldu.
Barbaros'un donanmanın başına geçmesi ile Osmanlar karaların yanı sıra denizde de hâkimiyet kurdular. İspanya ile Fransa arasında Monsone Ateşkesi yapılınca papanın liderliğinde İspanya-Venedik-Papalık-Malta Şövalyeleri ve diğer küçük İtalyan devletleri arasında Türklere karşı bir ittifak oluşturuyordu. Çok büyük bir donanma meydana gelmişti, ancak komutanlar arasında geçimsizlik, kıskançlıklar ve itimatsızlıklar mevcuttu. İspanyollar, Venediklilerin kendilerini Osmanlı donanmasına yem yapacağından şüphelenirken, aynı şüphe Venedik tarafında da vardı. Barbaros ise düşman donanmasındaki bu durumun farkındaydı.
Haçlı donanmasının başına, Venedik'in istememesine rağmen Andre Doria getirildi. Hedef seçiminde de anlaşmazlık çıktı. Venedikliler Doğu, İspanyollar ise Batı Akdeniz'deki Türk topraklarını ele geçirme taraftarıydı. Antlaşma sağlanamayınca ilk planda Türk donanmasının yok edilmesi, sonra karşılaşacak duruma göre hareket edilmesi kararlaştırıldı. Düşman donanmasının hareketini ve Girit civarında bulunan Salih Reis idaresindeki 20 gemilik filoya saldıracağını haber alan Barbaros da İstanbul'dan ayrıldı. Ege Denizi'nde Osmanlıların eline geçmemiş adaların bir kısmını aldı. 24Eylül de Osmanlı donanması Preveze limanına vardı.
Barbaros, düşmanlarından önce davranarak Preveze Körfezi'ne girdi. Doria'nın idaresindeki donanma sayıca kendisinden üstün ve daha büyük gemilere sahip olduğu için Haçlılara açık denizde karşılaşmak aleyhindeydi. Körfezin içinde büyü gemilerin geçemeyeceği bir sığlığın ardına gizlenerek düşmanın açık vermemesini bekledi. Düşmanları, karaya asker çıkararak Preveze'yi kuşattıkları takdirde iki ateş arasında kalabilirdi, ancak Doria böyle bir hamle yapmadı. Osmanlı donanmasını oradan çıkaramayacağını anlayan Andre Doria,26,27 Eylül gecesi Preveze açıklarından ayrılarak, daha güvenli bir yere doğru hareket etti.
27 Eylül sabahı Barbaros onları takibe başladı. Haçlı donanmasının kadırga ve kalyonlardan oluşan bir karma filo olduğu için yol alırken problemlerle karşılaştılar. 28 Eylül'de Osmanlı donanması onları yakaladı. Deniz çarşaf gibiydi. Koskoca kalyonlar hareketsiz kaldılar. Barbaros ise, Akdeniz'de rüzgârın her zaman uygun olmamasından dolayı rüzgârla hareket eden kalyonlar yerine kürekle çalışan kadırgaları tercih ettiği için sıkıntıda değildi.