Arama
Çaka Bey kimdir? Tarihteki önemi nedir?
Çaka Bey, iyi bir teşkilatçı ve denizciydi. Ege sahillerinde ilk Türk tersanesiyle donanmasını kurdu, İzmir ve civarında ilk Türk yerleşmesini sağladığı gibi bu bölgelerin daha sonra Türkmen beylikleri tarafından fethine de zemin hazırladı. Ayrıca Anadolu Selçukluları ile Balkanlar'daki Peçenekleri bir araya getirip Bizans'ın yerinde büyük bir Türk devleti kurma ideali vardı. İşte Çaka Bey'in tarihteki önemi...
Çaka Bey'in hedefi İstanbul üzerine bir sefer yapmaktı. İmparator Aleksios Komnenos 1092 yılı baharında Midilli'yi kurtarmak üzere Yohannes Dukas'ı karadan, Dalassenos'u da büyük kuvvetlerle denizden gönderdi. Çaka Bey adanın muhafazasını kardeşi Yalvaç'a bırakmış, kendisi de denizde mücadeleye hazırlanmıştı. Bizans ordusu ve donanmasının üç ay süren kuşatması başarılı olamadıysa da daha fazla dayanamayacağını anlayan Çaka Bey, askerlerinin adayı sağ salim terk etmeleri şartıyla Midilli'yi Bizans'a bıraktı. Ancak Bizanslı kumandanlar teslim şartlarına uymayıp Türk kuvvetleri adayı boşaltırken âni bir hücumla Çaka Bey'in donanmasını tahrip ettiler. Bir müddet sonra Sisam adası da Bizans'ın eline geçti.
Çaka Bey kısa zamanda "droman" denilen hücum gemileriyle çifte kürekli ve üç kürekli gemilerden oluşan yeni bir donanma hazırladı. Midilli, Sakız, Sisam ve Rodos'ta tekrar hâkimiyet kurdu. Fetihlerini Çanakkale Boğazı istikametine doğru genişletti. Edremit ile Bizans'ın gümrük kapısı olan Abidos'u aldı. Hedefi muhtemelen Trakya'yı geçip İstanbul'a ulaşmaktı, ayrıca donanmaya da hareket emri vermişti.
Onun bu faaliyetleri hem damadı I. Kılıç Arslan hem de İmparator Aleksios'u tedirgin etmişti. I. Kılıç Arslan, Çaka Bey'in ülkesini kendi yayılma sahası olarak görüyordu. Bu durumun farkında olan imparator, Çaka Bey ile I. Kılıç Arslan'ı birbirine düşürmek üzere faaliyete geçti. I. Kılıç Arslan'a yazdığı bir mektupta Bizans'tan ziyade kendisinin tehlike içinde bulunduğunu bildiriyordu. Bu çabaları sonucu iki Türk hükümdarı aradaki akrabalığa rağmen birbirine düşman oldu.
I. Kılıç Arslan ordusuyla Çaka'ya karşı harekete geçerken bir Bizans donanması da denize açılmıştı. Abidos'ta bulunan Çaka Bey niyetini öğrenmek için damadının yanına gitmeye karar verdi. Görüşme teklifini kabul eden Kılıç Arslan onu tertip ettiği bir ziyafet sırasında öldürttü. Mevcut belgeler neticesinde Çaka Bey'in öldürülüş tarihinin 1095 olduğu düşünülmektedir. Böylece, İzmir Beyliği kuruluşundan sadece 16 yıl sonra yıkılmış oldu.
Çaka Bey'in ölümünün ardından I Aleksios, I. Kılıç Arslan'ı Nicaea'dan çıkarmak ve olası Türk saldırılarını püskürtmek için Avrupa'daki Hıristiyan devletleri harekete geçirdi ve Birinci Haçlı Seferi'nin başlamasını neden oldu. Çaka Bey'in Türkmenleri önce Polybotum (günümüzde Bolvadin), sonrasında ise Filadelfiya (günümüzde Alaşehir) civarına çekildi. Filadelfiya'nın da Bizans tarafından alınmasının ardından ise Türkmenler daha da doğuya, Gerede civarına kadar geriledi.