Arama
Camilerin temelini oluşturan ibadet mahali: Namazgah
Resulullah Efendimiz, sahabeleriyle birlikte uzun mesafeli bir yolculuğa veya sefere çıktığında, belli bölgelerde, namazı eda etmek için bir alanı temizletir ve etrafını taşlarla çevirtirdi. Namazgah olarak adlandırılan bu üstü açık yapı, Peygamberimizin izinden giden halifeler ve devlet başkanları tarafından yüzyıllar boyunca devam ettirildi. Osmanlı'da da pek çok örneğiyle karşılaştığımız bu küçük mescitler, İslam mimarisindeki ibadethanelerin temelini oluşturdu. Peki, namazgah ne demektir ve İslam mimarisindeki önemi nedir?
💠 Peygamber Efendimiz (SAV) hayatta iken Medine namazgâhında mihrap ve minber yoktu. Sadece yağmur duası yapılacağında Resulullah'ın (SAV) minberi bir defa getirilip geri götürülürdü.
💠 Medine'de sürekli olarak duracak ilk minber ise Mervân b. Hakem'in Medine valiliği döneminde yapılır. Böylece namazgahlar içerisine minberler de eklenmiş olur.
Selahaddin Minberi'ni küle çeviren o yangın ve bir rivayet
💠 Tarihin ilerleyen dönemlerinde ise İslam şehirlerinde ve yeni kurulan yerlerde, bayram namazları için kıble kısmında genellikle taştan, sabit mihrap ve minber bulunan geniş namazgâhlar inşa edilir.
💠 Namazgah içerisindeki mihrap ve minber mescidin üstü açık yapısından dolayı, dış etkilerden minimum etkilenmeleri amacıyla taştan inşa edilir.
💠 İslam orduları, savaşa veya sefere giderken namazlarını ve sefer esnasında da olsa yerine getirmeleri gereken diğer dini sorumluluklarını asla ihmal etmezler.
💠 Esasında Hz. Ali'nin (RA) bir sefere gidildiği esnada namazı daha sonra kılmak üzere sorulan suale verdiği tarihi cevap, namazın ve namazgahın önemini anlatmada yeterlidir:
"Uğruna savaştığımız değerleri feda ederek zafere ulaşamayız."
💠 Osmanlı, kuruluşundan itibaren İslami değerleri daima baş üstünde tutmayı tercih eder. Sefere gidilen pek çok yerde parça parça namazgah yapılarıyla karşılaşmak mümkündür.
💠 Zamanla şehirlerin fethedilmesi ve imar faaliyetlerinin yoğunlaşması ile bu namazgahlardan bazıları şehrin içerisinde kalır ve ecdadın namaza verdiği büyük ehemmiyeti bizlere anlatan unsurlara dönüşür.
💠 İstanbul'un bilinen en eski namazgâhı, Fatih Sultan Mehmet'in Okmeydanı'na yaptırdığı mabettir. Henüz İstanbul'un Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmediği o yıllarda bu namazgah bir sefer esnasında inşa edilir.
💠 Fatih Sultan Mehmet fermanında bu namazgâhla ilgili şu sözleri söylediği belirtilir :
"Ben Bizans'a karşı gaza ederken, ilk namazımı burada kıldım, burada ilk namazgâhımı kurdurdum.
Gazaya, şehadete buradan koştum.
Bu dağlar, bayırlar, ol yüce vasiyet ederim ki, kimseler buraya bina kurmaya."