Arama

Bosna Savaşı öncesinde bölgedeki gerilimlerin tarihsel kökenleri

Yugoslavya'nın dağılışı ile beraber Hırvatlar, Sırplar ve Boşnaklar bağımsızlıklarını ilan ettiler. Lakin Hırvatlar ve Sırplar, Boşnakların bağımsızlıklarını tanımadı. Aksine iki devlet Boşnak topraklarına kendi haritalarında yer verdi. Saldırıların başlaması ile beraber 100.000'den fazla Boşnak öldürüldü. Savaş sürecinde tüm dünyanın gözü önünde Avrupa'nın göbeğinde "Srebrenitsa Soykırımı" gerçekleşti. Bu olayın kökleri nereye dayanıyordu?

  • 9
  • 11
Savaşların izleri hala canlı
Savaşların izleri hala canlı

◼ Sırpların Bosna-Hersek'te giriştiği bu etnik temizlik sonrasında birçok yerleşim yerinde Müslümanlar tamamen öldürülmüş ve çeşitli işkencelere maruz kalmıştır. Sırp lider Ratko Mladic, Bosna-Hersek'teki her Müslümanı öldürmeyi amaçlamış ve barışa hiçbir şekilde yanaşmamıştı. Srebrenitsa'da yaşanan katliamın devamında Sırpların pazar yerlerini bombalaması sonucunda Sırplara tepkiler arttı.

Aliya İzzetbegoviç önderliğinde Boşnaklar düzenle bir şekilde direnişe devam ederken başta Türkiye olmak üzere Müslüman ülkeler Bosna'ya çeşitli yardımları yapmış ve desteklemişler. Tüm bu yardımlarla ordu ve mühimmat anlamında güçlenen Boşnaklar, Sırplara karşı saldıraya hazırlanırken NATO 11 Temmuz 1995 yılında devreye girerek 400 savaş uçağı ve 6 bini aşkın askerle Bosna'ya girerek çok sayıda Sırp karargahını yerle bir etti. Bu durum savaşın seyrini değiştirdi.

  • 10
  • 11
Savaş suçluları yargılandı
Savaş suçluları yargılandı

Soykırım ama hiçbir devlet sorumlu değil!

◼ Sırpların bu kanlı katliamından sonra Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi'nde yargılamalar başlatıldı. Katliamdan sorumlu olan Sırp lider Radovan Karaciç, 40 yıl hapis cezasına çarptırıldı. BM Hollanda gücü kontrolü altında "güvenli bölgede" öldürülen Boşnaklar için Hollanda devleti kısmen suçlu bulundu.

◼ Birleşmiş Milletler'e bağlı Adalet Divanı 2007 yılında skandal bir karara hükmetti. Srebrenitsa başta olmak üzere Bosna-Hersek'te yaşananları "soykırım" olarak değerlendirdi ancak bunun sorumlusunun Sırbistan olmadığı kararını verdi. Srebrenitsa'daki soykırım, II.Dünya Savaşı'ndan sonraki en büyük toplu kıyımın gerçekleştirildiği katliam olmuştur. Avrupa'da hukuksal anlamda kabul edilen ilk soykırım olarak da tarihe geçmiştir.

  • 11
  • 11
Ecdat yadigarı Bosna
Ecdat yadigarı Bosna

◼ Osmanlı'nın hüküm sürdüğü 415 yıl Balkanlar coğrafyasında hiçbir dönemde kargaşa yaşanmamış, herkesin dilini ve dinini yaşaması konusunda hoşgörülü politikası güdülmüştü.

Bosna-Hersek'te bugün hala cenazesi bulunamayan binlerce insan ve çeşitli yerlerde toplu mezarlar bulunmaktadır. Bosna'da her 11 Temmuz'da cesetleri bulunan ve kimliği tespit edilebilen Boşnakların cenazeleri Potaçari'deki Anıt Mezarlığı'nda defnedilmektedir.

2024 Fikriyat. Tüm hakları saklıdır.
BİZE ULAŞIN