Arama
Battal Gazi nasıl şehit oldu? Battal Gazi destanı nedir?
Emevilerin Bizans'a karşı yürüttüğü mücadelelerde rol alan Battal Gazi, korkusuz bir cengaver olarak tarih sahnesindeki yerini aldı. Battal Gazi ele geçirmek istediği şehirleri bazen kılıç kuvvetiyle, bazen zekasıyla kazandı. Türkler arasında gazi-veli mertebesinde görülüp adına Battalname adlı bir destan yazıldı. Peki, Türk insanının kalbinde müstesna bir yeri olan efsanelere ve filmlere işlenen Battal Gazi gerçekte kimdir? Battal Gazi nasıl şehit olmuştur?
Külliye, Üçler tepesinin yamacında ve kayalık bir alanda inşa edildi. Battal Gazi bu mevkide şehid düştü, Selçuklu Sultanı I. Gıyâseddin Keyhusrev'in eşi Ümmühan Hatun buraya onun için 13. yüzyılın başlarında bir türbe, cami ve medrese yaptırdı, kendisi daha sonra bu medresenin eyvanı durumundaki türbesine gömüldü.
Külliyede Seyyid Battal Gazi Türbesi, cami, iki çilehâne, türbedar odası, Mihaloğulları Türbesi, Ümmühan Hatun Medresesi ve Türbesi, Kadıncık Ana, Kesikbaşlar ve Çoban Baba türbeleri, Bektaşî Dergâhı, aşevi, fırın ve medrese odaları duvarlarla çevrili açık bir avlunun güney, doğu ve kuzey yönlerinde yer alır. Külliyenin oluşumunda ilk yapılışı Anadolu Selçuklu dönemine tarihlenen binalardan Seyyid Battal Gazi Türbesi sekizgen alt yapı üzerine kubbeli bir yapıdır. Türbenin, güneydoğusunda yer alan caminin kapısı üzerindeki kitâbesine göre Selçuklu Sultanı I. Keyhusrev zamanında 604'te (1207-1208) yapıldığı ve II. Bayezid döneminde 917'de (1511) yenilendiği belirtilir.
Seyyit Battal Gazi Külliyesi bölümleri ise şöyledir:
ZİKİR ODASI : Genç dervişlerin bir araya gelip sabaha değin zikrettikleri zikir odasının 1511'de inşa edildiği söylenebilir.
KIRKLAR ODASI: Kırklar Meydanı, adını Hz. Fatıma'nın evinde yapılan geleneksel toplantılarda yer alanlardan alır. Bektaşilerin dinî eğitimi ile bağlantılıdır.
HALİFE MEYDANI: Ayin-i Cem denilen dinî törenlerin yapıldığı yerdir. Burada halifeye ait bir post ve taht bulunur. Tarikatın halifesi oturur ve törenleri idare eder.
EKMEK EVİ : Bu bölümde iki fırın var. Fırınlar kubbeli odanın doğu tarafına yerleştirilmiş. Bunun yanında bir ocak, kuzeydeki duvarda da başka bir ocak bulunuyor. Ekmek Evi'nin avluya bakan duvarında kırmızı renkli yazmada; "Muhammed, Kutbü'l-arifin Seyyid Battal Gazi, ya Ali, Allah, Muhammed" yazıyor. Ekmek evinin sadece kubbeli kısmının altında bodrum var. Külliye'nin inşa edildiği tepenin eğimi nedeniyle kuzey tarafındaki birimlerinin altına bodrumlar yapılmış ve bu durum 15. ve 16. yüzyıl külliyeleriyle karşılaştırıldığında tektir.
AŞEVİ (İMARET) : Külliye'deki kişilerin yiyecek ihtiyacını karşıladığı gibi, çevredeki yoksul insanların da ihtiyacını gideren aşevinde 8 adet ocak bulunuyor. Evliya Çelebi, büyük iki ocakta su kaynatıldığını, diğerlerinde ise yemek pişirildiğini gördüğünü yazar. Aşevi kubbe ile örtülüdür. Ocakların bacalarının uzunluğu kubbeyi geçer. Yavuz Sultan Selim döneminde yapıldığı belirtilir.
BEKTAŞİ DERGÂHI: Kanuni Sultan Süleyman döneminde yapıldığı belirtilir.
ÇOBAN BABA TÜRBESİ: Seyyid Battal Gazi'nin mezarını bulan kişi olarak bilinir. Halk arasında Kutluca Baba olarak da adlandırılan, kimliği söylenceler üzerine kurulan Çoban Baba, yine bir söylenceye göre koyunlarının sık sık toplandığı ve mucizevi bir ışık gördüğü yeri Seyyid Battal Gazi'nin mezarı olarak Ümmühan Hatun'a bildirir ve buranın türbe olmasını sağlar.
SEMAHANE (TÜRBEDAR ODASI) : Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde mescid olarak yapılan bu bölümün daha sonra türbedar odası olarak kullanıldığı belirtilir. Türbedarlık o dönemde bir makamdır. Semahane de dervişlerin dinî musiki eşliğinde semah döndükleri yerdir.