Arama
Belgeler ışığında Kudüs
Osmanlı İmparatorluğu, Filistin'de tam 501 sene hüküm sürmüştür. Hoşgörü ile yönetilen bu topraklarda daima barış hakim olmuştur. Beytülmakdis olarak da anılan Kudüs şehrinde, Osmanlı izleri günümüzde dahi görülmektedir. İşte, belgeler ışığında Devlet-i Aliyye dönemindeki Kudüs...
FAZİLETLİ ŞEHİR: KUDÜS
*Görseldeki belgede, Kudüs'ün ne kadar faziletli bir şehir olduğu anlatılıyor
🔸 Osmanlı'nın Filistin topraklarındaki hakimiyeti tam 501 sene sürmüştür. 1526'da tahta çıkan Kanuni Sultan Süleyman, 1566 yılına dek hüküm sürdüğü ve fethettiği birçok bölgede imar faaliyetleri yürütmüştür.
🔸 Sultan'ın mamur ettiği yerler arasında Kudüs de bulunur. Kanuni devamlı cenk meydanlarında oluşundan ötürü bu toprakları hiç ziyaret edemese de Kudüs'ü baştan sonra ihya ettirmiştir.
↪ Kudüs'e gönderdiği heyette bulunan Kâtib Çelebi, Kudüs'teki su yollarının eksikliğinden bahsetmiştir, Çelebi'nin bilgileri ışığında Beytülmakdis'in etrafı su yolları ile çevrilmiştir.
Kâtib Çelebi kimdir?
Tam adıyla Kâtib Nimetullah Çelebi, 17. yüzyıl Osmanlı döneminde yaşamış, ilim aleminin müsbet düşünceyi temsil eden önemli simasıdır.
Mamur etmek ne demek?
Arapça kökenli umran kelimesinden türeyen mamur kelimesi, "gelişip güzelleşen, bayındır duruma gelmiş" manalarına gelir.
Beytülmakdis
Beytülmakdis, üç ilahi dinde de mühim bir yere sahip olan ve kutsal atfedilen şehir manasında kullanılır.
OSMANLI DÖNEMİNDEKİ FİLİSTİN
*Görseldeki belgede, bir zamanlar Osmanlı hakimiyetinde bulunan Filistin'deki imar faaliyetleri yer alıyor
🔸 Filistin, Osmanlı İmparatorluğu'nun hakimiyetinde bulunurken bölgeye; yollar, köprüler, vakıflar, medreseler, idare mekanları, saat kuleleri ve çeşmeler inşa edildi.
🔸 Filistin'de bunların yanı sıra dini yapılarında bulunduğunu söyleyebiliriz.
↪ Hatta Mescid-i Aksa'nın restorasyonu için gerekli bedelin Evkâf Nezâreti'nden tahsis edilmiştir.
Evkâf Nezâreti nedir?
Tam adıyla Evkaf-ı Hümâyun Nezâreti, son dönem Osmanlı yönetiminde vakıf kurumlarından sorumlu nâzırlıktır. Osmanlı Devleti, kuruluşundan itibaren vakıflar kurmaya ve işletmeye başlamıştır.
FİLİSTİN'İN SİMGELERİNDEN: SAAT KULESİ
*Görseldeki belgede, Osmanlı'nın Filistin topraklarına inşa ettiği saat kulelerinin bilgisi yer alıyor
🔸 Osmanlı'da, II. Abdülhamid döneminde başlayan saat kuleleri inşası, sultanların iktidarlarını temsil ediyordu. Kulelere Osmanlı arması veya sultan tuğrası yerleştirilerek halka, padişahın onların yanında olduğu hissettirilmek isteniyordu.
🔸 Devlet-i Aliyye'nin hakimiyetinde olan Filistin topraklarındaki; Kudüs, Akka Hayfa, Safed, Nablus, Yafa gibi şehirlere saat kuleleri inşa edidi. 1922 senesinde Filistin'in, İngiliz işgaline uğramasından sonra bu kuleler işgalcilerce yıkıldı ve ne yazık ki günümüze kadar ulaşamadı.
HALİL KAPISI: GİRİŞ
*Görseldeki belgede, Kudüs'ün Halil Kapısı'ndan bahsediliyor
🔸 Kudüs'ün girişinde toplamda yedi kapı bulunur. Bunlardan biri, şehre gelenleri ilk karşılayan Halil Kapısı'dır. 1538 yılında, Kanuni Sultan Süleyman döneminde bu kapı yeniden inşa edildi.
🔸 Filistin'in imarında büyük katkılarda bulunan Kanuni Sultan Süleyman için sur kitabelerinde, "Süleyman Peygambere nispetle Süleyman-ı Sânî" ifadeleri geçer.
↪ Kapının üzerine "La İlahe İllallah İbrahim Halilullah" yazılı bir kitabe mevcuttur.
KUDÜS'ÜN FATİHİ: YAVUZ SULTAN SELİM
*Görseldeki belgede, Yavuz Sultan Selim'in Kudüs Fatihi olduğu bilgisi yer alıyor
🔸 Osmanlı'nın dokuzuncu padişahı Yavuz Sultan Selim, Mercibadık Savaşı'nda Memlük Devleti'ne karşı büyük bir zafer kazandı. O günden itibaren Şam bölgesi, Devlet-i Aliyye'ye katıldı ve tarih 29 Aralık 1516'yı gösterdiğinde Kudüs fethedildi.
🔸 Sultan Selim'in Kudüs Fatihi olarak ilk faaliyeti, bölgededeki Müslümanların ve gayrimüslimler arasındaki dengeyi sağlamak oldu.
Mercibadık Savaşı
24 Ağustos 1516 yılında Yavuz Sultan Selim'in önderliğinde, Sureye'nin Halep şehrinin kuzeyinde gerçekleşen Memlûk ve Osmanlı devletleri arasında gerçekleşen muharebedir.