Arama
Bir gönül sultanı Şeyh Vefa
İslam dünyasının en önemli şahsiyetlerinden biri olan Şeyh Vefa, yaşadığı semte adını veren gönül sultanıydı. Her anını İslam'a adayan İbnülvefa, dergâhının etrafını ilim merkezi haline getirdi. Fatih'in hocası Sinan Paşa da dahil olmak üzere birçok devlet adamı, şair, musikişinas onun sohbetine iştirak ederdi. Peki, her anını İslam üzere yaşayan Şeyh Vefa neden Peygamber Efendimizin hadisine nail olan Fatih Sultan Mehmet ile görüşmeyi reddetti? Gelin, İbnülvefa'nın hayatına daha yakından bakalım.
Şeyh Vefa, sert görünmesine rağmen oldukça alçak gönüllü, hoşsohbet, nükteli bir kimse olduğu söylenir.
📌 Devrin birçok önemli siması, onun müridi oldu. Bunlardan arasında şu isimler yer alır: Fatih Sultan Mehmet'in hocası Sinan Paşa, Molla Lutfi, Bursalı Ahmed Paşa, Şeyhülislâm Zenbilli Ali Efendi, Zâtî, Edirneli Sabâyî, Rumelili Şem'î, Hattat Kasım, Hattat Abdülmuttalib b. Seyyid Murtazâ.
➡ Şeyh Vefa ile bu semt, cazibe merkezi haline geldi. Şairler, paşalar ve önemli devlet adamlarının buraya yerleşmesiyle Vefa, İstanbul'un en hızla gelişen yerlerinden biri oldu.
📌 Âlimlere hürmet gösterip himaye eden Fatih Sultan Mehmet ile Şeyh Vefa arasında şöyle bir olay geçtiği rivayet edilir:
➡Fatih Sultan Mehmet, bir gün İstanbul'un manevi büyüklerinden Ebü'l-Vefâ'yı ziyaret etmek istedi. Padişah, yanına birkaç kişiyi alarak şeyhin evinin bulunduğu semte geldi.
➡Fatih, kapıyı açan talebesine "Hocamın elini öpmeye geldim" dedi. Gelen misafirler, hemen Ebü'l-Vefâ'ya bildirildi. Fakat verilen cevap çok ilginçti. "Söyleyin sultanımıza, müsait değiliz, görüşemeyiz, dönsünler."
➡Sultan ve etrafındakiler hayret içindeydiler. Bunun üzerine Fatih'in dudaklarından şu cümleler döküldü: "Gördün mü lala, Bizans'ın aşılmaz denilen surlarını aştık, fakat bir tahta kapıdan geçemiyoruz. Bu kapıdan, izin olmadan geçilmez, buraya orduyla da gelinmez. Döneceğiz, mecbur."
➡Fatih Sultan Mehmet, gayet mahzun halde geri döndü.
➡Çocuk, telaşla içeriye geldiğinde Ebü'l-Vefâ'nın ağladığı gördü. Talebe, şeyhinin bu davranışının nedenini merak etti:
"Efendim beni bağışlayın, padişahımızdan başka kimseyi bu kapıdan geri çevirmediniz. Ne oldu da siz Sultan Fatih'i kabul etmediniz" diye sordu.
➡Ebü'l-Vefâ şöyle cevapladı "Gaza askeridir o, bizse dua askeriyiz. Herkes yerinde gerek, gaza askeri beden gibidir, dua askeri ise ruh. Eğer bu sohbetin zevkini alırsa, taht gözünden düşer devlete ziyan vermiş oluruz. Bunu göze alamadım ve ona dedim ki, sultanım şimdi git ayrılık olmayan yerde görüşelim, ben ona randevu verdim."
İlahi aşk ateşine düşen Fatih, kendisine verilen yetenekleri, cihanı adaletle yönetmesine harcaması gerektiğinden, Şeyh Vefa Peygamber Efendimizin hadisine nail olan bu komutanı geri çevirmek zorunda kaldı.
📌 Fatih Sultan Mehmet, hayatının sonuna kadar Şeyh Vefa'ya büyük muhabbet besledi. Onun için bir cami ile çifte hamam yaptırdı. Ardından caminin yakınında bulunan araziyle Çorlu kazasına bağlı Kepelim köyünü şeyhe verdi.
📌 Sağlığında kendisiyle görüşmediği Fatih Sultan Mehmet'in vefat edince cenaze namazını kıldırdı. Sultan Bayezid, babası gibi şeyh ile görüşmek istese de onun bu ricasını geri çevirdi.
➡Sultan Bayezid, Şeyh Vefa'yı sadece babasının cenaze namazında gördü.
📌 Talebe yetiştirmenin dışında kalan zamanını ibadet ve tefekkürle geçiren Şeyh Vefa, az konuşan biriydi. Özellikle de devlet büyükleri ile görüşmek istemezdi. Hatta Molla Hüsrev dışında kimseye iade-i ziyaret etmezdi.
➡Bu durum devrin önemli âlimlerinden Molla Gürani'ye soruldu. "Şeyh Vefa, Molla Hüsrev'i ziyaret ettiği halde niçin sizin ziyaretinize rağbet göstermiyor?"
➡Son derece tevazu göstererek şu cevabı verdi: "O ziyareti vacip âlim bir zattır. Ben saltanat makamları ile fazla ihtilat ettiğim için ziyaretim caiz değildir."