Arama
Belgeler ışığında Kudüs
Osmanlı İmparatorluğu, Filistin'de tam 501 sene hüküm sürmüştür. Hoşgörü ile yönetilen bu topraklarda daima barış hakim olmuştur. Beytülmakdis olarak da anılan Kudüs şehrinde, Osmanlı izleri günümüzde dahi görülmektedir. İşte, belgeler ışığında Devlet-i Aliyye dönemindeki Kudüs...
FİLİSTİN'İN SİMGELERİNDEN: SAAT KULESİ
*Görseldeki belgede, Osmanlı'nın Filistin topraklarına inşa ettiği saat kulelerinin bilgisi yer alıyor
🔸 Osmanlı'da, II. Abdülhamid döneminde başlayan saat kuleleri inşası, sultanların iktidarlarını temsil ediyordu. Kulelere Osmanlı arması veya sultan tuğrası yerleştirilerek halka, padişahın onların yanında olduğu hissettirilmek isteniyordu.
🔸 Devlet-i Aliyye'nin hakimiyetinde olan Filistin topraklarındaki; Kudüs, Akka Hayfa, Safed, Nablus, Yafa gibi şehirlere saat kuleleri inşa edidi. 1922 senesinde Filistin'in, İngiliz işgaline uğramasından sonra bu kuleler işgalcilerce yıkıldı ve ne yazık ki günümüze kadar ulaşamadı.
HALİL KAPISI: GİRİŞ
*Görseldeki belgede, Kudüs'ün Halil Kapısı'ndan bahsediliyor
🔸 Kudüs'ün girişinde toplamda yedi kapı bulunur. Bunlardan biri, şehre gelenleri ilk karşılayan Halil Kapısı'dır. 1538 yılında, Kanuni Sultan Süleyman döneminde bu kapı yeniden inşa edildi.
🔸 Filistin'in imarında büyük katkılarda bulunan Kanuni Sultan Süleyman için sur kitabelerinde, "Süleyman Peygambere nispetle Süleyman-ı Sânî" ifadeleri geçer.
↪ Kapının üzerine "La İlahe İllallah İbrahim Halilullah" yazılı bir kitabe mevcuttur.
KUDÜS'ÜN FATİHİ: YAVUZ SULTAN SELİM
*Görseldeki belgede, Yavuz Sultan Selim'in Kudüs Fatihi olduğu bilgisi yer alıyor
🔸 Osmanlı'nın dokuzuncu padişahı Yavuz Sultan Selim, Mercibadık Savaşı'nda Memlük Devleti'ne karşı büyük bir zafer kazandı. O günden itibaren Şam bölgesi, Devlet-i Aliyye'ye katıldı ve tarih 29 Aralık 1516'yı gösterdiğinde Kudüs fethedildi.
🔸 Sultan Selim'in Kudüs Fatihi olarak ilk faaliyeti, bölgededeki Müslümanların ve gayrimüslimler arasındaki dengeyi sağlamak oldu.
Mercibadık Savaşı
24 Ağustos 1516 yılında Yavuz Sultan Selim'in önderliğinde, Sureye'nin Halep şehrinin kuzeyinde gerçekleşen Memlûk ve Osmanlı devletleri arasında gerçekleşen muharebedir.
VAKIF ŞEHİR FİLİSTİN
*Görseldeki belgede, Filistin topraklarının Osmanlı vakıf mülkiyeti olduğu yazılıdır
🔸 Yarım asır Osmanlı'nın hakimiyetinde kalan Filistin, bir vakıf toprağıydı. Özellikle Devlet-i Aliyye döneminde Kudüs'teki işleyiş tamamen vakıflar tarafından yürütülmekteydi.
🔸 Özbek Zaviyesi de (Buhari Zaviyesi) Kudüs'te bulunan vakıf eserlerinden yalnızca biridir. Buhari Zaviyesi, 1615 yılında Kapıcıbaşı Sufî Osman Ağa tarafından kurulur.
↪ Yapılış amacı, Türk diyarlarından gelen hacıların ve bölgedeki yoksulların temel ihtiyaçlarının karşılanmasıdır.
MESCİD-İ AKSA'NIN ZİYNETLERİ
*Görseldeki belgede, Mescid-i Aksa'nın restorasyonunda kullanılacak çinilerin Kütühya'dan tedarik edildiği yer alıyor
🔸 1923 yılında Hariciye Vekaleti'ne, Mimar Kemaleddin ve heyetinin Filistin'de gerçekleştirecekleri bakım ve onarım çalışmalarıyla ilgili bir telgraf gönderildi.
🔸 Mescid-i Aksa'nın restorasyonunda kullanılacak çinilerin, Kütahya'dan tedarik edileceği ve burada çalışacak işçilerin de istihdamıyla ilgili bilgiler mevcuttur.
Mimar Kemaleddin izin talebi:
"Mescid-i Aksa'nın tamiratında istihdam edilecek amele ile Kütahya'da imal ettirilecek çiniler için icâb eden mukâvelâtı akd etmek üzere mebusân-ı sabıkadan Kudüslü Said el-Hüseynî Bey'in İstanbul tarîkiyle Ankara'ya azimetine müsaade i'tâsı Mimar Kemaleddin Bey tarafından rica edilmektedir efendim."
Mimar Kemaleddin kimdir?
Asıl adı Ahmed Kemaleddin olan mimar, 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmış ve I. Ulusal Mimarlık Akımı'nın önde gelen simalarındandır.
"Dijital Hafıza Merkezi Filistin" sitesinden yararlanılmıştır.